Przychodem mającym wpływ na zawieszenie albo zmniejszenie wysokości świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego jest przychód uzyskany z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. W zależności od wysokości przychodu, a także wysokości świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, świadczenia te wypłacane są w pełnej lub zmniejszonej wysokości albo zawieszane jest prawo do nich.
Dodatkowe przychody
Na zawieszenie prawa do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego albo zmniejszenie ich wysokości wpływa przychód uzyskany z tytułu:
  • pracy wykonywanej na podstawie stosunku pracy,
  • pracy nakładczej,
  • pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia, agencyjnej lub współpracy przy wykonywaniu tych umów,
  • wykonywania pracy na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia lub współpracy przy wykonywaniu tej umowy,
  • wykonywania pracy na podstawie: umowy zlecenia, agencyjnej, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu, umowy o dzieło, jeżeli została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w na podstawie takiej umowy (zawartej z innym podmiotem) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
  • prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
  • wykonywania pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
  • odpłatnego świadczenia pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania oraz
  • pobierania stypendium sportowego.
Przychodem wpływającym na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych jest także przychód uzyskiwany z tytułu tzw. służby mundurowej (Policja, Wojsko itd.) oraz przychód osiągany z tytułu działalności wykonywanej za granicą. Na wysokość wymienionych świadczeń wpływ mają również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, a także kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego. Trzeba zapamiętać, że dla ustalenia czy osiągany przychód wpłynie na zawieszenia zasiłku albo świadczenia przedemerytalnego nie ma znaczenia fakt, czy osoba uprawniona do jednego z tych świadczeń opłaca składki na ubezpieczenia społeczne, czy też jest z tego obowiązku zwolniona z uwagi na podleganie ubezpieczeniom z innego tytułu.
Kwoty graniczne
Ustawa o świadczeniach przedemerytalnych wyznaczyła dwa progi przychodu - graniczną kwotę przychodu i dopuszczalną kwotę przychodu. W okresie od 1 marca 2006 r. do 28 lutego 2007 r. oraz od 1 marca 2007 r. do 29 lutego 2008 r. kwoty te wynoszą: miesięczna graniczna kwota przychodu - 1 666,20 zł, a miesięczna dopuszczalna kwota przychodu - 1 190,20 zł.
Rozliczenie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych po zakończeniu roku rozliczeniowego, który trwa od 1 marca danego roku do ostatniego dnia lutego następnego roku następuje na podstawie rocznej dopuszczalnej kwoty przychodu i rocznej granicznej kwoty przychodu. Kwoty te dla roku rozliczeniowego 2006/2007 i 2007/2008 wynoszą: roczna graniczna kwota przychodu - 19 994,40zł (12 x 1 666,20 zł), a roczna dopuszczalna kwota przychodu - 14 282,40 zł (12 x 1 190,20 zł).
Kiedy zawieszenie
Zawieszenie prawa do świadczenia przedemerytalnego następuje w każdym przypadku, niezależnie od wysokości osiąganego przychodu, jeżeli wysokość świadczenia przedemerytalnego jest wyższa niż dopuszczalna kwota przychodu, a więc 1.190,20 zł. Należy podkreślić, iż zawieszone jest prawo do świadczenia za ten miesiąc, w którym uprawniony osiągnął przychód.
Zawieszenie prawa do świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego następuje także w sytuacji gdy osoba uprawniona do jednego z tych świadczeń uzyskuje przychód w kwocie przekraczającej graniczną kwotę przychodu, tj. 1.666,20 zł. Te przychody podlegają rozliczeniu w stosunku rocznym.
W przypadku gdy prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego zostało ustalone w trakcie danego miesiąca i osoba uprawniona jeszcze w tym samym miesiącu podejmie zatrudnienie, graniczną kwotę przychodu ustala się proporcjonalnie do liczby dni, w których przysługiwało to świadczenie.
Zawieszenie i wznowienie
Świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny podlega zawieszeniu od miesiąca, w którym osiągany jest przychód wywołujący ten skutek, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym została wydana decyzja o wstrzymaniu wypłaty albo od miesiąca przypadającego po wydaniu tej decyzji, jeżeli wcześniejsze wstrzymanie wypłaty nie było możliwe.
Wypłatę świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, zawieszonego wskutek osiągania przychodu, wznawia się od tego miesiąca, w którym uprawniony do świadczenia zaprzestał osiągania przychodu lub osiąga go w niższej wysokości. Podkreślić trzeba, że wznowienie wypłaty świadczenia może nastąpić nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku o wznowienie.
PRZYKŁAD
WAŻNA WYSOKOŚĆ PRZYCHODU
ZUS przyznał prawo do świadczenia przedemerytalnego kobiecie od marca 2005 r. Aktualnie wynosi ono 711,54 zł. Zainteresowana podjęła w listopadzie 2007 r. zatrudnienie na podstawie umowy o pracę i osiąga przychód w kwocie 2100 zł miesięcznie, o czym powiadomiła niezwłocznie ZUS. Kwota przychodu przekracza graniczną kwotę przychodu i dlatego ZUS począwszy od listopada 2007 r. ZUS zawiesił jej prawo do świadczenia przedemerytalnego.
PRZYKŁAD
USTALENIE KWOTY GRANICZNEJ
ZUS przyznał prawo do świadczenia przedemerytalnego od 4 października 2007 r. Zainteresowana jeszcze w tym samym miesiącu - od 15 października 2007 r. podjęła zatrudnienie. Osiąga przychód z umowy o pracę w wysokości 2000 zł miesięcznie. W celu ustalenia, czy nastąpiło przekroczenie granicznej kwoty przychodu, ZUS podzieli graniczną kwotę przychodu 1666,20 zł przez liczbę dni w miesiącu (31), a następnie pomnoży przez liczbę dni, w których istniało prawo do świadczenia przedemerytalnego (28 dni). Graniczna kwota przychodu dla miesiąca października 2007 r. w tym przypadku wynosi 1504,95 zł. Po zaokrągleniu do 0,10 zł kwota graniczna wynosi 1505 zł i taka zostanie przyjęta przy rozliczaniu tego świadczenia. Z uwagi na to, że przychód osiągany przez uprawnioną (2000 zł) przekracza graniczną kwotę przychodu, prawo do świadczenia podlega zawieszeniu do czasu zaprzestania osiągania przychodu, lub osiągania go w kwocie niższej niż graniczna kwota przychodu.
Marcin Wolski
gp@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 5, 6, 11 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. nr 120, poz.1252).
■ Art. 104, 134, 135 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 nr 39, poz.353 z późn.zm.).