Nasz przegląd ministerstw: Zobacz, czym powinien w pierwszej kolejności zająć się rząd

1 Ministerstwo Rozwoju – Mateusz Morawiecki

Wykorzystanie środków unijnych – z tego zapewne w pierwszej kolejności będzie rozliczane ministerstwo. Co prawda skala efektywności nie zawsze bezpośrednio zależy od tego resortu, ale to właśnie kierownictwo MR wkłada dużo energii w to, by proces przyspieszyć. Lepsze gospodarowanie pieniędzmi z UE i wynikające z tego odbicie w publicznych inwestycjach w tym roku będzie sprawą prestiżową, skoro jednym z priorytetów ma być wzrost gospodarczy. Przyspieszeniu inwestycji i ich odpowiedniemu ukierunkowaniu ma też służyć Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, za realizację której MR będzie bezpośrednio odpowiedzialny.

2 Ministerstwo Sprawiedliwości – Zbigniew Ziobro

Resort szykuje dwa duże projekty zmian: reformę sądownictwa i kodeksu karnego. Na razie nie ma pewności, w jaki sposób będzie zmieniany kodeks (czy będzie to jedna duża zmiana, czy może kilka mniejszych). Jeszcze większą tajemnicą owiana jest kwestia zmian w sądownictwie. Z wypowiedzi Zbigniewa Ziobry wynika, że będzie to całościowa zmiana obejmująca korektę struktur sądownictwa, ścieżkę awansów sędziów i kwestie postępowania dyscyplinarnego. Niewykluczone, że w zakresie procedur znacząco zostanie zwiększony udział ławników, zwłaszcza w postępowaniu dyscyplinarnym.

3 Ministerstwo Finansów – Mateusz Morawiecki

Zwiększenie ściągalności podatków – to jest zadanie numer jeden. MF ma kilka pomysłów, jak je zrealizować. Wspiera m.in. prace nad ustawą wprowadzającą monitoring transportu niektórych towarów akcyzowych (przede wszystkim paliw), która w połączeniu z pakietem paliwowym ma pomóc w walce z wyłudzeniami VAT i akcyzy. Do tego pracuje nad rozwiązaniem, które zobowiąże banki do przesyłania informacji o niektórych transakcjach – co dostarczy służbom skarbowym dodatkowych danych do analizy i lepszego typowania do kontroli. MF zapowiada też przygotowanie w tym roku zasad stosowania split payment – czyli nowego sposobu rozliczania VAT, gdzie kupujący ma dzielić płatność na dwie części: kwotę netto wpłacaną sprzedawcy i podatek VAT przelewany bezpośrednio do urzędu skarbowego.

4 Ministerstwo Obrony Narodowej – Antoni Macierewicz

Wyzwaniem roku będzie podpisanie dwóch olbrzymich kontraktów: na tarczę przeciwrakietową średniego zasięgu Wisła oraz okręty podwodne. Ważne będzie też sfinalizowanie umowy na zakup 16 śmigłowców (8 dla wojsk specjalnych i 8 morskich) oraz mocne stawianie na wojska cybernetyczne oraz obronę terytorialną. Najbardziej problematyczne z tej listy wydaje się podpisanie umowy na okręty podwodne – zmieszczenie się w terminie byłoby dużym zaskoczeniem.

5 Ministerstwo Spraw Zagranicznych – Witold Waszczykowski

Najważniejszym zadaniem MSZ ma być skuteczny lobbing w sprawie niestałego miejsca dla Polski w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Resort dyplomacji chce też jak najszybciej doprowadzić do spotkania z prezydentem Donaldem Trumpem. Osiągnięcie obu tych celów ma wzmocnić naszą pozycję podczas spodziewanej odwilży w relacjach USA i Rosji. Na forum unijnym dyplomaci będą zaangażowani w rozmowy o brexicie, MSZ zaś będzie musiało podjąć decyzję, czy poprzeć Donalda Tuska w staraniach o drugą kadencję w fotelu szefa Rady Europejskiej. Resort chce też wzmacniać współpracę z państwami Europy Środkowej i Wschodniej.

