Rynek firm szkoleniowych zareagował już na spowolnienie gospodarki i ograniczanie zatrudnienia. Firmy specjalizujące się w aktywizowaniu bezrobotnych mają gotowe wnioski o dofinansowanie unijne i czekają na ogłoszenie kolejnych konkursów. Chodzi o Priorytet VI, Poddziałanie 6.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy. W Wielkopolsce, gdzie zakończono już nabór wniosków, 152 podmioty zgłosiły projekty szkoleniowe na łączną kwotę 119 mln zł. Środki przeznaczone na ten cel to 15,6 mln zł.
Nie wszystkie osoby, które tracą pracę, wiedzą, że za pieniądze z Europejskiego Funduszu Społecznego mogą bezpłatnie uzyskać nowe kwalifikacje czy zdobyć nowy zawód. Nie muszą nawet kontaktować się z urzędami pracy, bo aby skorzystać z pomocy, w wielu przypadkach nie jest wymagany status osoby bezrobotnej. Firmy szkoleniowe mogą korzystać z wielu instrumentów wspierających zatrudnienie, które przewiduje ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Osobom bez pracy oferują doradztwo zawodowe, wsparcie psychologiczne, szkolenia, staże czy praktyki.

Handlowiec albo instruktor

Najczęstszą formą pomocy są szkolenia prowadzące do podniesienia lub zmiany kwalifikacji. Często dodatkową korzyścią dla osoby bez pracy - oprócz uzyskanej wiedzy - jest refundacja kosztów dojazdu na szkolenia, opieki nad dziećmi oraz dodatek szkoleniowy Ten ostanie zwykle wynosi 4 zł za godzinę udziału w szkoleniu. W przypadku szkolenia, które trwa nawet do 300 godzin, kwota dodatku szkoleniowego przekracza 1 tys. zł.
W woj. mazowieckim w projektach realizowanych w ramach działania 6.1.1 (wybranych w ubiegłorocznym konkursie) można zdobyć nowe kwalifikacje w takich zawodach, jak: kosmetyczka-wizażystka, opiekunka osób starszych i niepełnosprawnych, instruktor sportu, handlowiec, barman czy sommelier. W woj. łódzkim większość projektów jest adresowanych do kobiet. Instytut Organizacji Przedsiębiorstw i Technik Informacyjnych Inbit prowadzi jeszcze rekrutację do projektu Indywidualny plan na dobrą pracę. Oferuje kobietom, które pozostają bez pracy, szkolenia z zakresu księgowości, kadr i płac (po 150 godzin) lub profesjonalnej obsługi sekretariatu (70 godzin) oraz indywidualne doradztwo.
- Kandydatka nie musi być zarejestrowana w urzędzie pracy, wystarczy, że złoży deklarację o pozostawaniu bez zatrudnienia - mówi Katarzyna Bieniek, koordynator projektu.
Uczestniczki szkoleń mają zagwarantowany zwrot kosztów dojazdu i opieki nad dzieckiem oraz dodatek szkoleniowy w wysokości 4 zł brutto za godzinę nauki.



Usprawiedliwiona nieobecność

Kryteria kwalifikowania do projektów szkoleniowych są różne w przypadku poszczególnych firm. Firma Global Training Centre, która niedługo rozpocznie w Łodzi rekrutację do kolejnej edycji projektu oferującego kobietom bez pracy szkolenia z języka angielskiego (120 godzin), obsługi komputera (60 godzin) i kas fiskalnych (12 godzin), przeprowadza testy językowe i sprawdza kwalifikacje psychologiczne. W większości projektów, aby się do nich zakwalifikować, wystarczy tylko wypełnić formularz zgłoszeniowy. Uczestnicy mają obowiązek brać udział we wszystkich zajęciach przewidzianych w programie szkolenia.
- Nieobecność na zajęciach musi być usprawiedliwiona. W wypadku rezygnacji z zajęć grozi zwrot kosztów szkolenia - mówi Katarzyna Rubacha z firmy Global Training Centre.
Do projektu - Czas do pracy - realizowanego przez Stowarzyszenie B-4, mogą być natomiast zakwalifikowane tylko osoby trwale bezrobotne. Nie muszą być zarejestrowane w urzędzie pracy, pod warunkiem że nie pracowały przynajmniej przez trzy lata. Małgorzata Brzozowska mówi, że projekt był pisany w pierwszej połowie 2008 roku, kiedy była zupełnie inna sytuacja na rynku pracy. Dlatego nie można zakwalifikować do niego osób, które niedawno straciły pracę. Beneficjenci otrzymają wsparcie psychologiczne, doradztwo zawodowe oraz szkolenia przekwalifikowujące w dowolnym zawodzie.

Jak uzyskać pomoc

Paulina Mucha, specjalista z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, radzi osobom, które utracą pracę, aby szukały kontaktu z podmiotami, które oferują wsparcie bezrobotnym za pieniądze z UE za pośrednictwem wojewódzkich urzędów pracy.
- Zamieszczają one na swych stronach listę beneficjentów, czyli projektodawców, którzy realizują te projekty - mówi Paulina Mucha.
W każdym województwie zasady dofinansowania są nieco inne. Różne są terminy składania wniosków, rozstrzygnięcia konkursów, kryteria dostępu i kryteria strategiczne.