Zasady odwoływania z urlopu wypoczynkowego zostały zawarte w art. 167 kodeksu pracy. Zgodnie z par. 1 pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Z par. 2 wynika obowiązek pokrycia przez pracodawcę kosztów poniesionych przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
Czy można odwołać z urlopu wypoczynkowego mailem?
W orzecznictwie podkreśla się, że skuteczne odwołanie pracownika z urlopu wymaga od pracodawcy złożenia jednoznacznego oświadczenia woli w sposób pozwalający pracownikowi zapoznać się z jego treścią (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 8 marca 2017 r., sygn. akt II PK 26/16). Wymogu tego nie spełnia wysłanie przez pracodawcę wiadomości na prywatną skrzynkę mailową pracownika, zwłaszcza gdy takiego środka komunikacji nie wykorzystywano wcześniej do komunikacji między stronami stosunku pracy. Tym bardziej nie jest skuteczne odwołanie pracownika za pomocą wiadomości wysłanej na skrzynkę służbową. Jak podkreślił SN, pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym nie ma obowiązku kontrolowania poczty elektronicznej.
Oświadczenie woli pracodawcy o odwołaniu pracownika z urlopu wywołuje skutek w chwili złożenia go pracownikowi w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jego treścią. Samo wysłanie wiadomości takiego wymogu nie spełnia. Jeśli pracownik jej nie odebrał, a tego robić nie musi, nie można uznać, że został skutecznie odwołany z urlopu.
Czy można odwołać z urlopu wypoczynkowego telefonicznie?
Równie trudne jest odwołanie pracownika z urlopu drogą telefoniczną. Jak wyjaśniła Państwowa Inspekcja Pracy w opublikowanej na stronie internetowej odpowiedzi na pytanie o urlopy wypoczynkowe, poza szczególnymi wyjątkami wynikającymi z pełnionej przez pracownika funkcji w zakładzie pracy nie ma on obowiązku zabierania telefonu służbowego na urlop. Zdaniem PIP pracodawca nie może żądać od pracowników odbierania na urlopie wypoczynkowym telefonów służbowych, jak również połączeń kierowanych w celach służbowych na telefon prywatny.
Odpowiedź tę można rozszerzyć na odbieranie sms lub wiadomości na komunikatorach. A skoro tak, to również w tym przypadku można powiedzieć, że pracodawca nie może zmusić pracownika do odebrania takiego oświadczenia o odwołaniu z urlopu.
Czy można nakazać pracownikowi pozostawanie w kontakcie?
Sąd Najwyższy w cytowanym wyżej wyroku wyjaśnił, że pracodawca nie może zmuszać pracownika przebywającego na urlopie wypoczynkowym do stałego, codziennego kontaktu z firmą. SN stwierdził, że pracownik, który korzysta z urlopu, zwolniony jest bowiem czasowo z obowiązku świadczenia pracy i pozostaje czasowo poza sferą pracowniczego podporządkowania.
A konieczność sprawdzania skrzynki czy obowiązek odbierania telefonu od przełożonego w trakcie urlopu oznaczałoby, że pracownik tak naprawdę ciągle jest w pracy, bo nadal wypełnia jakieś obowiązki.
Urlop wypoczynkowy. Jakie szczególne zasady dotyczą kierowników?
Warto jednak zwrócić uwagę na cytowane wyżej stanowisko PIP. Inspekcja stwierdziła, że pracownik „poza szczególnymi wyjątkami wynikającymi z pełnionej przez niego funkcji” nie ma obowiązku zabierania telefonu służbowego na urlop. W szczególności chodzi tu więc o stanowiska kierownicze. Pracownik pełniący taką funkcję musi się zatem liczyć z obowiązkiem odbierania połączeń od pracodawcy. A skoro tak, to odwołanie z urlopu pracownika na stanowisku kierowniczym jest znacznie prostsze niż zajmującego zwykłe stanowisko.
Podstawa prawna
art. 167 i art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)
art. 60 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061)