Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO Piotr Mierzejewski zwrócił się dyrektora Departamentu Lecznictwa MZ Michała Dzięgielewskiego z zapytaniem o podjęte działania mające na celu jak najszybsze zapewnienie chorym i lekarzom niezakłóconego dostępu do korzystania z e-recept.
Jak przypomniano, 2 sierpnia weszły w życie przepisy ograniczające zdalne wystawianie recept na środki odurzające i psychotropowe. Wypisaniu takich leków musi towarzyszyć badanie i ocena wpływu leku na pacjenta.
"Powyższa nowelizacja przepisów miała na celu m.in. wyeliminowanie nadużyć związanych z wystawianiem e-recept w ramach funkcjonowania tzw. receptomatów. Rzecznik Praw Obywatelskich rozumie i popiera działania podejmowane przez resort zdrowia mające na celu wyrugowanie nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem portali pośredniczących w zdalnej sprzedaży recept. Działania te powinny jednak przede wszystkim uwzględniać dobro i bezpieczeństwo pacjenta" – podkreślono w piśmie do resortu.
BRPO zwróciło uwagę, że w mediach dyskutowane są skutki tej regulacji, a z informacji, które dotarły do RPO wynika, że sytuacja jest bardzo poważna, gdyż nowelizacja dotyczy leków o charakterze psychotropowym, stosowanych w terapii psychiatrycznej, ale też silnych leków przeciwbólowych (stosowanych, gdy pacjent jest leczony onkologicznie czy neurologicznie, a także przebywa w hospicjum).
"W szczególności lekarze specjaliści podnoszą problemy związane z funkcjonowaniem systemu, który uniemożliwia wystawienie recepty lub nadmiernie wydłuża ten proces. Prowadzi to do chaosu i wprowadza – tak wśród lekarzy, jak i pacjentów – ogromne poczucie niepewności" – zaznaczono.
BRPO przywołało art. 68 konstytucji, które statuuje podmiotowe prawo do ochrony zdrowia, które jest prawem socjalnym, rodzącym po stronie władz publicznych obowiązek jego ochrony i zapewnienia możliwości jego realizacji. Jednocześnie, jak wskazano, konstytucyjna zasada proporcjonalności określająca standardy ingerowania w wolności i prawa jednostki, wprowadza konieczność zachowania odpowiedniej proporcji pomiędzy środkiem, jakim jest ograniczenie danego prawa lub wolności, a celem, rozumianym jako szeroko pojęty interes publiczny.
Jak wskazało w piśmie do resortu BRPO, kosztów walki z kupowaniem recept przez internet nie mogą ponosić wyłącznie pacjenci, a zwłaszcza ci, którym szczególnie potrzebny jest spokój i pewność co do kontynuacji wdrożonych procedur medycznych i dostępności leków.
2 sierpnia weszły w życie przepisy, które w trosce o bezpieczeństwo pacjenta, ograniczają zdalne wystawianie recept na środki odurzające i psychotropowe. Wypisaniu takich leków musi towarzyszyć badanie i ocena wpływu leku na pacjenta.
Zasada ta nie dotyczy przepisywania recept w ramach kontynuacji leczenia, jeśli nie upłynęły trzy miesiące od ostatniej wizyty u lekarza i badania pacjenta. Informacja, o tym, że wskazany okres nie został przekroczony, będzie zamieszczana w dokumentacji medycznej pacjenta.
Przed wystawieniem każdej kolejnej recepty na środki odurzające i leki psychotropowe lekarz musi sprawdzić liczbę i rodzaj przepisanych ostatnio pacjentowi leków: za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP) albo systemu gabinetowego lub wywiadu z pacjentem – jeśli pacjent dotychczas nie logował się do IKP.
Weryfikację taką lekarz musi odnotować w dokumentacji medycznej pacjenta wraz z informacją o bieżących wskazaniach. Kontrolę sporządzania dokumentacji medycznej po konsultacji z pacjentem przy wypisywaniu środków odurzających i leków psychotropowych prowadzi Narodowy Fundusz Zdrowia.
Nowe zasady wystawianie recept na środki odurzające i psychotropowe nie obejmują lekarzy placówek podstawowej opieki zdrowotnej, do której zapisany jest pacjent. Lekarze ci sprawują bowiem stałą i długofalową opiekę nad pacjentem i znają ich historię leczenia.
Nowe zasady przepisywania recept wynikają z podpisanego przez ministra zdrowia 12 lipca br. rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz.U. poz. 1368).(PAP)
Autorka: Aleksandra Kiełczykowska
ak/ joz/