Od 1 stycznia 2018 r. rodzice zajmujący się niepełnosprawnym dzieckiem otrzymają wyższe o 71 zł wsparcie. Bez zmian pozostanie natomiast wysokość zasiłku dla osób mających pod opiekę dorosłego z dysfunkcją zdrowotną.
Nowa kwota świadczenia pielęgnacyjnego została podana w obwieszczeniu ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 10 listopada 2017 r. (M.P. poz. 1014), zgodnie z przyjętym w przepisach sposobem waloryzowania jego kwoty. Artykuł 17 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1952) przewiduje bowiem, że wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest zwiększana o wskaźnik waloryzacji, którym jest procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, a jego kwota powinna być ogłaszana w Monitorze Polskim najpóźniej do 15 listopada danego roku. W związku z tym, że najniższa pensja w 2018 r. będzie wyższa o 5 proc. w porównaniu do br., to świadczenie pielęgnacyjne wzrośnie z 1406 zł do 1477 zł miesięcznie. Teraz więc gminy będą musiały zmienić decyzje przyznające świadczenie, przy czym nastąpi to z urzędu, bez konieczności składania wniosków przez uprawnionych.
Co do zasady świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tym, którzy zrezygnowali z pracy, aby zajmować się osobą z dysfunkcją zdrowotną, w sytuacji gdy powstała ona przed ukończeniem przez nią 18 lat lub 25 lat (jeśli doszło do tego w trakcie nauki). W praktyce oznacza to, że przysługuje głównie rodzicom niepełnosprawnych dzieci. Natomiast osoby, które zajmują się członkiem rodziny, u którego uszczerbek na zdrowiu wystąpił po osiągnięciu wspomnianego wieku, mogą ubiegać się o specjalny zasiłek opiekuńczy. Jednak zasady jego uzyskiwania są mniej korzystne niż w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego. Wynosi on bowiem 520 zł i jest uzależniony od spełniania kryterium dochodowego – 764 zł na osobę w rodzinie. Wprawdzie od rozpoczętego w tym miesiącu nowego okresu zasiłkowego limit miał być podniesiony do 844 zł, ale rząd zdecydował o pozostawieniu jego dotychczasowej wysokości.
– Widzimy, że na skutek zamrożenia kryterium część osób straciła uprawnienia do zasiłku. Wystarczyło, że w międzyczasie wzrosły emerytury ich podopiecznych, które liczymy do dochodu i wpłynęło to na przekroczenie progu – mówi Marzena Szuleta, kierownik biura świadczeń rodzinnych Urzędu Miasta w Kaliszu.
Sytuację osób zajmujących się dorosłymi niepełnosprawnymi mogłaby poprawić realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. (sygn. akt 38/13), który orzekł o sprzeczności z prawem stosowania kryterium wieku powstania niepełnosprawności jako przesłanki uzależniającej uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego. Problem w tym, że od tamtej pory przepisy nie uległy zmianie.