Sąd nie zakwestionuje likwidacji stanowiska pracy, gdy zadania zwolnionego szefa przydzielono podwładnym

W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas określony lub nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie (art. 30 par. 4 kodeksu pracy; dalej: k.p.). Przy czym pracownik ma prawo zakwestionować przyczynę wypowiedzenia i złożyć odwołanie do sądu.

Gdy pracodawca w oświadczeniu o wypowiedzeniu wskazał likwidację stanowiska pracy, zwolnione osoby często argumentują, że była ona niezasadna lub nieopłacalna, a jej celem było jedynie zwolnienie danej osoby. W takiej sytuacji warto zapoznać się z dotychczasowym orzecznictwem. I tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22 lutego 2023 r., sygn. akt I PSK 62/22, zwrócił uwagę, że weryfikacja tego, czy utrzymywanie zatrudnienia na dotychczasowym poziomie jest zasadne z ekonomicznego punktu widzenia, leży poza kognicją sądu. Sąd nie bada celowości i zasadności zmniejszenia stanu zatrudnienia. Kwestia, czy rzeczywiście istnieje potrzeba przeprowadzenia zmian organizacyjnych, w tym likwidacji stanowiska pracy, nie podlega ocenie sądu pracy. Sąd pracy nie bada racjonalności decyzji pracodawcy, ale to, czy przyczyna zwolnienia zawarta w oświadczeniu rzeczywiście istnieje.

Szczególnie pomocne w ocenie podanego stanu faktycznego będzie stanowisko zawarte w wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 15 stycznia 2016 r., sygn. akt VIII P 65/15. W podanej sprawie sąd analizował, czy rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem było zgodne z przepisami prawa oraz uzasadnione. Sąd w uzasadnieniu przede wszystkim podkreślił, że przyczyna wypowiedzenia musi być prawdziwa i konkretna. Nie chodzi jednak o stwierdzenie, czy rzeczywiście występuje potrzeba dokonania przez pracodawcę zmian organizacyjnych, w tym likwidacji stanowiska pracy, a jedynie to, czy do takich zmian doszło.

Zdaniem sądu likwidacja konkretnego stanowiska pracy na skutek zmiany struktury organizacyjnej zakładu pracy nie wymaga oceny kwalifikacji, stażu pracy itp. zwalnianego pracownika i porównywania go z innymi pracownikami. Co ważne, likwidacja stanowiska może mieć różne skutki dla zakładu pracy. Może bowiem polegać albo na całkowitym zaprzestaniu wykonywania zadań dotychczas przypisanych osobie zatrudnionej na tym stanowisku, albo na podzieleniu ich między innych pracowników, albo częściowym zaprzestaniu wykonywaniu zadania i podzieleniu między innych pracowników pozostałej części.

W ocenie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia pozwany pracodawca, powołując się na zmiany organizacyjne, wykazał w sposób wystarczająco wiarygodny, że konsekwencją tych zmian była likwidacja stanowiska powoda i przeniesienie części jego zadań do innych komórek organizacyjnych pozwanego. W tej sytuacji sąd oddalił powództwo pracownika.

W przypadku opisywanym przez czytelnika likwidacja jednego ze stanowisk kierowniczych z przeniesieniem uprawnień na szeregowych pracowników może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. ©℗