Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Osoby, które zakończyły pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego między 1 stycznia a 30 czerwca 2013 r., bo ich decyzje były wydane na czas określony, powinny mieć przywrócone wsparcie na takich samych zasadach jak opiekunowie, którzy stracili je z mocy prawa 1 lipca.
Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny (NSA), który uwzględnił skargę kasacyjną w sprawie zasiłku dla opiekuna. Ta forma pomocy została wprowadzona po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia 2013 r. (sygn. akt K 27/13), który uznał za bezprawne pozbawienie opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Ze względu na naruszenie ich praw nabytych uchwalona została ustawa z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz.U. poz. 567). Problem w tym, że w jej art. 2 ust. 1 zapisano, że o tę formę wsparcia mogą się ubiegać osoby, których decyzje przyznające świadczenie pielęgnacyjne wygasły z mocy prawa 1 lipca 2013 r. Wtedy to kończył się półroczny okres przejściowy, który zakładał jego wypłatę na dotychczasowych zasadach osobom, które uzyskały je do końca 2012 r.
Taka regulacja oznaczała, że o zasiłek nie mogły się starać osoby, które utraciły świadczenie między 1 stycznia a 30 czerwca 2013 r. ze względu na to, że w tym okresie członkowi rodziny upłynął termin ważności orzeczenia o niepełnosprawności. W takiej sytuacji znalazła się skarżąca zajmująca się niesamodzielną matką, której orzeczenie wygasło 31 maja 2013 r. Wprawdzie kontynuacja dysfunkcji zdrowotnej została potwierdzona kolejnym dokumentem, ale opiekunka nie mogła już wtedy starać się o świadczenie pielęgnacyjne, bo na skutek zmiany przepisów przysługiwało wyłącznie rodzicom niepełnosprawnych dzieci.
Gmina odmówiła więc przyznania jej zasiłku dla opiekuna, a to rozstrzygnięcie zostało utrzymane przez samorządowe kolegium odwoławcze i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie. Dopiero NSA (sygn. akt I OSK 3097/15) podzielił zarzuty skarżącej i uchylił wcześniejsze rozstrzygnięcia w tej sprawie. W wyroku odwołał się do uzasadnienia orzeczenia trybunału, który wskazał, że otrzymywanie świadczenia pielęgnacyjnego ustalonego decyzją wydaną do końca 2012 r. było prawem podmiotowym jednostki chronionym konstytucyjnie. Przepisy ustawy o zasiłku dla opiekuna należy więc wykładać w taki sposób, że wygaśnięcie uprawnień z mocy prawa powinno odnosić się nie tylko do decyzji, które obowiązywały w dniu 1 lipca 2013 r., ale też tych, które straciły ważność między 1 stycznia a 30 czerwca. Dlatego osoby, którym je wydano, nie powinny zostać pozbawione możliwości uzyskania zasiłku z powodu zbiegu okoliczności związanego z wygaśnięciem orzeczenia.
