Argumenty ekonomiczne nie wpłyną na zmianę nakazu inspektora pracy

Po kontroli w naszym zakładzie inspektor pracy zobowiązał spółkę do wstrzymania eksploatacji maszyn na linii produkcyjnej. Odwołanie od nakazu nie zostało uwzględnione. W naszej ocenie nie było podstaw do wstrzymania pracy maszyn, a przede wszystkim chodzi o to, że wstrzymanie ich pracy w oczekiwaniu na dokonanie zmian przez serwis powoduje straty dla firmy. Co możemy w tej sytuacji zrobić?

Zgodnie z art. 11 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy w razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy są uprawnione m.in. do nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi. Nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu. Inspektor pracy wydaje wtedy decyzje, a kontrolowanemu podmiotowi przysługuje odwołanie do okręgowego inspektora pracy.

W opisywanej w pytaniu sytuacji ścieżka odwoławcza została już przez spółkę wykorzystana. W tych okolicznościach pozostaje możliwość zaskarżenia decyzji okręgowego inspektora pracy do wojewódzkiego sądu administracyjnego. W tym miejscu warto wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 21 lutego 2024 r., sygn. akt III SA/Łd 742/23. W podanej sprawie sąd zwrócił uwagę na art. 207 par. 2 k.p., w którym postanowiono, że pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:

• organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
• zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
• zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
• zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

Zwrócono również uwagę na art. 215 k.p., z którego wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane maszyny i inne urządzenia techniczne zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy.

Uszczegółowienia tych obowiązków dokonano w aktach wykonawczych wydanych na podstawie upoważnienia zawartego w k.p. Aktem takim jest rozporządzenie ministra gospodarki w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. W par. 15 ust. 3 tego rozporządzenia postanowiono, że w przypadku wystąpienia ryzyka bezpośredniego kontaktu z ruchomymi częściami maszyn, mogącego powodować wypadki, stosuje się osłony lub inne urządzenia ochronne, które zapobiegałyby dostępowi do strefy zagrożenia lub zatrzymywałyby ruch części niebezpiecznych.

W rozpatrywanej przez WSA w Łodzi sprawie pracodawca nie zgodził się z oceną organów inspekcji pracy, że stan linii produkcyjnej nie odpowiadał wymogom bezpieczeństwa i higieny pracy, co uzasadniało wydanie nakazu wstrzymania jej eksploatacji. Finalnie sąd oddalił skargę spółki (pracodawcy) na decyzję okręgowego inspektora pracy.

Także zatem w opisywanej sytuacji istnieje możliwość wniesienia skargi na decyzję okręgowego inspektora pracy, jednak szanse na zmianę decyzji o wstrzymaniu eksploatacji są niewielkie. Nie może być argumentem czynnik ekonomiczny, a więc straty spółki związane ze wstrzymaniem produkcji. ©℗