Zatrudniliśmy od 1 lutego 2013 r. pracownicę, która złożyła zwolnienie lekarskie z powodu choroby od 11 do 15 lutego 2013 r. Przed obecnym zatrudnieniem pracownica nie pracowała przez pół roku. Dostarczyła nam jednak świadectwa pracy od poprzednich dwóch pracodawców, z których wynika, że była zatrudniona od 1 marca 1999 r. do 30 czerwca 2005 r. i od 1 września 2005 r. Łącznie daje to ponad 10 lat obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego. Mamy jednak wątpliwości, czy zaliczyć cały okres ubezpieczenia z pierwszej umowy, tj. od 1 marca 1999 r. do 30 czerwca 2005 r., w którym pracownica miała najpierw 3 miesiące okresu próbnego i przez cały czas była zatrudniona w połowie wymiaru czasu pracy. Czy można jej wypłacić wynagrodzenie za czas choroby w lutym 2013 r. bez okresu wyczekiwania?
ZUS musi udowodnić próbę wyłudzenia zasiłku chorobowego

Zobacz również
Okres wyczekiwania na prawo do świadczeń z tytułu choroby (wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego) dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, m.in. zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, wynosi 30 dni. Jest to okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, do którego zalicza się także poprzednie okresy tego ubezpieczenia (obowiązkowego i dobrowolnego), jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni albo była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym, okresem pobierania zasiłku macierzyńskiego albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Sytuacje szczególne

Jeżeli przerwa w ubezpieczeniu chorobowym przekracza 30 dni, wówczas świadczenia z tytułu choroby mogą być wypłacone bez okresu wyczekiwania, jeżeli ubezpieczony spełnia warunki określone jako wyjątkowe, tj.:
• jest absolwentem szkoły i został objęty ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, tj. od daty podanej w świadectwie szkolnym,
• jest absolwentem szkoły wyższej i został objęty ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia złożenia egzaminu dyplomowego (w przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii – od daty złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a kierunku farmacja – od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki),
• jeżeli jego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
• był posłem lub senatorem i przystąpił do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji,
• podlega obecnie ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo i udokumentuje wcześniejszy, co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.

Sumowanie okresów

W tym miejscu należy wyjaśnić, że do 10-letniego okresu obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego zalicza się także okresy obowiązkowego ubezpieczenia społecznego przed 1 stycznia 1999 r., które uprawniało do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, niezależnie od tego, jak długo trwały przerwy między okresami ubezpieczenia. Oznacza to, że zalicza się do tego okresu zarówno okresy podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę, jak i wykonywania pracy na podstawie umowy-zlecenia lub prowadzenia działalności gospodarczej.
Do 10-letniego okresu obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, o którym mowa wyżej, nie zalicza się jednak:
• okresów urlopu bezpłatnego i wychowawczego,
• okresów pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego przysługujących po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
• okresu pozostawania zarejestrowanym jako bezrobotny po 31 grudnia 1998 r., i to zarówno z prawem do zasiłku dla bezrobotnych, jak i bez tego prawa, ponieważ po tej dacie bezrobotni nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu.
Należy dodać, że w przypadku ubezpieczonych będących pracownikami, przy ustalaniu prawa do zasiłku i badaniu jaki jest dla nich okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, nie ma znaczenia rodzaj zawartej umowy o pracę – może to być zarówno umowa o pracę na okres próbny, na czas określony i na czas wykonania określonej pracy, jak i umowa o pracę na czas nieokreślony. Nie ma także znaczenia wymiar czasu pracy, w jakim pracownik wykonuje zatrudnienie.

Niezbędne dokumenty

W rozpatrywanym przypadku należy uznać, że przedłożone przez pracownicę dokumenty potwierdzające okresy podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu pozwalają na wypłatę wynagrodzenia za czas choroby za okres od 11 do 15 lutego 2013 r. Jest to możliwe mimo zachorowania u obecnego pracodawcy przed upływem 30-dniowego okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i mimo przerwy w tym ubezpieczeniu przekraczającej 30 dni. Pracownica spełnia bowiem warunki określone jako wyjątkowe, tj. posiada wcześniejszy co najmniej 10-letni okres pozostawania w obowiązkowym ubezpieczeniu chorobowym po 31 grudnia 1998 r. Do okresu tego należy zaliczyć także okres trzech miesięcy wykonywania pracy na okres próbny. Dla ustalenia okresu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu nie ma znaczenia, że od 1 marca 1999 r. do 30 czerwca 2005 r. pracownica wykonywała pracę w połowie wymiaru czasu pracy.
Podstawa prawna
Art. 4 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 z późn. zm.).
Art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Renata Tonder, ekspert od świadczeń z ubezpieczeń społecznych