Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Otrzymywanie dodatkowych 100 zł do świadczenia pielęgnacyjnego tylko przez rodziców narusza zasadę równości. Tak uważa Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który postanowił wystąpić z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego.
Pytanie dotyczy par. 1 ust. 2 uchwały Rady Ministrów z 27 grudnia 2011 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne oraz wydanego przez nią rozporządzenia z 27 grudnia 2011 r., które reguluje szczegółowe zasady realizacji dodatkowej pomocy (Dz.U. nr 295, poz. 1746). Zgodnie z ich przepisami o ekstra 100 zł, dzięki któremu wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrasta z 520 zł do 620 zł miesięcznie, mogli ubiegać się tylko ojciec, matka oraz opiekun faktyczny dziecka.
– O dodatkowe wsparcie nie mogły się natomiast starać inne osoby zobowiązane do alimentacji względem niepełnosprawnego krewnego, które też są uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego – tłumaczy Sebastian Gajdzik, zastępca kierownika sekcji świadczeń rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Chorzowie.
Jedna z takich osób, a mianowicie mąż zajmujący się niepełnosprawną żoną, postanowił odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego, a gdy utrzymało ono decyzję gminy, do WSA w Poznaniu. Ten zaś zwrócił się z pytaniem prawnym do trybunału.
Wątpliwości sądu dotyczą zgodności przyjętego przez rząd kręgu osób uprawnionych do dodatkowej pomocy m.in. z wyrażoną w art. 32 konstytucji zasadą równości. Wynika z niej bowiem nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy lub kategorii, a wszelkie odstępstwa od niego muszą znajdować uzasadnienie w odpowiednio przekonujących argumentach. Tymczasem w ocenie WSA w Poznaniu brak jest istotnych różnic pomiędzy rodzinami, w których opieki wymaga dziecko, a rodzinami, w których niepełnosprawny jest inny jej członek, tym bardziej że zakwestionowane przepisy nie określają granicy wieku wymagającego opieki dziecka i pozwalają uzyskać pomoc także jego rodzicom i opiekunom, gdy ukończy 18 lat.
Sąd wskazuje też, że zróżnicowanie sytuacji prawnej rodzin, w których znajdują się osoby niepełnosprawne, odnoszące się nie do ich sytuacji materialnej, ale wyłącznie do charakteru stosunku prawnego łączącego osobę wymagającą opieki i ją sprawującą, narusza konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej. Taka argumentacja doprowadziła WSA do wniosku, że pod pretekstem realizowania zadań z zakresu pomocy społecznej i bez podstawy prawnej Rada Ministrów znowelizowała na drodze pozaparlamentarnej zasady udzielania przez państwo pomocy materialnej dla rodzin, w skład których wchodzą osoby niepełnosprawne, w sytuacji gdy żaden akt rangi ustawowej podstaw do takiego zróżnicowania nie dawał.
Wyższe świadczenie pielęgnacyjne
Po raz pierwszy rząd wprowadził 100-złotowy dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego w okresie listopad – grudzień 2011 r. Wówczas przysługiwał on wszystkim uprawnionym do tej formy wsparcia. Natomiast w kolejnych edycjach tego programu prawo do niego zachowali tylko rodzice i opiekunowie dzieci. Jest im on od czerwca wypłacany z urzędu, co oznacza, że nie muszą składać dodatkowego wniosku o przyznanie dodatku. Jego wypłacanie będzie też kontynuowane w przyszłym roku, a uchwalona właśnie przez Sejm nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych przewiduje, że od 1 lipca 2013 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego dla tych osób na stałe wzrośnie z 520 zł do 620 zł.
