Nie, chociaż pracodawcę może czekać ponowna kontrola inspekcji pracy. Nowelizacja przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa), która weszła w życie 18 września 2021 r., zmodyfikowała procedurę w tym zakresie.Składka wypadkowa jako jedyna ze składek ubezpieczeniowych charakteryzuje się zróżnicowaniem stopy procentowej. Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy wypadkowej stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla grupy działalności ustala się w zależności od kategorii ryzyka ustalonej dla tej grupy.
Kategoria ryzyka jest uzależniona od, upraszczając, poziomu bezpieczeństwa u danego płatnika. Wyraża się to m.in. w liczbie osób, jakie zostały poszkodowane w wyniku wypadku przy pracy, oraz liczbie osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia.
Do obliczania stopy procentowej konieczne jest złożenie przez płatnika formularza ZUS IWA z informacjami o:
  • poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem,
  • poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich,
  • zatrudnionych w warunkach zagrożenia.
Dane te płatnik ma obowiązek przekazać do 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy. Musi przy tym poinformować o liczbie ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego. Przekazywane informacje dotyczą zdarzeń i stanu zatrudnienia od 1 stycznia do 31 grudnia poprzedniego roku. W razie błędu w przekazanej informacji płatnik ma obowiązek złożenia korekty. Ma na to 7 dni od:
  • stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie,
  • otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS,
  • uprawomocnienia się decyzji – gdy konieczność dokonania korekty została stwierdzona w decyzji.
Jeśli jednak konieczność korekty została stwierdzona podczas kontroli, to płatnik powinien jej dokonać nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli. Dane skorygować może z urzędu także ZUS.
Stałe zatrudnienie bije rekordy. Mimo wirusa i kryzysu
Stałe zatrudnienie bije rekordy. Mimo wirusa i kryzysu

Zobacz również
Za nieprzekazanie danych określonych w ZUS IWA płatnika czeka sankcja. ZUS w takiej sytuacji podwyższa stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na cały rok składkowy o 50 proc. w stosunku do stopy ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Tak samo postąpi ZUS, jeśli płatnik nie przekaże korekty tej informacji w terminie 14 dni od otrzymania wezwania ZUS lub jeśli okaże się, że stopa procentowa ustalona na podstawie przekazanych, ale nieprawidłowych danych była zaniżona w stosunku do ustalonej na podstawie prawidłowych informacji. Wówczas płatnik składek zobowiązany będzie złożyć dokumenty rozliczeniowe korygujące i opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę. W przypadku zawyżenia wysokości stopy procentowej płatnik musi także złożyć dokumenty korygujące, ale, co oczywiste, nie ponosi z tego tytułu kosztów.
Prawidłowość danych dotyczących składki wypadkowej jest na tyle istotna, że w jej badanie zaangażowana jest także Państwowa Inspekcja Pracy. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy wypadkowej, jeżeli w czasie kontroli przeprowadzanych u płatników inspektorzy pracy stwierdzą podanie nieprawidłowych danych wpływających na wysokość stopy procentowej, informują o tym ZUS, podając równocześnie prawidłowe dane. Nowelizacja doprecyzowała postępowanie w tym zakresie. Zgodnie z dodanym ust. 2 po skorygowaniu informacji w zakresie liczby zatrudnionych ZUS może wystąpić do okręgowego inspektora pracy z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli w tym zakresie. Ważne jest przy tym sformułowanie „kontroli w tym zakresie”. Oznacza to, że pracodawca może być skontrolowany tylko pod kątem zgodności skorygowanych danych z rzeczywistością. Cały czas mają bowiem zastosowanie przepisy prawa przedsiębiorców. A zgodnie z art. 58 ust. 1 tego aktu prawnego nie przeprowadza się kontroli, w przypadku gdy ma ona dotyczyć przedmiotu objętego uprzednio zakończoną kontrolą, która była przeprowadza przez ten organ. Ustęp 2 wskazuje bowiem zamknięty katalog okoliczności, w których ust. 1 nie ma zastosowania. Obejmuje on m.in. przypadki, gdy kontrola ma dotyczyć okresu nieobjętego uprzednio zakończoną kontrolą. ©℗
Podstawa prawna
• art. 30‒35 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1621)
• art. 58 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162)