Przepisy wykluczają możliwość prowadzenia operacyjnej działalności na poziomie fundacji wskazując, że działalność fundacji ma się skupiać na zarzadzaniu majątkiem. Pojawiają się jednak pytania choćby o to, czy fundator może np. wnieść do fundacji rodzinnej dzieła sztuki nabytych w celach inwestycyjnych.
Nie brakuje wątpliwości
Odpowiedź nie jest prosta. Otóż fundacja rodzinna może w ramach swojej działalności gospodarczej może zbywać mienie, jednak o ile nie zostało ono nabyte wyłącznie w celu jego dalszego zbycia. Problem polega na braku kryteriów decydujących o tym, czy mienie zostało nabyte wyłącznie w tym celu.
Może się zdarzyć, że fundator wniesie do fundacji mienie w postaci dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich czy zabytkowych. Przedmioty te ze swojej istoty są nabywane w celach inwestycyjnych (w oczekiwaniu na sprzedaż po osiągnięciu wzrostu wartości w dłuższym terminie). Zasadne byłoby udokumentowanie, że oprócz nabywania ich w celu lokaty kapitału, takie przedmioty wykorzystywane są ze względu na inne potrzeby, jak choćby na użytek prywatny. Inaczej może to budzić wątpliwości ze strony organów podatkowych. Sposobem na ograniczenie ryzyka sporów z nimi, może być uzyskanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, chociaż należy pamiętać, że na etapie jej wydawania Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie weryfikuje prawdziwości deklarowanego stanu faktycznego, a więc faktycznej realizacji innych celów poza zbyciem mienia. Jeśli na etapie postępowania podatkowego organ podważy inne przesłanki nabycia mienia, interpretacja podatkowa utraci moc ochronną.
Inne pojawiające się pytanie dotyczy tego, czy fundacja rodzinna może zbywać papiery wartościowe. Tu już nie ma wątpliwości - przepisy wskazują, że może ona nabywać papiery wartościowe w celu ich dalszego zbycia. Może także nabywać udziały w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze.
Ustawa nie odnosi się natomiast do uczestnictwa fundacji rodzinnej jako wspólnika spółki cywilnej. W umowie spółki strony wskazują wspólny cel gospodarczy. Jeśli nie jest on sprzeczny z celem fundacji rodzinnej i mieści się w granicach dozwolonej działalności gospodarczej fundacji, nie powinno być przeszkód do zawarcia takiej umowy.
Majątek w nieruchomościach…
A co fundacja może robić z nieruchomościami? Zarówno te mieszkalne, jak i te przeznaczone pod działalność gospodarczą są częstym składnikiem wnoszonym do majątku fundacji. Ustawa sankcjonuje podatkowo funkcjonowanie fundacji jako np. dewelopera, agencji nieruchomości czy flippera. Konieczne byłoby prowadzenie takich działań w ramach spółki kapitałowej, której udziały posiadałaby fundacja. Natomiast dozwolone w ramach fundacji są czynności w zakresie najmu, dzierżawy lub udostępniania do korzystania na innej podstawie (np. leasing, użytkowanie).
… oraz udzielanie pożyczek
Warto jeszcze dodać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o fundacji rodzinnej. Może ona udzielać pożyczek swoim beneficjentom oraz spółkom kapitałowym i osobowym, w których jest wspólnikiem. Jednak przepisy nie mówią nic o udzielaniu pożyczek podmiotom pośrednio powiązanym kapitałowo i podmiotom trzecim. Wydaje się, że to może być sankcjonowane podatkowo.