Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Jeśli matka twierdzi, że dzieci mieszkają razem z nią, a nie z ojcem, to gmina przed odebraniem jej świadczeń powinna potwierdzić to wywiadem środowiskowym.
Taki wyrok wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który rozpatrywał skargę dotyczącą świadczenia wychowawczego. Złożyła ją matka, której gmina w czerwcu 2016 r. przyznała 500 zł na dwójkę dzieci. Jednak w listopadzie do samorządu wpłynął odpis wyroku sądu apelacyjnego, z którego wynikało, że władza rodzicielska matki została ograniczona, a jej wykonywanie zostało powierzone ojcu dzieci. Sąd orzekł, że miejscem zamieszkania dzieci będzie każdorazowe miejsce zamieszkania tego mężczyzny. W związku z tą sytuacją gmina uchyliła decyzję przyznającą matce prawo do świadczeń wychowawczych na potomków.
Skarżąca odwołała się od tego rozstrzygnięcia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, ale stanowisko organu pierwszej instancji zostało utrzymane w mocy. Kolegium uznało bowiem, że ograniczenie wykonywania władzy rodzicielskiej i ustalenie miejsca pobytu dzieci przy ojcu jest okolicznością uzasadniającą uchylenie prawa do 500 zł. Matka nie zgodziła się z tą decyzją i w skardze złożonej do WSA zarzuciła SKO błędną wykładnię art. 2 pkt 16 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195 ze zm.), bo doprowadziła do stwierdzenia przez organ odwoławczy, że wraz z dziećmi nie stanowi rodziny. Dodatkowo podczas rozprawy przed WSA skarżąca oświadczyła, że od 1 lutego 2016 r. do chwili obecnej dzieci z nią mieszkają. Ten fakt potwierdziły przedstawione przez nią kopie sprawozdań z nadzoru kuratorskiego. Matka załączyła też do skargi decyzję z lutego br., którą przyznano jej zasiłek celowy na zakup żywności, obuwia i odzieży dla dzieci.
WSA uwzględnił jej odwołanie i uchylił wcześniejsze decyzji SKO oraz gminy. Wskazał, że art. 2 pkt 16 definiuje rodzinę w ten sposób, że oznacza ona odpowiednio m.in. małżonków, rodziców oraz zamieszkujące wspólnie z tymi osobami, pozostające na ich utrzymaniu dzieci. W ocenie sądu istotne do ustalenia, czy dzieci wchodzą w skład rodziny tego rodzica, który ubiega się o 500 zł, jest sformułowanie o wspólnym zamieszkiwaniu. Zdaniem WSA należy je rozumieć jako faktyczne, czyli fizyczne przebywanie dziecka u tego rodzica, który sprawuje nad nim opiekę i zaspokaja jego potrzeby życiowe. Dlatego, gdy w toku postępowania administracyjnego matka utrzymywała, że stan faktyczny jest odmienny od stanu prawnego wynikającego z prawomocnego wyroku sądu apelacyjnego, organ powinien był wyjaśnić tę kwestię, a nie przyjmować do rozstrzygnięcia wyłącznie tę drugą przesłankę. WSA wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy gmina powinna przeprowadzić rodzinny wywiad środowiskowy w trybie art. 15 ust. 1 ustawy i na podstawie jego wyników stwierdzić, czy uchylenie decyzji w sprawie świadczeń było prawidłowe czy nie.
ORZECZNICTWO
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 lipca 2017 r., sygn. akt I SA/Wa 691/17
