W dniu 23 czerwca 2021 roku, media obiegła wiadomość o zatrzymaniach osób zaangażowanych w domniemane nieprawidłowości dotyczące restytucji mienia. Wśród zatrzymanych był Michał Sobański, znany ze swojej działalności na rzecz kultury, ratowania zabytków i dziedzictwa narodowego, Prezes Fundacji im. Feliksa hr. Sobańskiego.
Należy w tym miejscu podkreślić, iż wbrew doniesieniom medialnym, Michał Sobański nie brał udziału w tzw. „dzikiej reprywatyzacji”. Prowadził sprawy z zakresu restytucji mienia - doradzał i reprezentował żyjących spadkobierców osób, które na skutek niezgodnych z prawem decyzji administracyjnych wydanych przez władze PRL w sposób bezprawny i bez odszkodowania zostali pozbawieni swojego majątku, niejednokrotnie jako odwet za „niewłaściwe pochodzenie klasowe”.
W dniu 25 czerwca 2021 roku na skutek wniosku Prokuratury – pomimo zaproponowania przez Michała Sobańskiego bardzo wysokiego poręczenia majątkowego – Sąd Rejonowy we Wrocławiu zdecydował o zastosowaniu wobec Niego aresztu tymczasowego, odrzucając przy tym możliwość udzielenia poręczenia osobistego przez ponad 200 godnych zaufania osób, które wyraziły gotowość udzielenia takiego poręczenia.
Nie bez znaczenia jest fakt, iż aresztowanie Michała Sobańskiego odbyło się dokładnie w czasie, gdy w Sejmie, w trybie nagłym, procedowane były zmiany przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, które w bezpośredni sposób uderzyły w osoby, które powierzyły prowadzenie Michałowi Sobańskiemu swoich spraw restytucyjnych. Głośny międzynarodowy wymiar tych zmian w prawie oraz niesłuszne wiązanie Michała Sobańskiego z tzw. "dziką reprywatyzacją" mogło przyczynić się do decyzji Sądu o zastosowaniu najsurowszego środka zapobiegawczego jakim jest areszt.
O winie Michała Sobańskiego rozstrzygnie niezawisły Sąd, jednak zastosowanie wobec niego aresztu tymczasowego wzbudza najwyższe wątpliwości, w szczególności, że postępowanie karne, w którym został on zatrzymany prowadzone jest od kilku lat - w sprawie przesłuchano inne osoby, którym postawiono zarzuty, świadków, jak również zabezpieczono szereg dokumentów.
Wskazane powyżej okoliczności budzą wątpliwości i pozwalają postawić zasadne pytanie, czy Michał Sobański jeszcze przed procesem sądowym, a nawet przed sformułowaniem aktu oskarżenia, ma stać się sztucznie wykreowanym symbolem reprywatyzacyjnych nadużyć?
Jak wynika z oficjalnych danych, z roku na rok rośnie w Polsce liczba aresztów, chociaż wedle tych samych danych – przestępczość spada. Szczególne kontrowersje budzą areszty stosowane w tzw. sprawach gospodarczych, gdzie podstawą zarzutów są zgromadzone przez prokuraturę dowody z dokumentów, a osoba podejrzana nie ma żadnych możliwości wpływania na przebieg śledztwa, w szczególności, że poprzez taki wpływ, ryzykowałaby trafienie do aresztu, utratę wysokiego poręczenia, przepadek zabezpieczonego majątku i utratę dobrego imienia wśród osób, które zgodziły się udzielić za niego poręczenia osobistego.
Michał Sobański jest osobą od lat angażującą się między innymi w ratowanie dóbr kultury i wspieranie inicjatyw charytatywnych, a także w pomoc Polakom na Wschodzie. Od wielu lat jest również aktywnym działaczem na rzecz restytucji mienia. Poręczyło za niego wiele osób, między innymi wielu działaczy społecznych, ludzi kultury, polityków.
Zamiana aresztu tymczasowego na inne środki zapobiegawcze nie wpłynie na tok śledztwa, a umożliwi Michałowi Sobańskiemu do czasu zakończenia postępowania, normalne funkcjonowanie w rodzinie oraz wychowanie niepełnoletnich dzieci. Areszt jest ostatecznością, nie może stanowić ani represji, ani środka nacisku na podejrzanego. Wierzymy, że zarówno Prokuratura jak również niezależne polskie Sądy, wykażą się w tym zakresie rozwagą i niezawisłością.
