Kontrole PIP wykazały, że zakłady pracy chronionej naruszają prawa pracownicze. Dotyczy to m.in. zawieranych umów i urlopów.
Na wczorajszym posiedzeniu Rada Ochrony Pracy zajmowała się warunkami zatrudnienia osób niepełnosprawnych. W 2013 r. inspekcja pracy przeprowadziła 2031 kontroli w 1677 firmach lub ich jednostkach organizacyjnych zatrudniających niepełnosprawnych. W związku z nieprawidłowościami związanymi z wykonywaniem obowiązków przez osoby z dysfunkcjami inspektorzy pracy wystawili mandaty karne na łączną kwotę 73,9 tys. zł.
Z danych PIP wynika, że liczba zakładów pracy chronionej systematycznie się zmniejsza. Według rejestrów inspekcji w 2013 r. było ich tylko 873, podczas gdy w 2012 r. – 1528, a w 2011 r. – 1859. Wyniki kontroli wskazują, że firmy, mimo iż mają do czynienia z osobami niepełnosprawnymi, nie wahają się świadomie naruszać ich praw.
Bardzo często próbują ominąć normy czasu pracy, stosując wybiegi prawne. Notoryczne jest np. zatrudnianie niepełnosprawnych równocześnie w dwóch firmach powiązanych z sobą kapitałowo i organizacyjnie. W tej będącej zakładem pracy chronionej osoby takie wykonują obowiązki w normatywnym czasie pracy. Te świadczone ponad ten wymiar są rejestrowane w drugim podmiocie. Ponadto zdarza się, że w trakcie urlopu w jednej firmie podwładni pracują w drugiej.
Mimo prób omijania przepisów inspektorzy ustalili, że w 2013 r. 23 firmy zatrudniały 88 osób niepełnosprawnych w czasie pracy przekraczającym obowiązujący wymiar dobowy i tygodniowy (w roku 2012 odnotowano takie przypadki u 26 pracodawców wobec 105 pracowników, natomiast w 2011 – odpowiednio u 40 pracodawców wobec 139 pracowników). Ponadto 11 pracodawców zatrudniało 129 niepełnosprawnych w godzinach nadliczbowych bez zgody lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne lub sprawującego nad nimi opiekę, a 5 pracodawców nie przestrzegało zakazu zatrudniania takich osób w porze nocnej (dotyczyło to 28 pracowników).
Nadal odnotowywane są też nieprawidłowości związane z udzielaniem urlopów wypoczynkowych. Ujawnione w trakcie kontroli zaległości obejmowały 4339 dni i dotyczyły 364 pracowników z dysfunkcjami (w roku 2012 – 11,8 tys. dni oraz 1432 zatrudnionych).
Nie ujawniono natomiast znaczących zaległości w wypłacie wynagrodzenia. Trzech pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej zalegało z przekazaniem pensji, w ogóle jej nie wypłacało lub zaniżało jej wysokość. Chodziło o płace dla 104 pracowników na kwotę 102 626 zł.