6 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji – Mariusz Błaszczak

Resort rozpocznie w tym roku 3-letni program modernizacji podległych mu służb, m.in. policji i straży granicznej. W okresie 2017–2020 otrzymają one 9,2 mld zł na inwestycje, wymianę sprzętu i podwyżki. Do 2019 r. funkcjonariusze zarobią o 609 zł więcej. Resort przewiduje też możliwość awansu wewnątrz funkcji dzielnicowego wraz z podwyżką wynagrodzeń. Z innych zadań liczyć będą się prace nad nowelizacją ustawy o cudzoziemcach oraz reformą prawa azylowego oraz walka z cyberprzestępczością.

7 Ministerstwo Infrastruktury – Andrzej Adamczyk

Po pierwsze, MIB musi znaleźć pieniądze na drogi (albo zadeklarować, z budowy których zrezygnuje). W planie ich budowy do 2023 r. brakuje finansowania na ok. 50 mld zł. Rząd rozważa objęcie opłatami kolejnych odcinków autostrad i podwyżkę opłaty paliwowej. Drugie wyzwanie to przyspieszenie inwestycji kolejowych. Jak ujawnił DGP, z unijnej puli na lata 2014–2020 wartej 66 mld zł PKP PLK wydała niewiele ponad 4 mld zł. Jeśli działania nie zostaną przyspieszone, część pieniędzy przepadnie. Po trzecie, decyzja w sprawie Centralnego Portu Lotniczego. MIB stoi na stanowisku, że w perspektywie kilku lat Lotnisko Chopina stanie się za ciasne m.in. dla LOT. Możliwe scenariusze to budowa CPL (i zamknięcie Chopina) albo duże inwestycje w rozwój Modlina w ramach duoportu z Chopina.

8 Ministerstwo Energii – Krzysztof Tchórzewski

Musi przede wszystkim zrealizować połączenie Katowickiego Holdingu Węglowego z Polską Grupą Górniczą, które ma uchronić KHW przed bankructwem. Koszt dokapitalizowania fuzji to 1,1 mld zł. Konieczne jest też zamknięcie kopalń zadeklarowanych we wniosku notyfikacyjnym w Brukseli, która dała zielone światło ma wydanie 8 mld zł na zamykanie nierentownych zakładów. Ważna jest też decyzja w sprawie polityki energetycznej kraju, która powinna powstać do końca roku. Z tym wiąże się odpowiedź na pytanie, co dalej z polskim programem atomowym. Ważne jest zatwierdzenie strategii wieloletnich dla węgla kamiennego i węgla brunatnego, współpraca z resortem rozwoju przy tworzeniu przepisów dotyczących elektromobilności i odnawialnych źródeł energii.

9 Ministerstwo Edukacji Narodowej – Anna Zalewska

MEN w nowym roku czeka przede wszystkim wdrożenie reformy zakładającej zmiany w szkołach. Przepisy ją wprowadzające już są – teraz czas na praktyczne przeprowadzenie likwidacji gimnazjów. Atmosfera nie jest sprzyjająca – ważą się losy referendum edukacyjnego. Nauczyciele i partie opozycyjne szykują się do zbierania podpisów pod wnioskiem o nie. Jeśli się uda – MEN będzie mieć poważne problemy wizerunkowe. Inne wyzwania dla resortu to: negocjacje zmian w Karcie nauczyciela czy sposobu, w jaki dzielona jest subwencja oświatowa.

10 Ministerstwo Zdrowia – Konstanty Radziwiłł

Resort ma efektywnie podzielić pieniądze na leczenie między szpitalami. W tym roku po raz pierwszy od pięciu lat NFZ ogłosi konkursy. MZ jednak przygotował własny plan, jak rozdać środki, tworząc tzw. sieci szpitali. Teraz musi zadbać o to, żeby nie było protestów placówek i samorządów, które do tej sieci się nie dostaną. Kolejnym wyzwaniem będzie przekonanie ministra finansów, że na zdrowie musi przeznaczyć więcej pieniędzy: docelowo 6 proc. PKB w 2025 r. A także pokazać plan likwidacji NFZ i udowodnić, że ta zmiana przyniesie realną poprawę w jakości leczenia.