Od 1 marca 2013 r. zatrudniliśmy pracownika z wynagrodzeniem akordowym. Wcześniej przez kilka lat pracował. Na okres od 4 do 15 marca 2013 r. dostarczył zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad chorą żoną. Czy przysługuje mu zasiłek opiekuńczy?
Zatrudniony ma prawo do zasiłku. Podstawę jego wymiaru będzie stanowić uzupełnione wynagrodzenie za marzec 2013 r.
Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje bez okresu wyczekiwania, tj. bez względu na czas trwania okresu ubezpieczenia chorobowego. Przysługuje ono także wtedy, gdy ubezpieczenie to trwa krócej niż 30 dni.
Podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego ustala się na zasadach określonych dla zasiłku chorobowego. Zasadą jest, że podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny (np. nad żoną). Jeżeli ubezpieczenie trwa krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.
Wynagrodzeniem pracownika, uwzględnianym w podstawie wymiaru zasiłków, jest jego przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe pomniejszony o kwotę składek potrąconych przez pracodawcę na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe w części finansowanej przez pracownika.
Jeżeli niezdolność do pracy związana ze sprawowaniem opieki powstała przed upływem pierwszego pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego stanowi wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc.
W takim przypadku, gdy pracownik ma zagwarantowane w umowie o pracę lub innym akcie nawiązującym stosunek pracy stałe miesięczne wynagrodzenie, podstawę wymiaru zasiłku stanowi właśnie to wynagrodzenie. Gdyby w rozpatrywanym przypadku pracownik otrzymywał stałe miesięczne wynagrodzenie, np. gdyby w umowie o pracę określono, że jego miesięczny przychód wynosi 4000 zł, to podstawę wymiaru zasiłku stanowiłaby kwota 3451,60 zł (4000 zł x 13,71 proc. = 548,40 zł; 4000 zł – 548,40 zł = 3451,60 zł).
Jeżeli natomiast pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne, np. akordowe, podstawę wymiaru zasiłku przysługującego mu w pierwszym kalendarzowym miesiącu ubezpieczenia stanowi miesięczne wynagrodzenie obliczone poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni przepracowanych i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik miał obowiązek przepracować w tym miesiącu. Gdyby pracownik, o którym mowa w pytaniu, przepracował w marcu 11 dni roboczych (1 marca, 18 – 22 marca i 25 – 29 marca), uzyskując w akordzie przychód za te przepracowane dni np. w kwocie 3200 zł, podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego za okres od 4 do 15 marca 2013 r. stanowiłaby kwota 5271,63 zł, obliczona następująco: 3200 zł x 13,71 proc. = 438,72 zł; 3200 zł – 438,72 zł = 2761,28 zł; 2761,28 zł : 11 (dni przepracowane w marcu 2013 r.) = 251,03 zł (stawka dzienna wynagrodzenia); 251,03 zł x 21 (dni robocze do przepracowania w marcu 2013 r.) = 5271,63 zł.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 3, art. 32 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, art. 36 ust. 1 i 2, art. 37 ust. 1 i 2 pkt 1 i 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 z późn. zm.).

Aneta Maj, ekspert od świadczeń z ubezpieczeń społecznych