Przedsiębiorca nie musi odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne od napiwków otrzymywanych przez jego pracowników. Nawet w sytuacji, kiedy ustawodawca nałożył na niego obowiązek rejestrowania takich wpłat.
W maju 2015 r. do ZUS wpłynął wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji. Powodem wątpliwości przedsiębiorcy była kwestia opłacania składek od napiwków otrzymywanych przez krupierów (lub inspektorów pełniących funkcję krupierów), kasjerów, recepcjonistów czy pracowników obsługujących automaty. Firma prowadziła kasyna na podstawie udzielonej koncesji wynikającej z ustawy o grach hazardowych. Obowiązywał w nich zwyczaj, że napiwki w każdym przypadku trafiały do osoby prowadzącej grę lub obsługującej klientów. Co nie jest typowe, bo przeważnie kasyna zbierają wszystkie tipy, a dopiero później dzielą je między wszystkich pracowników. Mimo że napiwki były przekazywane bezpośrednio pracownikom kasyna, to taka forma podziękowania za usługę była rejestrowana. Taki obowiązek wynika bowiem z rozporządzenia ministra finansów z 4 stycznia 2010 r. w sprawie dokumentacji prowadzonej przez podmioty prowadzące działalność w zakresie gier hazardowych. I właśnie z powodu owej rejestracji napiwków firma zwróciła się do ZUS o wydanie indywidualnej interpretacji, by nie było żadnej wątpliwości, że od owych kwot nie należy płacić składek.
W 2015 r. ZUS odmówił przygotowania takiego dokumentu i sprawa trafiła do sądu. Dopiero wyrok wydany w II instancji nakazał wydanie indywidualnej interpretacji. ZUS wyrok wykonał, a z dokumentu wynika, że pracodawca nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od napiwków otrzymywanych przez pracowników kasyna. A to dlatego, że nie są to przychody uzyskiwane w ramach stosunku pracy od pracodawcy, lecz przekazywane przez klientów. Tym samym ZUS zgodził się z firmą, że takie środki nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów podatku od osób fizycznych, osiąganego przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. A tym samym nie mogą stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Podstawą do takiego stwierdzenia jest art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tam bowiem w sposób jednoznaczny wskazano, że podstawę składek stanowi tylko przychód podlegający opodatkowaniu.
Wyłączenie z podstawy wymiaru wartości napiwków ma również zastosowanie w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Skoro więc napiwki nie są wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe oraz zdrowotnych, to nie mogą być też wykorzystywane do ustalania wysokości daniny na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Podstawa prawna
Decyzja nr DI /100000/43/ 614/ 2015 oddziału ZUS w Gdańsku z 8 marca 2018 r.