Iwona Abramowicz, Marcin Adamczewski, Jan Adamowski, Anna Andrzejewska, Sławomir Anioł, Teresa Arkuszewska, Anna Arkuszewska, Jacek Arkuszewski, Dominik Arkuszewski, Yaser Attun, Ewa Banka, John Banka, Katarzyna Barudin, Piotr Beaupre, Iwona Beaupre, Anna Bedyńska, Marieta Belina-Brzozowska, Małgorzata Benedek, Robert Bereza, Frederic Berthelot, Michał Bestry, Zbigniew Bieniewski, Arkadiusz Bińczyk, Ewa Biskup, Gabriela Bogusławska, Agata Bogusławska, Marcin Bogusławski, Flavia Borawska, Jakub Borawski, Robert Borys, Joanna Bosowska, Łukasz Bromski, Agnieszka Brudzińska, Rafał Brudziński, Marcin Brykczyński, Marcin Brzezińśki, Tomasz Brzozowski, Jerzy Budny, Władysław Bułhak, Anna Burchard, Mikołaj Burchard, Barbara Caillot, Tessa Capponi-Borawska, Jakub Celiński, Piotr Chłapowski, Dagmara Chłopicka, Grzegorz Chłopicki, Jacek Chmielewski, Mikołaj Chylak, Katarzyna Cianciara-Pucharic, Wojciech Cieślak, Maciej Ciszkiewicz, Robert Czajkowski, Jadwiga Czartoryska, Izabela Czartoryska, Grażyna Czartoryska, Izabella Czartoryska - Caillot, Anna Czartoryska-Niemczycka, Dominik Czartoryski, Adam Czartoryski, Pauline Czartoryski, Albert Czartoryski, Michał Czartoryski, Alexander Czartoryski, Jacek Czeczot-Gawrak, Anita Czetwertyńska, Elżbieta Czetwertyńska, Krzysztof Czetwertyński, Albert Czetwertyński, Monika Daszewska, Elżbieta Daszewska, Etienne de Fontainieu, Julie de Remur, Irena de Sejournet de Rameignies, Jerzy Dembinski, Izabela Dembińska, Karolina Dembińska, Anna Derentowicz-Zakrzewska, Maria Deskur, Andrzej Deskur, Marta Deskur Tarnowska, Anna Devillard, Raphael Devillard, Maya Devillard, Marcin Dobrowolski, Stanisław Ryszard Domański, Kazimierz Dominirski, Maria Dowgiałło-Kadłubowska, Patrick Droulers, Bp Leon Dubrawski, Konstanty Dubus, Barbara Dubus, Witold Dubus, Roman Dubus, Thekla Dubus, Joanna Dwernicka, Maria Dyja, Barbara Dzieduszycka, Małgorzata Dzieduszycka-Ziemilska, dr. Adam Dziewięcki, Maria Ejchart Dubois, Małgorzata Englert, Paweł Esse, Andrzej Konstanty Falewicz, Agnieszka Falin, Bernard Falin, Anna Fedisz, Marc Ferret, Maria Flavelle, Annabelle Fournier-Poylo, Raphaël Fournier-Poylo, Janusz Fraczek, Ulrike Fuhrmann, Elżbieta Gabriel - Bunn, Kosma Gaillard, Paulina Gasińska, dr. hab.Łukasz Gasiński, Karolina Golusińska, Małgorzata Golusińska, Michał Golusiński, Anna Gołembska, Jerzy Gorzkowski, Anna Gorzkowski, Aleksandra Górska, Anna Górska, Klara Górska, Marianna Górska, Franciszek Górski, Maciej Górski, Jerzy Górski, Kazimierz Górski, Konrad Grabowiecki, Paulina Granat-Celińska, Barbara Grocholska, Magdalena Grocholska, Stefan Grocholski, Anna Gromnicka, Hanna Gromnicka, Marcin Gromnicki, Jan Gromnicki, Piotr Gromnicki, Kacper Gronkiewicz, Michał Gronkiewicz, Marta Gronkiewicz, Zuzanna Gronkiewicz, Justyna Grupińska, Piotr Grupiński, Bartosz Hamera, Tomasz Harasimowicz, Andrzej Haratym, Dorota Heidrich, Justyna Hofmokl, Jan Holoubek, Paulina Holtz, Marta Hryniak, Jan Hryniak, Zofia