Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (nr 1404), który jest już po pierwszym czytaniu na posiedzeniu Sejmu.
Projektowane zmiany w przepisach prawa pracy przewidują istotne rozszerzenie katalogu aktywności zawodowych zaliczanych do stażu pracy. Jedną z kluczowych zmian jest możliwość doliczenia do stażu pracy okresu prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, umów zlecenia, umów agencyjnych, ale nie tylko.
Zgodnie z założeniami projektu – do stażu pracy – wliczone będą okresy:
- prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,
- pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, np. małżonek pomagający w firmie oraz
- okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Dotychczas osoby prowadzące firmę, które zdecydowały się ją zamknąć i podjąć pracę na etacie były traktowane jako osoby bez stażu pracy. Na skutek zmian osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, która wcześniej prowadziła działalność gospodarczą lub była osobą współpracującą będzie mogła m.in. uzyskać uprawnienie do wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego, zostać objęta dłuższym okresem wypowiedzenia, będzie jej przysługiwać wyższa odprawa w przypadku rozwiązania umowy o pracę a także wyższy dodatek stażowy, jeśli przepisy zakładowe przewidują taki składnik wynagrodzenia.
Okresy współpracy z osobą prowadzącą działalność
Projekt przewiduje wliczanie do stażu pracy okresów współpracy z przedsiębiorcą, np. małżonkiem lub innym członkiem rodziny pomagającym w firmie, pod warunkiem, że zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe z danego tytułu.
Okres zawieszenia działalności gospodarczej
Zmiany obejmą również przedsiębiorców, którzy zawiesili działalność gospodarczą w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Obecnie okres urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz wychowawczego wliczany jest do stażu pracy, ale tylko w przypadku pracownika. Po zmianach do okresu zatrudnienia wliczy się również okres zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pod warunkiem, że zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Dokumentowanie okresów
Zgodnie z założeniami projektu, powyższe okresy mają być potwierdzane przede wszystkim dokumentami wystawionymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, tj. poprzez wydanie zaświadczenia o opłaceniu za dany okres składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe.
Z kolei okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności, która korzystała z uprawnienia z ulgi na start, potwierdzi zaświadczenie wydane przez ZUS o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie mógł potwierdzić okresy ubezpieczenia nawet przed 1999 r., jeżeli były opłacone składki na ubezpieczenie społeczne. Dotyczy to osób, które prowadziły działalność na własny rachunek lub były osobą współpracującą. W takim przypadku ZUS może potwierdzić okresy ubezpieczenia oraz podstawę wymiaru składek, jeśli osoba zainteresowana poda okres i adres miejsca, w którym była prowadzona działalność, numer konta płatnika składek, adres Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do którego były opłacane składki – jeżeli prowadził działalność.
Długie vacatio legis
Projekt przewiduje, że nowe przepisy będą obowiązywały od 1 stycznia 2026 r. Jak podaje projektodawca, niezbędne jest odpowiednie vacatio legis, tak aby pracodawcy mieli czas na ustalenie stażu pracy poszczególnych pracowników w świetle nowych przepisów, na dokonanie związanych z tym obliczeń, wprowadzenie ewentualnych zmian w przepisach zakładowych, jak również na zabezpieczenie środków na sfinansowanie nowych rozwiązań.
Co istotne, nowe przepisy będą działać wstecz, obejmując także okresy prowadzenia działalności gospodarczej przed wejściem w życie ustawy.
