Ukazały się wspomnienia członka Sonderkommando

Shlomo Venezia - Żyd z greckich Salonik - w Auschwitz należał do Sonderkommanda, czyli komanda specjalnego. Jego członkowie byli wykorzystywani przez Niemców jako siła robocza w procesie ludobójstwa. To oni towarzyszyli więźniom od momentu przyjazdu do obozu aż do śmierci w komorach gazowych. Wykonywali niemalże wszystkie zadania - od dopilnowania rozbierania, przeszukiwania nowo przybyłych, usuwania im protez, po transportowanie ciał i umieszczanie ich w piecach. Esesmani nadzorowali tylko cały proces zagłady i robili wszystko, by nikt się o tym nie dowiedział.

Szczegółowo, czasem drastycznie, autor przedstawia techniczną stronę funkcjonowania krematoriów oraz własną wiedzę o systemie zagłady Żydów. Nie ukrywa, że sam otwierał pokrywę otworu komory gazowej, przez którą Niemcy wrzucali cyklon B. Shlomo Venezia przedstawia też swoje stanowisko wobec stawianych mu zarzutów współudziału w zbrodni.

Shlomo Venezia - ostatni, żyjący członek Sonderkommanda - urodził się w 1923 roku w Salonikach w rodzinie żydowskiej. Nazwisko i obywatelstwo włoskie zawdzięczał swoim przodkom ze strony ojca, którzy mieszkali we Włoszech. Na przełomie marca i kwietnia 1944 roku trafił do transportu ateńskich Żydów wiezionych do Oświęcimia. Bezpośrednio po kwarantannie przydzielono go do Sonderkommanda obsługującego Krematorium III obozu w Brzezince. Wydostał się z Oświęcimia w dniu rozpoczęcia się ewakuacji obozu, czyli 17 stycznia 1945 roku.

Rysunki zawarte w książce zostały wykonane przez Davida Olere (1902-1985), francuskiego Żyda polskiego pochodzenia, który został deportowany z Francji w marcu 1943 roku. W Auschwitz-Birkenau trafił do Sonderkommanda i pracował w krematorium III. Ten malarz, podobnie jak Shlomo Venezia, należał do nielicznych ocalałych z komand specjalnych. Po wojnie wykonał serię rysunków opartych na swych oświęcimskich wspomnieniach.

Książka "Sonderkommando. W piekle komór gazowych" ukazała się nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka.