Każda gmina ma obowiązek wspierać rodziny, które mają trudności z opieką nad dziećmi i ich wychowaniem. Jak można usprawnić ten system pomocy?
Minął drugi rok obowiązywania ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.), w związku z tym gminy ponoszą coraz wyższe wydatki na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej. W przypadku opieki instytucjonalnej (placówki opiekuńczo-wychowawcze) koszt pobytu dziecka wynosi od 2 do 6 tys. zł, nieco mniej w przypadku pieczy rodzinnej, czyli w rodzinach zastępczych lub rodzinnych domach dziecka. W zależności od rodzaju pieczy samorząd finansuje do 50 proc. środków na utrzymanie każdego dziecka.
Co ciekawe, 73 proc. gmin w województwie mazowieckim woli tańsze i lepsze dla rodzin rozwiązanie – zatrudnia asystentów rodziny, których działania zapobiegają zabieraniu dzieci z rodzin naturalnych. W ramach profilaktyki prowadzą oni systematyczną, bezpośrednią pracę z rodziną, co przyczynia się do obniżenia kosztów, które gmina musiałaby ponosić w późniejszym okresie.
W tym roku o dofinansowanie zatrudnienia 341 asystentów w ramach programu ministra pracy i polityki społecznej aplikowało 228 gmin (na 314) z województwa mazowieckiego. Mogą one otrzymać do 2500 zł na pracownika. W ubiegłym roku 314 asystentów objęło wsparciem 2,7 tys. rodzin, w których wychowuje się 6,8 tys. dzieci.
Głównym celem pomocy rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu swoich funkcji jest uniknięcie umieszczania dzieci poza nimi. Dlatego bardziej racjonalne jest budowanie systemu wsparcia, wzmocnienie działań profilaktycznych i doskonalenie metod pracy na rzecz pozostawienia dziecka w rodzinie naturalnej lub jego powrotu do niej. Ważną rolę odgrywa też współpraca pomiędzy przedstawicielami wszystkich instytucji, które mają kontakt z dzieckiem i jego rodziną, czyli m.in. pomocy społecznej, policji, sądów, służby zdrowia i szkoły.