Prezydent Andrzej Duda popisał nowelizację, która m.in. zmienia zakres kompetencji Prokuratora Generalnego i wprowadza zmiany w procedurach cywilnych, w tym w odniesieniu do składów sędziowskich - poinformowała w środę Kancelaria Prezydenta.
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania karnego, przepisów o ustroju sądów, a także Prawa o prokuraturze została uchwalona przez Sejm 7 lipca i dotyczy szeregu kwestii i procedur.
Uchylony został m.in. przepis, wprowadzony w związku z pandemią, który zawieszał bieg terminów przedawnienia karalności, wprowadzano na stałe możliwość przeprowadzania posiedzeń zdalnych w postępowaniu cywilnym oraz zreformowano przepisy dotyczące sądowych kar porządkowych w sądach.
Do nowelizacji - już podczas prac w Sejmie - wprowadzono także, w odniesieniu do spraw cywilnych, ograniczenie zakresu spraw, w których sąd - także w II instancji - orzeka w składzie trzech sędziów.
Obecnie orzekanie w takim trzyosobowym składzie w II instancji stanowi generalną zasadę, po zmianie w takim składzie mają być rozpatrywane na przykład tylko sprawy "o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia, choćby w jednej z wniesionych apelacji, przekracza milion złotych". Zniesienie trzyosobowych składów sądu miałoby też nastąpić w sprawach małżeńskich i w sprawach o ubezwłasnowolnienie.
Na mocy nowych zapisów nastąpić ma ponadto rozszerzenie funkcjonowania elektronicznego Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych na sprawy karne. Jednocześnie regułą w sprawach cywilnych stanie się doręczanie pisma profesjonalnym pełnomocnikom za pośrednictwem tego elektronicznego portalu.
Inna obszerna część nowelizacji odnosi się do kompetencji Prokuratora Generalnego oraz Prokuratora Krajowego. Zgodnie z nowelą, zakres uprawnień tego drugiego ma się zwiększyć, zaś zawęzić zakres uprawnień PG. Chodzi m.in. o kwestie bezpośredniego wydawania poleceń prokuratorom podległym, a także powoływanie i odwoływanie szefów prokuratur.
"Prokurator Generalny polecenia podległym prokuratorom wydaje za pośrednictwem Prokuratora Krajowego. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, z uwagi na dobro postępowania lub prawidłowość funkcjonowania prokuratury, Prokurator Krajowy może zażądać zmiany lub uchylenia skierowanego do niego polecenia" - stanowi nowela.
Inna znaczna część nowelizacji odnosi się do przepisów dotyczących sądowych kar porządkowych w sądach.
Obecnie, zgodnie z zapisem regulacji o ustroju sądów, "w przypadku naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 3 tys. zł lub karą pozbawienia wolności do 14 dni".
Po zmianach przewidziano, że - jeśli "naruszenie powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenie sądowi godzi w osobę sędziego albo członka składu sądu - postanowienie w przedmiocie ukarania karą porządkową wydaje niezwłocznie na posiedzeniu sąd w składzie jednego sędziego niebędącego w składzie dokonującym czynności sądowych ani w składzie rozpoznającym sprawę, której dotyczą te czynności".
Jednocześnie w kolejnym z przepisów, który został dodany, przewidziano, że postanowienie takie wydawane byłoby po wysłuchaniu osoby, która dopuściła się naruszenia powagi sądu, chyba że "wysłuchanie to nie jest możliwe albo osoba, która dopuściła się czynu (...) bez usprawiedliwienia, nie stawiła się na posiedzenie".
"Postanowienie o ukaraniu karą porządkową jest wykonalne z chwilą uprawomocnienia. Od postanowienia przysługuje zażalenie do sądu bezpośrednio przełożonego, a gdy zostało wydane przez sąd apelacyjny do Sądu Najwyższego. Postanowienie w przedmiocie zażalenia wydaje się niezwłocznie" - zapisano ponadto w ustawie.
Inne z przepisów dotyczą m.in. uprawnień prezesów sądów do zarządzenia "stosowania środków zapewniających bezpieczeństwo w budynkach sądowych oraz zapobiegających naruszaniu zakazu wnoszenia do budynków sądów broni, amunicji, materiałów wybuchowych i innych środków niebezpiecznych". Odnoszą się także do zagadnień uprawnień ochrony sądu do przeglądania osobom wchodzącym do budynku "zawartości bagaży i odzieży, w przypadku podejrzenia, że osoby te wnoszą lub posiadają przedmioty niebezpieczne". (PAP)
kmz/ i8tm/