Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez biuro pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych (BON) na wystąpienie prof. Ireny Lipowicz, rzecznika praw obywatelskich (RPO). Przedstawiony w piśmie problem dotyczył funkcjonariuszki służby więziennej zatrudnionej na stanowisku psychologa, która na skutek choroby uzyskała orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Odmówiono jej jednak prawa do szczególnych uprawnień przysługujących pracownikom z uszczerbkiem na zdrowiu, które są wymienione w art. 15–20 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.). Należą do nich m.in. krótszy czas pracy i dodatkowy urlop wypoczynkowy, trwający maksymalnie 10 dni.
Odmowa była uzasadniana tym, że wspomniane uprawnienia, wynikające wprost z ustawy rehabilitacyjnej, nie są potwierdzone w przepisach ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z 2014 r. poz. 1415). Również RPO podczas badania sprawy miała wątpliwości, czy mogą one mieć zastosowanie dla osób będących funkcjonariuszami służb mundurowych, a więc takich, których podstawą zatrudnienia nie jest kodeks pracy. Dlatego rzecznik wystąpiła o interpretację przepisów w tym zakresie do BON.
Biuro wskazało, że szczególne uprawnienia dla osób niepełnosprawnych mogą potencjalnie mieć zastosowanie zarówno do pracowników, jak i tych, którzy nimi nie są, a więc np. funkcjonariuszy służby więziennej. Tyle tylko że konstrukcja przywilejów wskazanych w art. 15–18 oraz 20 ustawy rehabilitacyjnej, czyli krótszego czasu pracy, dodatkowej przerwy na usprawniającą gimnastykę oraz zwolnienia od pracy z zachowaniem wynagrodzenia (np. w celu wykonania badań lub zabiegów leczniczych), opiera się na pojęciach właściwych wyłącznie dla stosunku pracy. Dlatego zdaniem BON należy uznać, że wyłącza to ich zastosowanie do funkcjonariuszy.
Inaczej wygląda natomiast sytuacja realizacji uprawnienia przewidzianego w art. 19 ustawy, a mianowicie dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Biuro wyjaśnia, że to prawo nie jest ściśle powiązane ze stosunkiem pracy ani z pracowniczym statusem zatrudnionego. Nie stoi też w sprzeczności z charakterem służby. Jednocześnie BON zaznacza, że nie może odwołać się wprost do orzecznictwa, którego przedmiotem byłoby prawo do dodatkowego urlopu z ustawy rehabilitacyjnej w odniesieniu do funkcjonariuszy, ponieważ nie jest mu znany przykład sądowego rozstrzygnięcia w takiej sprawie. Nie można jednak wykluczyć, że to uprawnienie może być zastosowane do pracowników służby więziennej. ©?