Taki jest sens wyroku, jaki wydał wczoraj Trybunał Konstytucyjny (TK). Orzeczenie jest bardzo ważne dla ludzi, którzy jeszcze do niedawna nie mogli liczyć na zwrot pieniędzy z zakładu, bo ten twierdził, iż upłynął już pięcioletni termin przedawnienia.
Był on określony w art. 94 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), który nie obowiązuje od 20 lipca 2011 r. Został on uchylony na mocy art. 3 ustawy z 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 138, poz. 808).
W sprawie, którą rozpoznawał trybunał, ZUS odmówił ubezpieczonej oddania nadpłaconych przez nią składek zdrowotnych właśnie dlatego, że było już za późno, bo minęło pięć lat. Sąd okręgowy, do którego trafiła sprawa, zadał pytanie prawne TK, czy należy stosować pięcioletnie czy dziesięcioletnie przedawnienie.
Trybunał uznał, iż ten przepis w brzmieniu obowiązującym do 19 lipca 2011 r. jest niekonstytucyjny. Oznacza to, że od dnia, w którym wyrok zostanie ogłoszony w Dzienniku Ustaw, żaden sąd nie będzie mógł powoływać się na art. 94 ust. 2 jako podstawę rozstrzygnięcia.
Natomiast sąd pytający będzie zobowiązany rozstrzygnąć kwestie zwrotu nienależnie opłaconych składek nie w oparciu o pięcioletni termin przedawnienia, lecz dziesięcioletni.
– Zwrotowi będą bowiem podlegać wyłącznie te składki, które biorąc pod uwagę dziesięcioletni okres przedawnienia, nie uległy przedawnieniu przed 20 lipca 2011 roku – mówi Andrzej Rzepliński, prezes Trybunału Konstytucyjnego.
Sejm musi się śpieszyć z zakazem podwójnego karania za niepłacanie składek ZUS
Sejm musi się śpieszyć z zakazem podwójnego karania za niepłacanie składek ZUS

Zobacz również
Sądy będą zobowiązane uwzględnić reguły odnoszące się do zawieszenia oraz przerwania biegu przedawnienia. To znaczy, że czasami czas na domaganie się zwrotu nadpłaty będzie znacznie dłuższy niż 10 lat. Termin biegu przedawnienia przerywa na przykład toczące się postępowanie w ZUS czy przed sądem.
Trybunał Konstytytucyjny uznał, iż art. 94 ust. 2 jest sprzeczny z konstytucyjną zasadą równości, bo powoduje brak symetrii między terminami przedawnienia roszczeń ZUS oraz płatników składek na ubezpieczenie zdrowotne. ZUS miał 10 lat na ściganie dłużników, a ubezpieczeni mieli 5 lat.

ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 kwietnia 2012 roku, sygn. akt P 41/11.