Kodeks pracy w art. 1868 przyznaje pracownikom w określonych sytuacjach uprawnienie do złożenia wniosku o obniżenie wymiaru etatu. Wowczas zatrudniony podlega szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy w rozumieniu przepisów powszechnie obowiązujących. To oznacza, że przedsiębiorca ma możliwość podjęcia decyzji o definitywnym wypowiedzeniu umowy o pracę, pod warunkiem że wszystkie przyczyny wypowiedzenia nie leżą po stronie podwładnego. Czyli możliwe jest wypowiedzenie definitywne na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania umów o pracę z pracownikami z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r. nr 90, poz. 844 ze zm.).
Taka wyłączna przyczyna wypowiedzenia umowy przebija bowiem szczególną ochronę trwałości stosunku pracy wynikającą z przywołanego przepisu kodeksu pracy. Jednakże nie w każdym przypadku tak będzie. Jeśli pracownik korzysta z obrony związku, to zatrudniający ma obowiązek konsultacji zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę w trybie art. 38 kodeksu pracy z organizacją związkową. Znajdzie tu zastosowanie dyspozycja art. 10 ust. 2 powołanej ustawy. Zgodnie z nim sprzeciw organizacji dotyczący zwolnienia uniemożliwia pracodawcy złożenie oświadczenia o definitywnym wypowiedzeniu umowy o pracę. Nie oznacza to, iż przedsiębiorca jest pozbawiony możliwości dalszego działania. Otóż przepisy ustawy w art. 10 ust. 3 pozwalają na złożenie pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym warunki pracy lub płacy. Pracodawca, który na skutek sprzeciwu organizacji związkowej nie ma możliwości definitywnego wypowiedzenia umowy o pracę, powinien znaleźć w swoich strukturach inne stanowisko pracy i złożyć zatrudnionemu oświadczenie o wypowiedzeniu zmieniającym w tym zakresie.

dr Marcin Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp. k.