Wyjazd do sanatorium to bardzo dobry sposób na rekonwalescencję po leczeniu operacyjnym, chorobie czy poddać się rehabilitacji. Służby mundurowe dla swoich pracowników mają specjalne szpitale uzdrowiskowo-lecznicze, gdzie pacjenci poprawiają swój stan zdrowia po ciężkiej służbie.

Sanatoria MSWiA i wojskowe

Zasady leczenia uzdrowiskowego w Polsce normują liczne akty prawne, z których najistotniejszymi są:
• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. 2005 Nr 167 poz. 1399 z późn. zm.),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz. U. 2012 poz. 14). Aktualnie, na terenie Polski znajduje się 47 uzdrowisk zakwalifikowanych do 4 kategorii: nizinne, nadmorskie, podgórskie i górskie.

Oprócz państwowych sanatoriów podlegających Narodowemu Funduszowi Zdrowia istnieją także Szpitale Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjne będące w pieczy Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji mają swoje początki w PRL. Obecnie są jednak wyposażone najnowocześniejszy sprzęt rehabilitacyjny. Na miejscu można skorzystać z kąpieli leczniczych ,ćwiczeń w basenach, inhalacji, elektroterapii, masaży i biczów wodnych, zawijań i okładów, ciepłolecznictwa, światłolecznictwa, elektroterapii, ultradźwięków, magnetoterapii, laseroterapii, krioterapii, ultrasonoterapii, balneoterapii, termoterapii oraz oczywiście ćwiczeń gimnastycznych.

MSWiA dysponuje ośrodkami w Sopocie, Kołobrzegu, Ciechocinku i Krynicy Zdroju. Procedura dotycząca udzielenia funkcjonariuszowi Policji urlopu zdrowotnego została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687, z późn. zm.), zwanej dalej ˝ustawą˝, oraz rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych z dnia 9 lipca 1991 r. w sprawie właściwości i trybu postępowania komisji lekarskich podległych ministrowi spraw wewnętrznych (Dz. U. Nr 79, poz. 349, z późn. zm.), zwanym dalej ˝rozporządzeniem w sprawie komisji lekarskich˝. Przedmiotową materię reguluje też rozporządzenie z dnia 19 września 2014 r. w sprawie urlopów policjantów (Dz. U. poz. 1282), zwane dalej ˝rozporządzeniem w sprawie urlopów policjantów˝, które weszło w życie w dniu 9 października 2014 r., zastępując uprzednio obowiązujące rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie urlopów policjantów (Dz. U. Nr 81, poz. 740, z późn. zm.).

Stosownie do § 32 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie komisji lekarskich o potrzebie udzielenia funkcjonariuszowi Policji urlopu zdrowotnego komisja lekarska orzeka w przypadku, gdy osoba badana mimo wykorzystania 12 miesięcy zwolnienia od wykonywania obowiązków służbowych z powodu choroby nie odzyskała zdolności do wykonywania tych obowiązków, a stan jej zdrowia rokuje poprawę w stopniu umożliwiającym dalsze pełnienie służby. Osobę taką, znajdującą się w stanie chorych zakładu leczniczego stacjonarnego, do wojewódzkiej komisji lekarskiej kieruje dyrektor tego zakładu, a w pozostałych przypadkach, na wniosek lekarza leczącego, kierownik jednostki organizacyjnej, w której osoba ta pełni służbę. Stosownie do § 34 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie komisji lekarskich orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego komisja lekarska przesyła niezwłocznie kierownikowi jednostki organizacyjnej właściwej ze względu na miejsce pełnienia służby osoby, której udzielono urlopu zdrowotnego, lub dyrektorowi zakładu leczniczego stacjonarnego, w którym osoba ta znajduje się w stanie chorych.

