Osoba samotnie wychowująca dziecko to każda osoba, która wychowuje dziecko bez drugiego z rodziców tego dziecka. Takie stanowisko zajął Sąd Administracyjny w Gdańsku.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka (170 zł miesięcznie) przysługuje osobie, która samotnie wychowuje dziecko, jeśli niemożliwe jest zasądzenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego rodzica, bo rodzic ten nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany, lub powództwo o alimenty zostało oddalone. Dodatkowo taki rodzic musi spełniać warunki definicji samotnego rodzica, którą określa art. 3 pkt 17a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.). Wskazuje on, że takim rodzicem jest panna, kawaler, wdowa lub wdowiec i osoba rozwiedziona, pod warunkiem że nie wychowują dziecka z jego rodzicem.
Odmienną interpretację tego przepisu przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 20 stycznia 2010 r. (II SA/Gd 643/09). Rozpatrywał sprawę matki (wdowy), której odmówiono wypłaty dodatku dla samotnego rodzica, bo ponownie wyszła za mąż. Wnioskodawczyni w odwołaniu argumentowała, że ojciec dziecka nie żyje, a jej obecny mąż nie jest opiekunem prawnym dziecka i nie ma w stosunku do niego zobowiązań alimentacyjnych. Sąd przychylił się do jej stanowiska i orzekł, że osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która wychowuje dziecko bez drugiego z rodziców tego dziecka. Natomiast stan cywilny osoby ubiegającej się o to świadczenie pozostaje bez znaczenia dla kwestii przyznania świadczenia.



Wydając takie orzeczenie, WSA powoływał się na swoje wcześniejsze orzecznictwo oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sprzecznych z konstytucją przepisów, które nie pozwalały na przyznanie zaliczki alimentacyjnej osobie, która pozostawała w związku małżeńskim.
Taka decyzja sądu oznacza, że gmina jeszcze raz rozpatrzy zaskarżoną decyzję i przyzna ubiegającej się osobie dodatek do zasiłku rodzinnego dla samotnego rodzica.
– Jest to daleko idąca interpretacja, biorąc pod uwagę, że dodatek dla samotnego rodzica ma zupełnie inny charakter niż zaliczka alimentacyjna czy świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego – mówi Damian Napierała z Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Tłumaczy, że system pomocy samotnym rodzicom jest tak skonstruowany, że z dodatku korzystają wyłącznie dzieci, które nie mają faktycznie drugiego rodzica. Jeśli jest inaczej, mogą otrzymać świadczenia z FA.
Paweł Litwiński z Kancelarii Litwiński, Chechlińska, Łoś Radcowie Prawni zwraca uwagę, że choć sam wyrok jest tylko poglądem wyrażonym przez WSA w konkretnej sprawie, może być traktowany jako wskazówka interpretacyjna dla innych sądów i samorządowych kolegiów odwoławczych.