W styczniu 2024 r. nauczycielskie świadczenia kompensacyjne pobierało 12,9 tys. osób – podał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. Przeciętna wysokość kompensówki w styczniu wyniosła ok. 3,6 tys. zł. Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa.
Z danych ZUS wynika, że w styczniu 2024 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 12,9 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3557,64 zł. Miesiąc wcześniej - w grudniu 2023 r. - świadczenia kompensacyjne pobierało 13,1 tys. osób, a przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3617,29 zł.
Liczba nauczycieli pobierających to świadczenie w styczniu tego roku jest niższa, niż przed rokiem i dwa lata temu w analogicznym okresie. W styczniu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,7 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3011,58 zł. W styczniu 2022 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 14,1 tys. osób; przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 2655,78 zł.
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. W styczniu 2024 r. emerytury pomostowe pobierało 40,5 tys. osób. Przeciętna wysokość pomostówki wynosiła 4667,48zł.
Ustawa o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych
Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, może ono być przyznawane nauczycielom mającym 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracującym na co najmniej jedną drugą etatu. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. W 2024 r. nauczyciel może ją otrzymać, jeśli ukończy 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).
Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz nauczycielom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.
Kiedy nauczyciele nie mogą korzystać z kompensówek?
Zgodnie z ustawą nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin), nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną, pod sankcję zawieszenia świadczenia. Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę, niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia. W 2022 r. w związku pełnoskalową zbrojną agresją Rosji na Ukrainę i napływem uchodźców z Ukrainy, w tym dzieci w wieku szkolnym, wprowadzono odstępstwa od tej zasady.
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy
Na mocy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Możliwe jest też zatrudnienie bez utraty świadczenia kompensacyjnego nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego, a także innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny. Przepisy te obowiązują do 31 sierpnia 2024 r.
Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa.
Kalkulator ZUS
ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla niego wysokość świadczenia.