W NATO może być tylko jedna lista wymagań dla krajów ubiegających się o członkostwo, nie może być tak, że w trakcie procesu akcesyjnego pojawiają się nowe zasady i warunki – powiedział w środę szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto. Ocenił, że żądania Turcji w związku z wnioskiem Finlandii i Szwecji o członkostwo w Sojuszu wydają się skierowane do innych krajów NATO. Według fińskiego eksperta w tej sytuacji NATO być może będzie musiało przygotować „plan B”.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan oświadczył, że jest przeciwny członkostwu Finlandii i Szwecji w NATO. Zażądał m.in., aby te dwa kraje zaprzestały wspierania organizacji mających dążenia separatystyczne i uznanych przez Ankarę za terrorystyczne. W szczególności chodzi o ekstradycję do Turcji kilkudziesięciu osób wspierających Kurdów tureckich oraz zniesienie zakazu eksportu broni do Turcji.

Jak podkreślił Haavisto w programie telewizji Yle, zasady ekstradycji regulują porozumienia międzynarodowe, z kolei każde pozwolenie na eksport broni z Finlandii jest rozpatrywane oddzielnie zgodnie z obowiązującym prawem.

Finlandia i Szwecja wprowadziły zakaz wywozu broni to Turcji, gdy ta rozpoczęła w 2019 r. ofensywę wojskową na północy Syrii, skierowaną przeciwko bojownikom kurdyjskim.

„Cierpliwość to najlepsze lekarstwo. Tak uważają też inne kraje NATO. Wysłuchamy stosownie zastrzeżeń Turcji i rozpatrzymy te sprawy, na które Finlandia i Szwecja mogą mieć wpływ” – podsumował Haavisto.

Spełnienie przez Finlandię i Szwecję żądań Erdogana wzmocni dżihadystyczną organizację Państwo Islamskie (IS) – ocenił szef związku Kurdów w Finlandii Welat Nehri, przypominając, że Kurdowie walczący przeciwko IS kontrolują obóz Al-Hol dla bojowników islamskich.

To, co Finlandia i Szwecja zrobią lub czego nie zrobią, ma niewielkie znaczenie, bo rzeczywistym adresatem tureckich żądań są USA – skomentował badacz Fińskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Toni Alaranta, wskazując, że oba kraje nordyckie są jedynie pionkami. Według niego turecka blokada w negocjacjach Finlandii i Szwecji z NATO może „trwać latami” i konieczne może być przygotowanie przez NATO „planu B”.

W środę premier Finlandii Sanna Marin udaje się do Waszyngtonu. Nie podała celu wizyty, ale z przekazanych krajowym mediom informacji wynika, że nie spotka się z prezydentem USA Joe Bidenem. W tym samym czasie z wizytą w Waszyngtonie przebywać będzie sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, który ma rozmawiać z kluczowymi politykami, m.in. szefem amerykańskiej dyplomacji Antonym Blinkenem oraz ministrem obrony Lloydem Austinem.

Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)