Jabłonowska-Ratajska, Jan Maria Jackowski, Anna Jaroszewicz, Maria Jeglińska-Adamczewska, Barbara Kaczmarowska-Hamilton, Albert Kaczor, Katarzyna Karaś, Sophie Karo, Magdalena Karolak, Adam Kiciński, Anna Kiersnowska, Małgorzata Kiljańska, Jacek Kiljański, Maciej Kiryłło, Czesław Klocek, Stanisław Kluza, Joanna Koch, Magdalena Kocik, Magdalena Komar, Bogdan Komornicki, Anna Komorowska, Ewa Komorowska, Beata Konarska, Ksawery Konarski, Witold Kopytyński, Jolanta Korc-Migoń, Marcin Korolec, Olga Korolec, Hubert Korybut-Woroniecki, Agata Korzycka, Barbara Kozłowska, Jan Kozłowski, Marek Kozubal, Wojciech Kożuchowski, Elżbieta Krasicka, Soledad Krasicka, Ewelina Krasicka, Beata Krasicka, Maria Krasicka, Natalia Krasicka, Marek Krasicki, Beniamin Krasicki, Ignacy Krasicki, Kasper Krasicki, Ignacy Konstanty Krasicki, Lara Krasińska, Adam Krasiński, Katarzyna Kryńska, Maria Kryńska, Monika Krzyżanowska, Anna Kuczyńska, Karolina Kuhn, Przemysław Kujda, Damian Kuraś, Jerzy Kurella, Agnieszka Kurella, Janusz Kwaterski, Olga Kwiecińska, Wojciech Kwilecki, Agnieszka Lamort de Gail, Vincent Lamort de Gail, Klementyna Lamort de Gail, Theodor Lamort de Gail, Tomasz Lamprecht, Louis Le Bret, Charles-Henri Le Bret, Valerie Le Bret, Tomasz Lenczewski, Elżbieta Leszczyńska, Michał Leszczyński, Roma Lewandowska, Ewa Lewandowska, Marek Lewandowski, Andrzej Lewandowski, Kazimierz Litwinek, Paweł Lubecki, Helena Lubomirska, Jan Lubomirski, Stanisław Lubomirski, Elżbieta Łebkowska, Mikołaj Łebkowski, Monika Łoś-Terlecka, Maciej Łubieński, Ewa Majewska, Maciej Majewski, Stanisław Majewski, Jan Majewski, Paweł Mamczarek, Andre Mańkowski, Helene Marbot, Anna Marbot, Agata Marciniak, Bartosz Marcinkowski, Andrzej Mauberg, Jerzy Meysztowicz, Katarzyna Michalska, Karolina Michałowska-Filipowicz, Gabriela Mielżyńska, Hanna Mielżyńska, Anna Mieszczanek, Sylwia Migdalska, Rafał Mikołajczyk, Izabella Mikołajczyk, Anna Milczek, Ewa Miłkowska, Ewelina Miłobędzka, Andrzej Moes, Konrad Moes, Mike Moes, Mateusz Motyczyński, Nicolas Moussette, Gabriella Moussette, Julia Moussette, Aleksander Moussette, Anna Moussette, Magdalena Mousson-Lestang, Jacek Mroczkowski, Małgorzata Mudlaff, Barbara Mudlaff, Agnieszka Mudlaff-Zielińska, Klara Mycielska, Michał Myczkowski, Joanna Narkiewicz-Tarłowska, Wanda Niegolewska, Michał Niemczycki, Karolina Niemirska-Fido, Joanna Niemojewska, Małgorzata Niemojewska, Jan Niemojewski, Andrzej Novak-Zempliński, Anna Nowacka-Devillard, Marcin Nowacki, Michał Nowakowski, Leszek Nowina-Witkowski, Ks. Mirosław Nowosielski, Joanna Nurowska, Łukasz Ogan, Anna Okęcka, Juan-Jose Okęcki, Kaja Olechowska, Marta Orlik-Gaillard, Aleksandra Orłowska, Aleksandra Weronika Orłowska, Beatrix Orłowski de Amadeo, Maja Ostaszewska, Dorota Paszyńska, Kinga Pawelec, Anna Petrycka, Kinga Polack, Ireneusz Polus, Anna Ponikiewska, Stefan Ponikiewski, Wojciech Ponikiewski, Agnieszka Ponińska, Roman Porwisz, Agnieszka Potocka, Anne Christine Potocka, Katarzyna