Urlop bezpłatny jest nieodpłatna przerwą w pracy i jest udzielany jest tylko na pisemny wniosek pracownika. To do pracodawcy należy jednak ostateczna decyzja, czy godzi się na jego nieobecność.
Nie ma określonej długości urlopu bezpłatnego. Jeżeli jednak trwa krócej niż trzy miesiące, nie wolno go przerywać, a jeśli dłużej - przy udzielaniu urlopu pracodawca i pracownik mogą przewidzieć możliwość wcześniejszego odwołania z urlopu, ale może ono jednak nastąpić tylko z ważnych powodów.
W czasie urlopu bezpłatnego zawieszeniu ulegają prawa i obowiązki zarówno pracownika, jak i pracodawcy.