Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Gminy będą niektórym osobom nawet dwa razy w ciągu roku zmieniać decyzję w sprawie wysokości pomocy. Po raz pierwszy, już po upływie dwóch miesięcy od jej wydania.
/>
Jeszcze w tym roku zwiększy się liczba osób, które ze względu na opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny będą mogły otrzymać świadczenie pielęgnacyjne. Zmiana zasad przyznawania tej formy wsparcia oznacza jednak dla gmin dodatkowe obciążenia. Wskazują, że system wspierania opiekunów tylko pozornie będzie uproszczony. Faktycznie będzie bardziej skomplikowany i to zarówno dla organów wypłacających pomoc pieniężną, jak i osób ją otrzymujących.
Pomoc na 12 miesięcy
Propozycja nowych zasad przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego wynika z dwóch ubiegłorocznych wyroków Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 38/13 i SK 7/11). Na ich podstawie przygotowana została nowelizacja ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114). Zakłada ona, że wszyscy opiekunowie będą mieli prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, tyle że jego wysokość będzie zróżnicowana ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej oraz spełnianie kryterium dochodowego.
Ten ostatni wymóg oznacza, że wsparcie nie będzie tak jak dotychczas przyznawane na czas nieokreślony lub wynikający z daty ważności orzeczenia o niepełnosprawności, ale na okres zasiłkowy (trwający od 1 listopada danego roku do 31 października następnego). Opiekunowie, którzy będą po wejściu w życie nowelizacji starać się po raz pierwszy o świadczenie, będą musieli co roku składać o nie wnioski. Trzeba będzie do nich dołączyć większą niż obecnie liczbę dokumentów, wskazujących m.in. na wysokość dochodu.
– Sprawdzenie, czy rodzina ma dochody nieprzekraczające kryterium, będzie wymagało dodatkowej pracy i wydłuży czas rozpatrywania wniosków – mówi Piotr Spiżewski, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Puławach.
Zanim decyzja o przyznaniu świadczenia zostanie wydana, konieczne będzie też przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, który będzie aktualizowany po sześciu miesiącach. Obecnie przepisy przewidują, że wywiad, który ma sprawdzać, czy opiekun faktycznie zajmuje się krewnym, jest nieobowiązkowy (zarówno przed przyznaniem, jak i w okresie pobierania pomocy finansowej).
Taka decyzja wydana na 1 listopada będzie jednak już po dwóch miesiącach wymagała zmiany. Jest to związane z tym, że 1 stycznia każdego roku przewidziany jest termin waloryzacji wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, które ma rosnąć o procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Kolejna waloryzacja
– Będziemy mieli też grupę opiekunów, którym decyzje trzeba będzie zmienić po raz kolejny po 1 marca – wskazuje Magdalena Rynkiewicz-Stępień, zastępca dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu.
Należeć do niej będą emeryci i renciści. Nowelizacja przewiduje bowiem, że zyskają oni prawo do pomocy finansowej za opiekę. Będzie im ona wypłacana w wysokości różnicy między emeryturą (lub rentą) a kwotą świadczenia pielęgnacyjnego. Ponieważ 1 marca przypada termin przeprowadzania waloryzacji w ZUS, gmina będzie musiała ponownie przeliczyć wysokość świadczenia.
Tylko jedna zmiana decyzji w ciągu roku będzie natomiast dotyczyć osób, które są uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie obecnych przepisów i zdecydują się zachować prawa nabyte. Ich obejmie podwyżka pomocy przypadająca na 1 stycznia.
– Prawa nabyte mają zachować nie tylko pobierający teraz świadczenie pielęgnacyjne, ale też uprawnieni do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku dla opiekuna. W konsekwencji w najbliższych latach będziemy mieli w praktyce cztery zamiast jednej formy wsparcia – uważa Sebastian Gajdzik, zastępca kierownika działu świadczeń rodzinnych OPS w Chorzowie.
Magdalena Rynkiewicz-Stępień zwraca uwagę, że po wejściu zmian w życie konieczne będzie pilnowanie, które przepisy, stare czy nowe, mają zastosowanie w zależności od sytuacji opiekuna.
– System przyznawania pomocy będzie powodował dezorientację również wśród samych świadczeniobiorców – dodaje.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy w konsultacjach