Potocka, Adam Potocki, Nathalie Potocki, Krzysztof Potocki, Stephane Potocki, Electra Prevesianos, Constatin Prevesianos, Fann Prunier, Joanna Pruszyńska, Grzegorz Przewłocki, Mario Pucharic, Maciej Radziwiłł, Elżbieta Radziwiłł, Dominik Radziwiłł, Mikołaj Radziwiłł, Anna Lea Radziwiłł, Katarzyna Radziwiłł, Michał Radziwiłł, Agnieszka Rafał, Mateusz Rakowicz, Elżbieta Replin, Jerzy Replin, Monika Roguska, Andrzej Romanowski, Anna Ronikier, Władysław Ronikier, Marek Ronikier, Tomasz Ronikier, Karolina Ronikier, Andrzej Ronikier, Jan Ronikier, Ava Roosevelt, Dorothee Roqueplo, Anna Rosińska, Piotr Rosiński, Bogusław Rostworowski, Anna Rościszewska, Maria Rottermund, Prof.Andrzej Rottermund, Piotr Rozwadowski, Agnieszka Rożnowska, Iwona Różańska, Łukasz Rusiniak, Piotr Rypson, Maria Rzepecka, Joanna Rzepecka, Paweł Rzepecki, Wojciech Rzeżuchowski, Tomasz Sakiewicz, Marynika Sapieha, Juan-Antonio Sarachaga, Borys Sawicki, Marcin Schirmer, Zofia Sękowska, Jurand Sękowski, Janusz Sękowski, Marta Siemon-Tomczak, Jan Skarżyński, Ewa Skotnicka, Michał Skotnicki, Maksymilian Skotnicki, Maria Skowrońska, Monika Słowik, Jarosław Smoleński, Elżbieta Sobańska, Renata Sobańska, Marita Sobańska-Karo, Izabela Sobańska-Ponińska, Władysław Sobański, Felix Sobański, Krystyna Stadnicka, Jean-Martin Stadnicki, Olga Stanisławska-Potocka, Krzysztof Stańczak, Agnieszka Stasio, Joanna Staude-Potocka, Hanna Stypułkowska, Teresa Suchocka-Żółtowska, Hubert Szaszkiewicz, Elżbieta Szeib, Mariusz Szeib, Magdalena Szeib-Łeszyk, Katarzyna Szlubowska, Katarzyna Szmidt, Christopher Szpilman, Lech Szymborski, Robert Śliwiński, Marek Światopełk-Czetwertyński, Teresa Tarnowska, Paweł Tarnowski, Jan Terlecki, Katarzyna Tilszer-Wójcik, Janusz Tomczak, Tomasz Tywonek, Aleksander von Mauberg, Marta von Mauberg, Konstancja von Mauberg, Aurelia von Mauberg, Seweryn von Mauberg, Wiesław Wadyl, Michał Waniek, Michał Wawrykiewicz, Mikołaj Wąsowski, Małgorzata Wende-Wardyńska, Anita Wielopolska Fonfara, Dominika Wielowieyska, Agnieszka Wiercińska-Krużewska, Joanna Wierzejska, Mateusz Willmann, Gabriel Winckler, Krystyna Winckler, Frederic Winckler, Chloe Winckler, Richard Winckler, Valerie Winckler, Łukasz Wiśniewski, Paulina Witomska, Krzysztof Witomski, Anna Włoszczak, Mikołaj Wolski, Tomasz Wołek, Alexandra Woroniecka, Renata Woroniecka, Michał Wójcik, Magdalena Wroniszewska, Jerzy Wysocki, Aleksander Wysocki, Andrzej Wyszyński, Ewa Zakrzewska, Piotr Zakrzewski, Krzysztof Zakrzewski, Andrzej Piotr Zakrzewski, Antonii Zakrzewski, Paweł Zalewski, Maria Helena Zamoyska, Róża Zamoyska, Hedwige Zamoyska, o. Cecylian Zapolski, Kazimiera Zaraź, Anna Zaremska, Antoni Zaremski, Jolanta Zarzecka-Sawicka, Jakub Zemła, Anna Zielińska, Piotr Zieliński, Tomasz Zieliński, Cezary Zieliński, Antonii Ziemba, Marzena Zimnicka-Żepielska, Urszula Zlatkes, Tomasz Zwiech, prof. Jan Żaryn, Maja Żewłakow, Maria Żółtowska, Michał Żółtowski, Marcin Żółtowski, Robert Żychliński-Mielżyński.