Do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) przez biuro rzecznika praw dziecka została skierowana petycja, aby szkoły wyższe zapewniały „miejsca uczniom bez względu na konkurs świadectw – wyniki punktowe egzaminu dojrzałości”.

Z takim wnioskiem wystąpiła osoba, której dane zostały zanonimizowane.

Indeks dla każdego maturzysty

„Szkoła wyższa powinna zapewnić miejsca uczniom bez względu na konkurs świadectw - wyniki punktowe egzaminu dojrzałości, ważne by chociaż podstawowe były zaliczone. Uważam, że każda uczelnia powinna mieć miejsca, np. niestacjonarne, zaoczne dla osób, którym nie poszedł egzamin kończący szkołę i przez to, mimo predyspozycji, nie dostali się na wymarzone studia. Dlatego uważam, że każdy powinien mieć co najmniej rok okresu próbnego. Jeśli go zaliczy, to zostaje na studiach, jeśli będzie miał trudności, może zostać przepisany na inny kierunek lub zdać ponownie dany egzamin” – wskazuje w petycji.

Resort kilka miesięcy zastanawiał się nad odpowiedzią. Ostatecznie stwierdził, że to szkoły wyższe decydują, kogo przyjmą na studia i jakie progi punktowe ustalą.

To uczelnia decyduje

„Uczelnie są autonomiczne we wszystkich obszarach swojego działania. Gwarantuje im to Konstytucja RP w art. 70 ust. 5 oraz zastrzega ustawa z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.). Jednym z autonomicznych uprawnień uczelni jest prawo do ustalania warunków przyjęć na studia. Uczelnia może kształtować warunki przyjęć na studia z zachowaniem zasad określonych w ustawie” – podkreślił resort. Wyjaśnił, że zgodnie z art. 70 ust. 1 ustawy warunki, tryb oraz termin rozpoczęcia i zakończenia rekrutacji, a także sposób jej przeprowadzenia ustala senat uczelni w drodze uchwały, którą podaje się do wiadomości publicznej nie później niż do dnia 30 czerwca roku poprzedzającego rok akademicki, którego uchwała dotyczy. Warunkiem ustawowym ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie jest posiadanie świadectwa dojrzałości lub dokumentu równorzędnego określonego w art. 69 ust. 2 pkt 4-7 ustawy.

„Swobodę uczelni w ustanawianiu warunków rekrutacji na studia należy rozumieć jako możliwość wskazania, jakie wyniki na świadectwie dojrzałości (lub równorzędnym) będą honorowane oraz w jaki sposób będą klasyfikowani kandydaci na studia – czy wyłącznie na podstawie wyników egzaminu maturalnego, czy także – dodatkowo – na podstawie wyników egzaminu zawodowego na poziomie technika lub też egzaminu wstępnego na studia, o którym mowa w art. 70 ust. 4 i 4a ustawy. Takie uregulowanie kwestii rekrutacji na studia znajduje merytoryczne uzasadnienie i pozwala na dostosowanie wymogów, jakie muszą spełniać kandydaci na studia, do specyfiki kierunków prowadzonych przez uczelnie” – tłumaczy MNiSW.

Resort zaznacza przy tym, że nie planuje zmiany przepisów, która polegałaby na odejściu od wymogu posiadania przez kandydatów na studia świadectwa dojrzałości (bądź dokumentu równorzędnego).