Pracownik ma zaspokajać należności alimentacyjne. Czy pracodawca powinien dokonać potrącenia tych kwot tylko z wynagrodzenia zasadniczego, czy też uwzględnić wypłatę dodatkowego wynagrodzenia rocznego lub nagród przyznanych pracownikowi?
Potrącenia można dokonać z wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Może być ono dokonywane jednak wyłącznie na poczet następujących należności: sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych lub należności innych niż świadczenia alimentacyjne, zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi oraz kar pieniężnych. Tak wynika z art. 87 par. 1 k.p.
Alimenty potrącane są w pierwszej kolejności z ograniczeniem do wysokości 3/5 wynagrodzenia. Dopuszczalne jest także potrącenie tych należności bez wszczynania postępowania egzekucyjnego. Dokonuje go pracodawca na wniosek wierzyciela, np. byłego małżonka, na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego.
Natomiast nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej – zgodnie z art. 87 par. 5 k.p. – podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości. Istotne jest jednak, że nagrody uzyskane za osobiste osiągnięcia pracownika nie mogą podlegać potrąceniu. Przy ustaleniu, czy dana nagroda podlega ochronie przed potrąceniem, czy też egzekucji do pełnej wysokości, należy sprawdzić, jakie warunki należy spełnić, aby ją otrzymać. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 października 2003 r. (sygn. akt. I PK 517/02) wypowiedział się w sprawie nagrody jubileuszowej. Uznał, że jej charakter prawny nie jest jednolity. Może ona stanowić składnik wynagrodzenia za pracę, jeżeli odpowiada cechom premii, a więc poddaje się kontroli co do zasad przyznawania i ustalenia jej wysokości. Może być jednak także świadczeniem pozbawionym cech wynagrodzenia, w sytuacji, gdy prawo do niej nie zależy od spełnienia obiektywnie określonych przepisami płacowymi warunków, lecz od jej przyznania. W takim razie jest nagrodą.