Te państwa nie oszczędzają na swoich obywatelach

1 4. Grecja

Wydatki rządowe: 51,9 proc. PKB

Latem 2013 roku nowojorski Morgan Stanley Capital International ogłosił, że zalicza Grecję do państwa rozwijających się. Była to historyczna decyzja: po raz pierwszy kraj, który był sklasyfikowany jako rozwinięty, został zdegradowany do grupy państw na dorobku. To oczywiście rezultat kryzysu, który rozpoczął się w 2008 roku i który sprowadził Ateny na skraj bankructwa. Przed finansową katastrofą Grecję ocaliła pomoc UE, MFW i Banku Światowego. Warunkiem otrzymania tej pomocy było jednak wdrożanie reform w wydatkach państwa i prywatyzacja wielu państwowych przedsiębiorstw. Znacznemu ograniczeniu uległy wydatki na świadczenia socjalne dla Greków: zreformowano świadczenia dla rodzin, niepełnosprawnych oraz zmieniono przepisy o płacy minimalnej. Ograniczono również zabezpieczenia socjalne. Mimo tych cięć Grecja nadal wydaje ponad połowę PKB na przyzwyczajonych do opieki obywateli.

2 3. Belgia

Wydatki rządowe: 53,3 proc. PKB

Niemal co trzecie belgijskie euro (29,7 proc. PKB) wydawane jest na świadczenia socjalne. Belgijski system świadczeń jest finansowany m.in. przez wysokie składki płacone zarówno przez pracodawców, jak i pracowników. System świadczeń składa się z dwóch podstawowych elementów: standardowych świadczeń oraz pomocy społecznej. W ramach świadczeń standardowych Belg może liczyć na siedem różnych form wsparcia: emerytury i renty rodzinne, zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia z tytułu wypadku przy pracy oraz z tytułu chorób zawodowych, świadczenia rodzinne, zdrowotne oraz urlopowe. Z kolei w ramach pomocy społecznej państwo oferuje swoim obywatelom m.in. świadczenia dla niepełnosprawnych czy osób starszych. Samozatrudnieni w razie bankructwa mogą skorzystać ze specjalnego ubezpieczenia.

3 2. Francja

Wydatki rządowe: 55,8 proc. PKB

Francuski rząd wydaje na politykę społeczną 32,07 proc. PKB. System świadczeń (Sécurité Sociale) obejmuje: opiekę medyczną, świadczenie z tytułu wypadku przy pracy, zasiłki rodzinne oraz zasiłki dla bezrobotnych, renty dla seniorów oraz niezdolnych do pracy a także zasiłki pogrzebowe. Koszty utrzymania tego systemu są wysokie: z każdych 10 euro pensji brutto państwo zabiera w postaci rozmaitych podatków aż 6 euro. Od podatków wolne są natomiast świadczenia (poza zasiłkami chorobowymi). Francuscy pracodawcy od dawna domagają się zmniejszenia skali obciążenia podatkowego - większość Francuzów nie chce się jednak wyrzekać poczucia bezpieczeństwa gwarantowanego przez rozbudowane państwo opiekuńcze.

4 1. Dania

Wydatki rządowe: 57,4 proc. PKB

Na szczycie listy państw z najwyższymi wydatkami rządowymi znalazła się Dania, która na swoich obywateli wydaje niemal 60 proc. PKB - z czego połowę przeznacza na świadczenia socjalne. Duńczycy są powszechnie znani z oryginalnych wdrożeń skandynawskiej filozofii państwa dobrobytu (ang. welfare state), które zapewnia obywatelom darmową edukację, usługi zdrowotne oraz szereg świadczeń socjalnych. Tak duże wydatki na te cele są możliwe, ponieważ Duńczycy płacą bardzo wysokie podatki. Stawka VAT wynosi tu 25 proc. i jest nią obłożona większość produktów i usług. Duński PIT wynosi od 37,4 proc. do nawet 63 proc.

Aby móc skorzystać z dobrodziejstw duńskiego systemu świadczeń obcokrajowiec z innego kraju UE po 6 miesiącach pobytu w Danii musi w miejscu pobytu udać się do duńskiego urzędu stanu cywilnego i tam uzyskać duński PESEL, czyli numer CPR, uprawniający do świadczeń. Składka na ubezpieczenie społeczne pobierana z pensji wynosi 8 procent. Aby korzystać z duńskiego systemu usług zdrowotnych trzeba wyrobić sobie tzw. żółtą kartę (sygesikringskort). Na karcie widnieją dane posiadacza, numer CPR oraz dane lekarza rodzinnego pacjenta.