Również zgodnie z § 26 ust. 3 rozporządzenia w sprawie urlopów policjantów funkcjonariusz policji może również sam wystąpić do przełożonego właściwego w sprawach osobowych o skierowanie do komisji lekarskiej celem udzielenia urlopu zdrowotnego. Wówczas zgłaszając się na badanie do komisji lekarskiej powinien przedstawić dokumenty, z których wynika, iż w okresie 12 miesięcy poprzedzających zgłoszenie do komisji nie wykonywał obowiązków służbowych z powodu choroby, aby komisja lekarska mogła stwierdzić, iż nadal nie odzyskał zdolności do ich wykonywania, a stan jego zdrowia rokuje poprawę w stopniu umożliwiającym dalsze pełnienie służby.

Inne uprawnienia mają mundurowi emeryci i renciści. Określa je rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2018 roku w sprawie funduszu socjalnego emerytów i rencistów Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej i Służby Celno-Skarbowej oraz ich rodzin. Jest w nich mowa odopłatach do kosztów zakwaterowania, wyżywienia i leczenia w sanatoriach lub uzdrowiskach dla uprawnionych.

Z ośrodków MSWiA można również korzystać odpłatnie. Dla przykładu resortowy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny w Sopocie od roku korzysta z rozwiązań chmurowych dostarczanych przez Krajowego Operatora Chmury Medycznej (Chmura dla zdrowia) – spółkę powołaną przez Asseco Poland i Chmurę Krajową. W ciągu pierwszego roku Sanatorium MSWiA w Sopocie przetworzyło ponad 410 tys. zdarzeń medycznych. Każdego miesiąca indeksowanych jest ponad 500 dokumentów. Od rozpoczęcia projektu wysłano i zaktualizowano ponad 4600 indeksów.

Weterani mają darmowy pobyt

Wojsko ma szpitale uzdrowiskowo-rehabilitacyjne w: Krynicy Zdroju, Lądku Zdroju, Busko Zdroju oraz Ciechocinku. Kwestię pobytów żołnierzy reguluje rozporządzenie ministra obrony narodowej z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie niektórych świadczeń zdrowotnych przysługujących żołnierzom zawodowym. Podobnie jak w przypadku policji oraz służ podlegających MSWiA, gdy żołnierz przez 12 miesięcy poprzedzających zgłoszenie do komisji nie wykonywał obowiązków służbowych z powodu choroby, komisja stwierdza czy stan nadaje się do ich podjęcia. W przypadku rokowań poprawy możliwe jest zastosowanie leczenia sanatoryjnego.

We wzmiankowanym powyżej rozporządzeni jest także mowa o leczeniu dla weteranów działań poza granicami państwa.Każdy żołnierz, funkcjonariusz lub pracownik MON, którego stan zdrowia tego wymaga, po powrocie ze służby poza granicami państwa ma możliwość skorzystania z turnusu leczniczo-profilaktycznego z „treningiem antystresowym” w wojskowych szpitalach uzdrowiskowo-rehabilitacyjnych.

Oferta turnusu zawiera:

• 14-dniowy program „treningu antystresowego”,

• zabiegi przyrodolecznicze,

• zakwaterowanie oraz całodzienne wyżywienie,

• propozycje organizatora (wycieczki, zajęcia kulturalno-oświatowe).

Co istotne, wspólnie z żołnierzem-weteranem w turnusie mogą uczestniczyć osoby towarzyszące (odpłatnie) oraz najbliższy, pełnoletni członek rodziny. Pobyt żołnierza na turnusie leczniczo-profilaktycznym pokrywany jest ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej. Pobyt najbliższego pełnoletniego członka rodziny finansowany jest przez MON w 50 %.Do zniżki nie wchodzą opieka pielęgniarsko–lekarska i zabiegi rehabilitacyjne.

Na skierowanie mogą liczyć także kombatanci z II wojny światowej oraz antykomunistycznego podziemia. Z kolei wojskowi emeryci i renciści korzystają z rozporządzenia ministra obrony narodowej z dnia 20 października 2005 r. w sprawie funduszu socjalnego dla emerytów i rencistów wojskowych.

Podobnie jak w przypadku ośrodków MSWiA, wojskowe szpitale uzdrowiskowo-lecznicze prowadzą również komercyjną działalność.