Jeszcze o ponad miliard złotych ze środków UE mogą ubiegać się polskie szkoły wyższe. Do tej pory resort nauki ogłosił 14 konkursów na kwotę 3,2 mld zł. Uczelnie mogą starać się o granty z programów: Kapitał Ludzki i Innowacyjna Gospodarka.
Polskie uczelnie mają niepowtarzalną szansę rozwoju, jaką daje im dostęp do rekordowo dużych środków unijnych. W 2009 roku do dyspozycji polskich szkół wyższych jest ponad 4 mld zł. To kwota, którą Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) zamierza wydać we wszystkich tegorocznych konkursach w ramach trzech programów operacyjnych: Kapitał Ludzki, Infrastruktura i Środowisko oraz Innowacyjna Gospodarka. Pieniądze będą przeznaczone na badania, rozwój i infrastrukturę publicznych i prywatnych szkół wyższych. Do tej pory zostało ogłoszone 14 konkursów na łączną kwotę 3,2 mld zł.

Krótsza droga do funduszy

We wszystkich tegorocznych konkursach resort nauki zastosował uproszczoną i skróconą procedurę. Jak poinformował GP Leszek Grabarczyk, dyrektor Departamentu Wdrażania i Innowacji MNiSW, skrócone zostały wszystkie etapy konkursów: okres naboru wniosków (najczęściej do dwóch miesięcy), ocena formalna do trzech tygodni, ocena merytoryczna do dwóch miesięcy, a okres podpisywania umów do trzech tygodni.
– Od zamknięcia naboru wniosków do podpisania umów nie powinny upłynąć więcej niż cztery miesiące – zapewnia Leszek Grabarczyk.
Za unijne środki są realizowane zarówno duże programy infrastrukturalne dla uczelni, jak i małe projekty, np. inwestycje w kadry naukowe.
– Fundusze strukturalne to jest taki dar, który się zdarza krajowi raz w jego historii – mówi prof. Tadeusz Luty, honorowy prezes Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich.
Jako przykład dużych programów badawczych, które mogą odmienić polską naukę, podaje projekt Wrocławskiego Centrum Badań EIT Plus z dziedziny biotechnologii i zaawansowanych technologii medycznych oraz nanotechnologii. Jego zdaniem ważne jest, aby fundusze były przekazywane tym ośrodkom, które mają najsprawniejsze struktury organizacyjne i są przygotowane do efektywnej absorpcji środków, a taką gwarancję dają duże projekty badawczo-rozwojowe.
Uczelnie mogą je realizować w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. MNiSW od początku 2009 roku ogłosiło w PO IG 11 konkursów, w tym największy w historii polskiej nauki: na projekty badawcze w strategicznych obszarach z budżetem około 720 mln zł. Na konkurs wpłynęło 129 wniosków na łączną kwotę 2,4 mld zł. Wartość zgłoszonych projektów przekracza dostępne na ten rok środki, rywalizacja o granty nie jest łatwa.



Komercjalizacja badań

Dofinansowanie w PO IG przyznawane jest przede wszystkim projektom, które mają największe szanse na ich komercyjne zastosowanie.
– Te projekty naukowe muszą prowadzić do widocznych korzyści ekonomicznych. Każdy pomysł musi mieć wyraźną perspektywę zastosowania w gospodarce – podkreśla dr Jarosław Osiadacz, zastępca dyrektora Wrocławskiego Centrum Transferu Technologii.
Te uczelnie, które nie skorzystały jeszcze w 2009 roku z grantów na projekty badawcze z Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka, mają jeszcze taką szansę. W PO IG w 2009 roku będą jeszcze trzy konkursy. Na początku września zostanie ogłoszony nabór projektów w konkursie realizowanym przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Wsparcie ochrony własności przemysłowej, na który przeznaczone jest ponad 3 mln euro. Naukowcy natomiast mogą ubiegać się o granty przyznawane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. W programie Team, którego celem jest zwiększenie zaangażowania młodych uczonych w prace badawcze realizowane w najlepszych zespołach i laboratoriach naukowych w Polsce, będzie do podziału ponad 15,5 mln zł w konkursie, który zostanie ogłoszony w końcu lipca.
W ramach programu liderzy zespołów badawczych mogą otrzymać grant w wysokości do 35 tys. zł rocznie na każdego doktoranta i do 80 tys. zł na młodego doktora wybranego do zespołu – informuje Danuta Pawlak z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Na przełomie sierpnia i września o granty Fundacji na rzecz Nauki Polskiej z programu Ventures mogą się natomiast ubiegać studenci, którzy ukończyli trzeci rok studiów, oraz absolwenci zatrudnieni na etatach naukowo-dydaktycznych i doktoranci. Do podziału będzie kwota ponad 1 mln zł.

Inwestycja w ludzi

Fundusze unijne dają też niepowtarzalną szansę rozwoju kadr nauki.
Jeszcze w tym miesiącu ruszą trzy konkursy na projekty szkoleniowe w PO KL dla kadr systemu B+R na łączną kwotę ponad 9 mln euro. Generalnym celem tego działania jest, aby pomysły polskich naukowców trafiały do gospodarki i wspierały przedsiębiorców. W sierpniu MNiSW ogłosi ostatni z tegorocznych konkursów w ramach PO KL. Przedmiotem dofinansowania będą projekty, które mają na celu podnoszenie kompetencji kadry kierowniczej uczelni oraz wdrożenie modeli zarządzania jakością w szkole.