Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Wydaje się, że nie byłoby to działanie uprawnione, ale wszystko zależy tak naprawdę od interpretacji. Teoretycznie z art. 14 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) wynika wyraźnie, że nieopłacenie składki, nieopłacenie jej w terminie bądź opłacenie w nieprawidłowej wysokości, w przypadku m.in. osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, skutkuje ustaniem ubezpieczenia z mocy prawa od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie. Ubezpieczenie to wygasa, nawet w sytuacji gdy przedsiębiorca nie ponosi winy za nieopłacenie składki.
Na wniosek ubezpieczonego ZUS może jednak wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie. Oznacza to tyle, że w uzasadnionych przypadkach (a ocena w tym zakresie najpierw należy do ZUS, a dopiero później, w razie odwołania ubezpieczonego, do sądu) możliwe jest nieuwzględnienie przekroczenia terminu na opłacenie składki i uznanie, że mimo przekroczenia nie ustało dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Podstawową kwestią jest w takich przypadkach ustalenie przyczyn opóźnienia w opłaceniu składki.
Czeski błąd, czyli omyłkowe przestawienie cyfr w przelewach, może się zdarzyć każdemu i nierzadko ma miejsce w przypadku przekazywania składek do ZUS. W opisanej sytuacji zainteresowana sama się po pewnym czasie zorientowała, że opłaciła należną składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w niepełnej wysokości, uzupełniła ją więc niezwłocznie, wyjaśniając przyczyny tego opóźnienia.
Pozwala to na przyjęcie, że opóźnienie w opłaceniu składki stanowi uzasadniony przypadek w rozumieniu ustawy systemowej. Tak też wypowiedział się np. Sąd Apelacyjny w Łodzi 25 września 2013 r., sygn. akt III AUa 1844/12, uznając, że jeśli przedsiębiorca, który dowiedział się o swoim błędzie, niezwłocznie dopłacił brakującą część składki, ale już po terminie, to zachodzi uzasadniony przypadek, gdy należy uznać ciągłość ubezpieczenia chorobowego.
W opisanej sytuacji wydaje się, że ZUS odmawiając uznania wniosku za uzasadniony, musiałby wykazać, że działanie ubezpieczonej było zamierzone i celowe albo wynikało z jej rażącego niedbalstwa. Inaczej powinno się oceniać przedsiębiorcę, który zawsze regulował zobowiązania terminowo i w pełnej wysokości, a inaczej takiego, który płaci nieregularnie i na dodatek w częściach. W tym drugim wypadku tłumaczenie o omyłkowym przestawieniu cyfr raczej nie zostałoby uznane za wiarygodne.
W przypadku odmowy wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie decyzja ta będzie podlegała kontroli sądu. Sądy są bardziej skłonne dawać wiarę wyjaśnieniom ubezpieczonych, w tym więc wypadku decyzja prawdopodobnie zostałaby zmieniona.
Ważne
Zgodnie z ogólną zasadą dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wygasa niezależnie od winy ubezpieczonego
Podstawa prawna
Art. 11 ust. 2, art. 14 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
