Nadal większość spraw sądowych dotyczących prawa do tego świadczenia kończy się oddaleniem odwołania osoby skarżącej.
Nadal większość spraw sądowych dotyczących prawa do tego świadczenia kończy się oddaleniem odwołania osoby skarżącej.
Postojowe, obok zwolnienia ze składek do ZUS, jest jednym z podstawowych narzędzi wsparcia, które ma pomóc przedsiębiorcom w czasie epidemii. Problem w tym, że przepisy tarczy antykryzysowej (tj. ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych; t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.) rodzą wiele problemów interpretacyjnych. Tak jest właśnie w przypadku wspólników spółek handlowych, którym ZUS konsekwentnie odmawia prawa do postojowego, a oni uparcie skarżą te decyzje do sądów.
Argumentacja skarżącej
Jedną z takich spraw zajmował się niedawno Sąd Okręgowy w Łodzi. Dotyczyła ona kobiety, która jest wspólnikiem w spółce jawnej. W związku z epidemią złożyła do ZUS wniosek o postojowe na podstawie przepisów tarczy antykryzysowej. Wnioskodawczyni spełniła wszystkie warunki do przyznania świadczenia z wyjątkiem jednego. Nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162) ani innych regulacji szczególnych. Wnioskodawczyni jest bowiem wspólnikiem spółki jawnej i zdaniem ZUS nie zalicza się do powyższych kategorii.
Kobieta nie zgodziła się z takim podejściem. W odwołaniu powoływała się na art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.; dalej: ustawa systemowa), zgodnie z którym wspólnik spółki jawnej jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność. W związku z tym uznała, że spełnia przesłankę prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów szczególnych.
W odwołaniu powoływała się także na uzasadnienie ustawy, w którym napisano, że jej zakresem powinny być objęte grupy najbardziej zagrożone, m.in. przedsiębiorcy, którzy opłacają składki sami za siebie. Wywiodła z tego wniosek, że skoro wspólnik spółki jawnej musi samodzielnie odprowadzać należności do ZUS, jest uprawniony do świadczenia postojowego.
Rozumowanie sądu
Sąd Okręgowy w Łodzi nie podzielił argumentów skarżącej i oddalił jej odwołanie. W uzasadnieniu wskazał, że bez wątpienia świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy – Prawo przedsiębiorców. Zwrócił jednak uwagę, że problem może stwarzać zwrot „innych przepisów szczególnych”.
Zdaniem SO w Łodzi art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej nie jest regulacją szczególną, o którą chodzi w art. 15 tarczy antykryzysowej. Przepis ten nie określa bowiem, kto jest prowadzącym działalność gospodarczą. O tym przesądzają prawo przedsiębiorców lub inne przepisy szczególne. Pojęcie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, które znalazło się we wspomnianym art. 8 ust. 6 pkt 4, zostało sformułowane na potrzeby ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i dotyczy osób, które wykonują różnego rodzaju działalność na własny rachunek – uznał łódzki sąd.
Zauważył przy tym, że można tutaj wskazywać na pewną dychotomię, gdyż na gruncie prawa przedsiębiorców wspólnik spółki jawnej nie jest przedsiębiorcą, a z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych – jest. W przypadku prawa do świadczenia postojowego – zdaniem SO – decyduje jednak kwalifikacja z punktu widzenia regulacji dotyczących działalności gospodarczej, tj. jak daną osobę lub podmiot postrzegają te właśnie przepisy.
O jakie więc przepisy szczególne chodziło ustawodawcy? Zdaniem SO w Łodzi mowa tu np. o ustawie o rzemiośle (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2159) lub innych przepisach prawa gospodarczego regulujących status i zasady funkcjonowania przedsiębiorców.
W ocenie sądu nawet wykładnia celowościowa prowadzi do innych, niż oczekiwałaby tego skarżąca, wniosków. Dlatego oddalił jej odwołanie.
Znowu przeciwko
To nie pierwszy taki wyrok. Wcześniej podobną sprawą zajmował Sąd Okręgowy w Toruniu. Dotyczyła ona ubezpieczonego, który także figuruje w Krajowym Rejestrze Sądowym jako wspólnik spółki jawnej. Z tego tytułu jest zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. W maju 2020 r. wystąpił z wnioskiem o świadczenie postojowe. Wskazał, że w marcu uzyskał przychód w wysokości 66 tys. zł, a w kwietniu 2020 r. zmalał on do ok. 22 tys. Spełnił tym samym przesłankę 15-proc. spadku przychodów.
ZUS jednak odmówił ubezpieczonemu prawa do świadczenia postojowego. W uzasadnieniu powołał się na dobrze znany już argument. Jaki? Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, co oznacza, że nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców lub innych regulacji szczególnych.
Mężczyzna wniósł odwołanie od decyzji do sądu. Powołał się na art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej. Argumentował, że sytuacja wspólnika spółki jawnej jest zbliżona do osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. Jest on bowiem płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne za siebie, a także ma odrębny od spółki numer NIP.
Sąd Okręgowy w Toruniu w wyroku z 23 listopada 2020 r. (sygn. akt IV U 550/20) nie podzielił jednak zdania wnioskodawcy. W uzasadnieniu wskazał, że wspólnicy spółki jawnej nie mogą być traktowani jak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, ponieważ zostali wyłączeni z tego kręgu przez przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakwalifikowały ich one bowiem do innej kategorii, tj. osób prowadzących pozarolniczą działalność. A to nie to samo. W takim wypadku działalność gospodarczą wykonuje spółka, a nie wspólnicy. Dlatego ubezpieczony nie może nabyć prawa do świadczenia postojowego.
W rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców lub innych regulacji szczególnych wspólnik spółki jawnej nie prowadzi działalności gospodarczej
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 28 grudnia 2020 r. (sygn. akt VIII U 1813/20).www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama