W wydatkach Telewizji Polskiej SA Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła naruszenie zasad legalności, rzetelności, celowości lub gospodarności w wydatkach. "Skala nieprawidłowości, ich wymiar finansowy, jak również charakter, który wskazuje na to, że takie działania mogą się powtórzyć nie pozwala NIK na wystawienie państwowej stacji pozytywnej oceny w objętym kontrolą zakresie. Nieprzestrzeganie przez TVP SA zasad wydawania pieniędzy ma tym większe znaczenie, że jest ona finansowana w głównej mierze ze środków publicznych" - czytamy na stronie NIK.
Niestabilność gospodarki finansowej TVP SA
Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na niestabilność gospodarki finansowej TVP SA w badanym okresie, opartej w zdecydowanym stopniu na finansowaniu z budżetu państwa. Jak czytamy, wynika to z faktu, że od 2021 r. decyzje o dofinansowaniu jednostek radiofonii i telewizji oraz jego wysokości podejmowane są corocznie w ustawach budżetowych.
"Niestabilności tej nie zmienia w sposób istotny fakt, iż jednostki radiofonii i telewizji zostały zobowiązane ustawowo do ujęcia w dokumentach tzw. Kart powinności na lata 2020-2024 przychodów w postaci opłat abonamentowych (w tym rekompensat) – w każdym roku przyjętym w ww. karcie powinności – na poziomie nie niższym niż prognozowane wpływy z opłat abonamentowych oraz wpływy z rekompensat w 2020 r. Zatem wyższe kwoty przychodów publicznych TVP SA od ujętych pierwotnie w karcie powinności na lata 2020-2024 są niepewne i obarczone ryzykiem wynikającym z kondycji finansów publicznych. Dodatkowo, fakt, że karta powinności obejmuje lata 2020-2024, powoduje, iż poziom ewentualnego dofinansowania po 2024 r. nie jest znany, a Telewizja Polska SA prowadzi działalność w skali przyjmującej de facto oczywistość finansowania z budżetu państwa."
Na stronie NIK możemy przeczytać, że w warunkach niestabilności źródeł finansowania, spółka ponosiła koszty działalności operacyjnej, które w latach 2017-2022 systematycznie wzrastały z 1 685,8 mln zł (1,7 mld zł) w 2017 r. do 3 123,7 mln zł (3,1 mld zł) w 2021 r. i 3 279,8 mln zł (3,3 mld zł) w 2022 r.
"Koszty te były determinowane czynnikami zewnętrznymi, ale również były konsekwencją przyjętej przez Zarząd TVP SA praktyki rozszerzania szeroko rozumianej oferty programowej, w tym realizacji nowych seriali, nowych audycji, uruchomienia dodatkowego pasma teatru telewizji w TVP Kultura, poszerzenia oferty programowej TVP Historia, uruchomienia kanału streamingowego TVP Historia 2 i szeregu innych działań związanych z rozszerzeniem oferty TVP SA.".
Rozproszenie decyzyjności w zakresie zaciągania zobowiązań
Ze strony NIK dowiadujemy się, że Najwyższa Izba Kontroli odnosząc się do istniejących w spółce procedur zaciągania zobowiązań i udzielania pełnomocnictw uznała, że liczba osób, którym udzielono pełnomocnictw (w latach 2021-2022 – 451 osób), jak i liczba tych pełnomocnictw (3 631 pełnomocnictw) wskazuje na duże rozproszenie decyzyjności w zakresie zaciągania zobowiązań.
"Zdaniem NIK, nawet biorąc pod uwagę sformalizowane w założeniu procesy decyzyjne w TVP SA, stwarzało to wysokie ryzyko i nie uchroniło Spółki przed zaciąganiem zobowiązań dotyczących transakcji niecelowych, niegospodarnych, czy też nierzetelnie przygotowanych."