Emeryt zawsze ma prawo do złożenia do ZUS wniosku o ponowne przeliczenie wysokości emerytury. Z takiej możliwości może skorzystać wówczas, jeśli dostarczy do ZUS dokumenty potwierdzające okresy pracy, które wcześniej nie były uwzględnione przy ustalaniu uprawnień.
Dzieje się tak najczęściej wtedy, kiedy emeryt na przykład odnajduje dokumentację płacową i osobową przechowywaną w prywatnym archiwum, o której istnieniu wcześniej nie wiedział. W tym konkretnym przypadku osoba uprawniona do świadczenia ma prawo doliczenia okresów przebytych przed przyznaniem emerytury.
Może być ono także wyższe, jeśli emeryt złoży wniosek o doliczenie okresów potwierdzających pracę już po przyznaniu świadczenia. W przypadku pracujących emerytów możliwe jest to po zakończeniu kwartału kalendarzowego, a po ustaniu ubezpieczenia – w każdym czasie.
Świadczeniobiorca ma prawo także do przeliczenia podstawy wymiaru z uwzględnieniem zarobków uzyskanych zarówno przed, jak i po przyznaniu emerytury.

8,18 zł wynosi najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna

Dłuższy okres

Osoby, które nabyły prawo do świadczenia z ZUS przed 1999 rokiem na podstawie wówczas obowiązujących przepisów, czyli z okresu krótszego niż 10 lat, wskazując zarobki np. 3 z 12 lat czy 5 z 14 lat, mogą złożyć także wniosek o obliczenie podstawy wymiaru z innych 3 lat kalendarzowych, ale wybranych z tych samych 12 lat kalendarzowych poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o emeryturę, albo z innych 5 lat wybranych z 14 lat kalendarzowych itd.
Przeliczenie to jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony z uwzględnieniem tych zarobków, jest wyższy od dotychczasowego. W takiej jednak sytuacji osoba pragnąca ustalić świadczenie z dłuższego okresu musi dostarczyć do ZUS dokumenty potwierdzające wysokość zarobków.
Ma obowiązek wskazania konkretnych lat będących podstawą do ustalenia wysokości świadczenia. Poza tym musi sprawdzić, czy właśnie te okresy są faktycznie najbardziej korzystne.

Minimalne zamiast zera

Osobom ubiegającym się o przyznanie emerytury, które nie mogły dostarczyć do ZUS dokumentów płacowych potwierdzających wysokość zarobków za wszystkie lata będące podstawą do ustalenia wysokości świadczenia, za takie okresy zamiast dochodu miały wpisywane zero.
Od 2009 roku wprowadzono możliwość ponownego przeliczenia takich lat. W takim przypadku ZUS przeliczy okresy zerowe, biorąc jako podstawę wymiaru emerytury minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku. Problem jednak w tym, że ZUS może to zrobić wyłącznie na wniosek osoby zainteresowanej.
Ci świadczeniobiorcy, którzy jeszcze go nie złożyli powinni to zrobić jak najszybciej. Należy pamiętać, że nie spowoduje to jednak przeliczenia świadczenia na podstawie nowej kwoty bazowej. Pod uwagę w takiej sytuacji jest brana ta kwota, na podstawie której obliczono jego wysokość wcześniej.

30 miesięcy pracy

Liczna grupa emerytów decyduje się na kontynuowanie zatrudnienia przez kolejne 30 miesięcy już po przyznaniu świadczenia. Osoby te pracując zawodowo podlegają ubezpieczeniom społecznym. Jednak w takim przypadku dorabiający emeryt nie będzie miał przeliczonego świadczenia emerytalnego, ale zostanie ono obliczone na nowo.
Ma to szczególne znaczenie przy obliczaniu wysokości nowej, kolejnej emerytury, przysługującej z tytułu ukończenia 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę, dla osoby już uprawnionej do wcześniejszego świadczenia. W przypadku bowiem przepracowania takiego okresu tylko część socjalna nowej emerytury obliczana jest od aktualnej kwoty bazowej.
Z takiej możliwości mogą skorzystać osoby urodzone przed 1949 r. oraz kobiety urodzone w latach 1949 – 1953, których emerytura może być obliczona na podstawie sposobu mieszanego (w części na nowych, a w części na dotychczasowych zasadach). Są to kobiety, które nie pobrały emerytury wcześniejszej, choć miały ustalone do niej prawo, i nie są członkami OFE.

Wyższy kapitał

Osoby urodzone po 1948 roku mają możliwość ustalenia wysokości kapitału początkowego z 10 kolejnych lat z całego okresu sprzed 1 stycznia 1999 r. W praktyce oznacza to, że osoby w przeszłości zatrudnione będą mogły mieć ustalony kapitał początkowy nawet z lat 60., o ile posiadają dokumentację płacową z tamtego okresu.
Przed wejściem nowych przepisów (23 września 2011 r.) ZUS mógł obliczać wysokość tego dodatku do emerytury wyłącznie z kolejnych 10 lat wskazanych z okresu od 1980 roku do 1998 roku.