Sześć miesięcy po powołaniu Partnerstwa Wschodniego ta zgłoszona przez Polskę inicjatywa zbliżania do Unii Europejskiej jej sześciu wschodnich sąsiadów: Ukrainy, Gruzji, Mołdawii, Armenii, Azerbejdżanu i Białorusi zaczyna żyć poprzez konkretne projekty: wzmacniania granic, walki z korupcją czy wymiany młodzieży.

W Brukseli odbyło się we wtorek pierwsze w ramach Partnerstwa Wschodniego (PW) wspólne posiedzenie ministrów spraw zagranicznych 27 państw UE oraz sąsiedzkiej szóstki, z udziałem komisarz ds. polityki sąsiedzkiej Benity Ferrero-Waldner. Spotkanie dało zielone światło do startu kilku konkretnych programów, które będą rozwijane zarówno dwustronnie z konkretnymi krajami, jak i w ramach współpracy wielostronnej z całą szóstką jako regionem.

"W polityce jest czas siewów i jest czas żniw. Dzisiaj mamy żniwa tego, co zaczęliśmy dwa lata temu. Coś, co dwa lata temu było tylko pomysłem, dziś stało się ciałem" - powiedział na konferencji prasowej po spotkaniu minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. "Praktycznie nie było kraju, który by nie dziękował Polsce i Szwecji za ten pomysł" - dodał.

"Dzięki wspólnemu zaangażowaniu i wysiłkom, wszyscy partnerzy PW doskonale wystartowali. W bardzo krótkim czasie uczyniliśmy znaczące kroki, by wzmocnić i pogłębić nasze relacje" - oświadczyła Ferrero-Waldner. Jak przypomniała, celem PW jest polityczna i gospodarcza stabilność oraz dobrobyt w krajach partnerskich oraz ich jak największe zbliżenie do unijnych polityk i prawa. "Dotrzymujemy obietnic, by osiągnąć te wymierne efekty dla obywateli państw objętych PW" - podkreśliła.

Miguel Moratinos, minister spraw zagranicznych Hiszpanii, która 1 stycznia przejmie na pół roku przewodnictwo w UE, zapowiedział dalsze rozwijanie projektu i zorganizowanie kilku spotkań, w tym posiedzenia ministrów w Warszawie.

"Sześć miesięcy po powołaniu PW mamy postęp we współpracy ze wszystkimi sześcioma państwami" - cieszył się pełnomocnik ds. Partnerstwa Wschodniego w polskim MSZ Andrzej Cieszkowski. Wyliczał, że po Ukrainie także Mołdawia rozpocznie w styczniu negocjacje w sprawie umowy stowarzyszeniowej z UE, a w przygotowaniach są także negocjacje z trzema krajami kaukaskimi. Podobnie z ułatwień wizowych w podróżowaniu do UE, jakie uzyskała już Ukraina, niebawem będą mogli korzystać Gruzini, gdyż Komisja Europejska już zakończyła techniczne negocjacje w tej sprawie. Brakuje jeszcze politycznej decyzji państw UE i - jak ustaliła PAP - proces ten opóźnia Hiszpania. W planach są "przygotowania do negocjacji z Białorusią o ułatwieniach wizowych" - powiedział Cieszkowski.

Na konferencji prasowej po spotkaniu ministrowie całej szóstki zgodnie apelowali o jak najszybsze zniesienie wiz do UE dla obywateli krajów objętych Partnerstwem Wschodnim.

We wtorek ministrowie zaaprobowali program wzmacniania instytucjonalnego każdego z sześciu państw partnerskich, przeznaczając na ten cel 173 mln euro do 2013 roku. Najbardziej zaawansowany program, który zacznie działać już w środę, dotyczy przygotowań do przeciwdziałania i zwalczania katastrof, na który UE wyda w szóstce 6 mln euro w ciągu najbliższych czterech lat.

Ponadto ministrowie dali zielone światło do startu kilku dwuletnich programów dotyczących współpracy wielostronnej w ramach czterech platform. I tak np. w platformie "Demokracja i dobre zarządzenie" rozwijany ma być m.in. flagowy program zarządzania granicami, w którym środki na wzmocnienie infrastruktury granicznej dadzą Europejski Bank Inwestycyjny oraz Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (chodzi o wszystkie granice - nie tylko z UE, ale też między krajami szóstki i z państwami trzecimi), a także program wzmacniania wymiaru sprawiedliwości (a zwłaszcza niezależności sędziów), czy zgłoszony przez Polskę program walki z korupcją. W ramach tego ostatniego chodzi o pomoc w przygotowaniu krajowych strategii antykorupcyjnych, jak też w ich wdrażaniu na poziomie ministerstw i urzędów. Kontrolowaniem realizacji programu mają zająć się wyspecjalizowane w walce z korupcją organizacje pozarządowe.

Wśród innych projektów jest program podnoszenia energowydajności (np. 1 mld euro przewidział EBOiR na poprawę sieci ciepłowniczej i instalacji komunalnych na Ukrainie). W 2010 r. uruchomiony ma być też program dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także program wsparcia zarządzania ochroną środowiska.

W ramach platformy "Kontakty międzyludzkie" przewidziano objęcie młodzieży z partnerskiej szóstki popularnymi programami unijnymi, takimi jak "Europejski wolontariat" czy "Młodzież w działaniu", oraz 6 mln euro na inicjatywy wspierające dialog międzykulturowy. W Warszawie uruchomiono już komórkę Komisji Europejskiej "Salto", która ma pomóc w "zwielokrotnieniu" wymiany studenckiej między młodzieżą z UE a młodzieżą z państw sąsiedzkich.

Na współpracę z sześcioma wschodnimi sąsiadami UE przewidziała w budżecie na lata 2007-13 ok. 3 mld euro (na projekty w ramach współpracy dwustronnej) oraz 600 mln euro do końca 2013 roku na inicjatywy wielostronne PW.

Na marginesie posiedzenia ministrów PW Radosław Sikorski spotkał się w Brukseli osobno ze swymi odpowiednikami z Mołdawii, Białorusi i Armenii.