1 stycznia 2023 r. wejdą w życie ważne zmiany prawa konsumenckiego, wdrażające trzy unijne dyrektywy: Towarową, Cyfrową i Omnibus, które nakładają na przedsiębiorców zawierających umowy z konsumentami szereg nowych obowiązków. Jak zawsze w przypadku takich zmian, pojawia się pytanie do jakich umów – nowych czy dotychczasowych – nowe przepisy mają zastosowanie.
Odpowiedź na to pytanie, przynajmniej częściowo, dają przepisy przejściowe zawarte w ustawach zmieniających. Można przyjąć, że zmienione przepisy zasadniczo mają zastosowanie do umów zawieranych od 1 stycznia 2023 r., ale z wyjątkami.
Dotychczasowe przepisy stosuje się do zawartych przed 1 stycznia 2023:
- umów sprzedaży towaru (w tym towaru z elementem cyfrowym)
- umów dotyczących usług zdrowotnych
- umów dotyczących usług finansowych zawartych podczas pokazu lub wycieczki
Dyrektywa Omnibus a zakup towaru przed 1 stycznia 2023
Gdy konsument kupił telewizor przed 1 stycznia 2023 r., który okazał się wadliwy, będzie mógł skorzystać z dotychczasowych roszczeń wynikających z rękojmi, a nie z nowych zasad przewidzianych w ramach odpowiedzialności przedsiębiorcy za zgodność towaru z umową.
Dyrektywa Omnibus a usługi cyfrowe
Inne rozwiązanie ustawodawca przewidział w odniesieniu do umów o dostarczanie treści lub usług cyfrowych.
Nowe przepisy powinny stosować się do umów zawartych przed 1 stycznia 2023 r., jeżeli dostarczanie treści lub usługi cyfrowej miało nastąpić lub nastąpiło po tej dacie. ALE możliwość dokonywania przez przedsiębiorcę modyfikacji treści lub usługi cyfrowej w przypadkach wskazanych w nowych przepisach ustawy o prawach konsumenta, stosuje się wyłącznie do umów zawartych po 1 stycznia 2023.
Należy pamiętać, że od 1 stycznia 2023 r. przedsiębiorcy oferujący towary, treści i usługi cyfrowe konsumentom muszą bezwzględnie wykonywać obowiązki informacyjne wynikające z nowych przepisów.
Dyrektywa Omnibus - co zakłada
Od 1 stycznia 2023 r.:
- sklep internetowy musi podawać e-mail i telefon do kontaktu, a kontakt powinien być szybki i efektywny
- dostawca internetowej platformy handlowej ma obowiązek poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały o tym, czy osoba trzecia oferująca na tej platformie towary, usługi lub treści cyfrowe jest przedsiębiorcą
- przedsiębiorcy umożliwiający dostęp do opinii o produktach wystawianych przez konsumentów są zobowiązani podawać informacje o tym, czy i w jaki sposób zapewniają, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli (nie dotyczy to opinii publikowanych przed 1 styczniem 2023 r.)
Warto zwrócić również uwagę, że obniżki cenowe trwające po 1 stycznia 2023 (czyli również rozpoczęte przed tą datą) powinny od tego dnia zawierać informację o najniższej cenie produktu, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
Oznacza to, że informacja ta będzie odnosiła się do najniższej ceny okresu referencyjnego obejmującego odpowiednią część np. grudnia, pomimo że wtedy jeszcze nie obowiązywały nowe przepisy.