Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
/>
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej sprawdziło w gminach, ile osób bezprawnie pozbawionych świadczenia pielęgnacyjnego ma przyznany zasiłek dla opiekuna. Z przekazanych DGP danych wynika, że z szacowanej na 117 tys. liczby potencjalnych odbiorców tej formy wsparcia wnioski złożyło 104 tys., a bieżące świadczenia uzyskało tylko 74 proc. z nich. Większość odmów dotyczy małżonków.
Wygaszona pomoc
Wprowadzenie zasiłku dla opiekuna było wynikiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia 2013 r. (sygn. akt K 27/13). Uznał on za bezprawne przepisy, które spowodowały, że wszystkie decyzje przyznające świadczenie pielęgnacyjne wygasły z mocy prawa 1 lipca 2013 r. Osoby otrzymujące taką pomoc musiały ponownie składać o nią wnioski. W związku z tym, że nowe przesłanki uzyskania wsparcia zostały zaostrzone, to z 219,3 tys. opiekunów pobierających świadczenie w czerwcu 2013 r. uprawnionych pozostało 101,5 tys. (średnia za drugie półrocze 2013 r.).
Trybunał zobligował jednocześnie rząd do przywrócenia pomocy opiekunom. Jej odzyskanie stało się możliwe na podstawie ustawy z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz.U. poz. 567). Zgodnie z nią osoby pozbawione pomocy, które do 15 września 2014 r. złożyły wniosek, mogły otrzymać zaległe pieniądze za okres od 1 lipca 2013 r. do 15 maja 2014 r., kiedy to przepisy weszły w życie (wraz z odsetkami). Jednocześnie mogły się starać o bieżące zasiłki.
Najnowsze statystyki MPiPS pokazują, że zaległe wsparcie odzyskało 78 tys. osób. Natomiast na koniec września 2014 r. uprawnionych do bieżącej wypłaty zasiłku dla opiekuna było 77 tys.
– Niektórzy opiekunowie mogli otrzymać tylko zaległą pomoc lub za niektóre miesiące poprzedzające 15 maja br., ponieważ członek rodziny, którym się zajmowali, zmarł – wyjaśnia Przemysław Andrysiak, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Zabrzu.
Negatywne przesłanki
Gminy wskazują, że większość decyzji odmownych trafiała do małżonków. Zasiłek dla opiekuna nie mógł im być przyznany ze względu na jeden z warunków jego otrzymywania. Art. 2 ustawy z 4 kwietnia 2014 r. uzależnia bowiem jego uzyskanie od tego, czy osoba składająca wniosek spełnia przesłanki uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego w brzmieniu przepisów obowiązujących 31 grudnia 2012 r.
– Zabraniają one przyznawania pomocy osobom przebywającym w związku małżeńskim, chyba że drugi z małżonków ma znaczny stopień niepełnosprawności – wyjaśnia Halina Pietrzykowska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPR w Białymstoku.
Mimo to większość małżonków wywalczyła sobie świadczenie pielęgnacyjne dzięki decyzjom samorządowych kolegiów odwoławczych (SKO) oraz wojewódzkich sądów administracyjnych.
Natomiast teraz, gdy złożyli wniosek o zasiłek dla opiekuna, gmina ponownie zweryfikowała ich uprawnienia w oparciu o ustawę z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.).
– Wiele z tych osób odwoływało się od naszych decyzji i jest prawdopodobne, że uzyskają zasiłek – uważa Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Z kolei Marzena Szuleta, kierownik biura świadczeń rodzinnych Urzędu Miasta w Kaliszu, zwraca uwagę na sytuację osób, które świadczenie pielęgnacyjne miały przyznawane w momencie, gdy wiadomo było już o procedurze wygaszania decyzji od 1 lipca 2013 r. Niektóre SKO wydawały im wówczas decyzję o wsparciu do 30 czerwca ubiegłego roku zamiast np. bezterminowej. W ślad za tym część gmin nie uznawała tego za spełnienie innego z warunków uzyskania zasiłku dla opiekuna, czyli wygaśnięcia decyzji z mocy prawa 1 lipca 2013 r.
