Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan powiedział we wtorek, że jego kraj "nie ma o czym dyskutować" z Unią Europejską, chyba że Bruksela otworzy nowe rozdziały w negocjacjach akcesyjnych z Ankarą.
UE oświadczyła wcześniej, że Turcja musi przekazać jasne sygnały, czy zamierza spełnić wymagane kryteria w obszarach praw człowieka i rządów prawa.
Erdogan powiedział we wtorek: "Nie macie innej możliwości, jak tylko otworzyć nowe rozdziały (...). A jak nie to do widzenia!". "Najpierw musicie zająć się rozdziałami, musicie dotrzymać obietnic" - podkreślił. - A potem możemy zasiąść przy stole".
Turcja, kraj w większości muzułmański, rozpoczęła negocjacje w sprawie wstąpienia do UE w 2005 roku, ale nie poczyniła specjalnych postępów. Na 35 rozdziałów negocjacji akcesyjnych otwartych zostało 16.
Po kwietniowym referendum konstytucyjnym, wzmacniającym zdecydowanie uprawnienia prezydenta Erdogana, stosunki między Turcją a państwami członkowskimi UE uległy pogorszeniu; w europejskich stolicach pojawiło się zaniepokojenie co do przestrzegania przez Ankarę praw człowieka.
Erdogan zapowiedział również, że w Turcji może odbyć się referendum w sprawie kontynuowania polityki zmierzającej do członkostwa kraju w UE.
Przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk zamierza spotkać się z Erdoganem przy okazji szczytu NATO 25 maja w Brukseli - pisze AFP. Jak oświadczył we wtorek szef tureckiej dyplomacji Mevlut Cavusoglu, wtedy też powinny zapaść ustalenia na temat organizacji "wielkiego szczytu" między Turcją a UE. Cavusoglu nie sprecyzował celu tego szczytu.
Prezydent Turcji swoje najnowsze przesłanie do UE przekazał we wtorkowym przemówieniu z okazji ponownego wstąpienia do islamsko-konserwatywnej Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP). Powrót do AKP pozwoli Erdoganowi wziąć aktywny udział 21 maja w nadzwyczajnym zjeździe partii, której współzałożycielem był w 2001 roku i która od 15 lat dominuje na tureckiej scenie politycznej. Ponownie do AKP Erdogan zapisał się w piątek, a na zjeździe najprawdopodobniej oficjalnie przejmie na nowo ster ugrupowania.
Erdogan oficjalnie zerwał - zgodnie z ówczesną konstytucją - z AKP, kiedy wybrano go na prezydenta w sierpniu 2014 roku, ale w praktyce nigdy nie przestał kierować partią rządzącą. Jego związek z AKP jest tak silny, że prezydent, który ma dwóch synów i dwie córki, partię tę nazywa swoim "piątym dzieckiem" - pisze AFP. Reforma konstytucyjna zaaprobowana w referendum 16 kwietnia zezwala na to, aby szef państwa był członkiem partii politycznej.
Na zarzuty o stronniczość w związku z przynależnością partyjną Erdogan odpowiada, że założyciel Republiki Tureckiej, Mustafa Ataturk sam również stał na czele swojej partii, będąc szefem państwa.
Komisarz UE ds. polityki sąsiedztwa i rozszerzenia Johannes Hahn w opublikowanym we wtorek wywiadzie dla agencji Reutera ocenił, że za rządów Erdogana Turcja oddala się, przynajmniej na razie, od perspektywy członkostwa w Unii Europejskiej. Wskazał, że obecnie jest praktycznie niemożliwe, by Turcja, która ograniczyła wolność prasy i swobody obywatelskie oraz wtrąciła do więzień dziesiątki tysięcy osób, była w stanie spełnić kryteria akcesyjne.
UE pozostaje największym inwestorem zagranicznym w Turcji i jej najważniejszym partnerem handlowym. Współpraca z Ankarą ma także znaczenie dla łagodzenia kryzysu migracyjnego i dla walki z terroryzmem. (PAP)
klm/ ap/