Sejmowa komisja energii pozytywnie zaopiniowała w środę 11 poprawek, złożonych przez klub PiS w II czytaniu projektu zmiany Prawa energetycznego. Poprawki PiS zakładają m.in. że interkonektory mogą posiadać tylko operatorzy przesyłowi.

Wśród popartych przez komisję poprawek, zgłoszonych przez klub PiS znajdują się zapisy, że właścicielami połączeń międzysystemowych gazowych i elektroenergetycznych z sąsiednimi krajami mogą być tylko polscy operatorzy przesyłu energii elektrycznej lub gazu. Kolejna poprawka przewiduje, że elementy systemu przesyłowego gazu lub energii elektrycznej mogą budować tylko operatorzy przesyłowi.

Projekt przewiduje możliwość tworzenia obywatelskich społeczności energetycznych w formach spółdzielni, spółdzielni mieszkaniowej, wspólnoty mieszkaniowej, stowarzyszenia, z wyłączeniem stowarzyszenia zwykłego, spółki osobowej, z wyłączeniem spółki partnerskiej, oraz spółdzielni rolników. Przedmiotem działalności obywatelskiej społeczności energetycznej może być wytwarzanie, dystrybucja, obrót, agregacja, magazynowanie energii elektrycznej, realizowanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej oraz świadczenie usług w zakresie ładowania pojazdów elektrycznych swoim członkom. Społeczność może działać w obrębie sieci jednego operatora systemu dystrybucyjnego.

W trakcie prac sejmowych rząd wniósł do ustawy autopoprawkę, w której opóźnia o rok - z 1 lipca 2024 do 1 lipca 2025 r. uruchomienie Centralnego Systemu Informacji o Rynku Energii (CSIRE). Przepisy umożliwiające techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w przeciągu 24 godzin mają obowiązywać od 2026 r. Kolejny proponowany przepis powierza Urzędowi Regulacji Energetyki (URE) zadanie stworzenia porównywarki wszystkich dostępnych na rynku ofert sprzedaży energii elektrycznej do gospodarstw domowych i firm o zużyciu poniżej 100 MWh rocznie. W porównywarce znajdą się obowiązkowo tylko oferty sprzedaży, możliwe będzie porównanie innych usług związanych ze sprzedażą energii elektrycznej świadczonych przez sprzedawców energii. Sprzedawcy pod groźbą sankcji będą musieli udostępniać swoje oferty regulatorowi na potrzeby porównywarki.

W autopoprawce rząd wniósł do projektu odpis od przychodów ze sprzedaży gwarancji pochodzenia energii elektrycznej z OZE. Zgodnie z propozycją, 97 proc. tych przychodów ma trafić na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, na rekompensaty ograniczenie cen energii dla odbiorców.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, zdefiniowana ma zostać umowa z ceną dynamiczną energii elektrycznej, z minimalną częstotliwością rozliczeń co 15 min. Oferować takie umowy mają sprzedawcy, obsługujący powyżej 200 tys. odbiorców końcowych, odbiorca końcowy będzie musiał mieć licznik zdalnego odczytu. Projekt zawiera także definicje agregatora rynku energii oraz odbiorcy aktywnego który ma możliwość zużywania, magazynowania lub sprzedaży wytworzonej we własnym zakresie energii elektrycznej, świadczenia usług systemowych lub usług elastyczności. Jedynym warunkiem jest, aby działalność nie stanowiła podstawowej działalności gospodarczej czy zawodowej tego odbiorcy.

Projekt przewiduje, że gospodarstwa domowe będą podpisywać wyłącznie umowy kompleksowe na dostawy energii elektrycznej lub gazu. Zniknąć mają oddzielne umowy na usługę dystrybucji i dostawę towaru.

Prezes URE ma opracowywać wytyczne co do kierunku rozwoju sieci i realizacji inwestycji priorytetowych, które mają zostać uwzględnione w planach rozwoju sieci, aby zapewnić na poziomie krajowym spójny, systematyczny i skoordynowany rozwój sieci w pożądanych kierunkach. Ponadto prezes URE ma dostać uprawnienia do ustalenia uzasadnionej stopy zwrotu z kapitału zaangażowanego w realizację zadań określonych w wytycznych. Możliwość wynagradzania za realizacji inwestycji priorytetowych ma być zachętą dla przedsiębiorstw energetycznych do podjęcia decyzji o ich rozpoczęciu.

Nowe przepisy zakazują operatorom systemów elektroenergetycznych budowy, posiadania i zarządzania magazynami energii, za wyjątkiem sytuacji, gdy magazyn jest operatorowi niezbędny, przetarg na świadczenie usług magazynowania pozostał nierozstrzygnięty i gdy dostanie zgodę regulatora.

Proponowane przepisy zakładają skorzystanie z prawa odstępstwa od zapisów dyrektywy i utrzymanie możliwości skorzystania z cen energii, zatwierdzanych przez regulatora taryfą.

Projekt wprowadza także mechanizm nierynkowego ograniczenia generacji z farm wiatrowych i fotowoltaiki przez operatora systemu przesyłowego w przypadku problemów z jego zbilansowaniem. Ograniczenie ma być stosowane w przypadku wykorzystywania innych dostępnych, wymienionych środków.(PAP)

wkr/ drag/