Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Podniesione o 100 zł kryterium dochodowe spowodowało, że tylko w niektórych gminach wzrosła liczba osób uprawnionych do świadczeń rodzinnych. Według ekspertów limit wciąż jest jednak zbyt niski.
/>
Tylko część rodzin skorzystała na przeprowadzonej w ubiegłym roku weryfikacji kryteriów dochodowych, od których zależy uzyskiwanie zasiłków na dzieci. Wprawdzie z danych uzyskanych od niektórych gmin wynika, że w związku z rozpoczętym w listopadzie 2015 r. nowym okresem wypłaty świadczeń wydały więcej decyzji przyznających finansowe wsparcie niż rok wcześniej, są jednak i takie jednostki, gdzie mimo podwyżki po raz kolejny odnotowano mniejszą liczbę uprawnionych. Przy czym negatywne statystyki może poprawić stosowanie zasady złotówka za złotówkę, bo do gmin zaczęli już się zgłaszać rodzice, których dochody o niewielką kwotę przekroczyły kryterium i teraz możliwe jest przyznanie im pomocy finansowej.
Odmrożenie progu
Zgodnie z przepisami ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.) zmiana kryteriów dochodowych jest przeprowadzana co trzy lata. Ostatni termin ich weryfikacji przypadał właśnie na 2015 r. Rząd zdecydował się wtedy na zwiększenie progów w dwóch etapach. W pierwszym, przeprowadzonym 1 listopada ubiegłego roku, kryteria wzrosły o 100 zł: z 574 zł do 674 zł oraz z 664 zł do 764 zł w przypadku rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem. Druga podwyżka – o 80 zł – nastąpi od 1 listopada 2017 r. Jak wskazują niektóre gminy, waloryzacja wpłynęła na to, że w porównaniu do poprzedniego okresu zasiłkowego, w tym, rozpoczętym prawie trzy miesiące temu, więcej dzieci uzyskało świadczenia. Tak stało się m.in. w Olsztynie i Rzeszowie, gdzie wydano decyzje przyznające wsparcie na 2344 oraz 5299 małoletnich. Rok wcześniej było ich odpowiednio 2260 i 5223. Więcej dzieci zyskało zasiłek również w Warce, Świeciu, Bydgoszczy i Poznaniu.
– Według stanu na koniec grudnia 2015 r. uprawnionych do zasiłku było 13 818 osób. W tym samym momencie 2014 r. świadczenia były przyznane na 13 037 małoletnich – informuje Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Z kolei Jolanta Eichler, kierownik referatu polityki społecznej Urzędu Miasta w Świeciu, dodaje, że wzrost liczby wypłacanych zasiłków nie jest wprawdzie duży, ale nastąpił po raz pierwszy od 2004 r., kiedy zostały wprowadzone obecnie obowiązujące przepisy.
Nie wszędzie jednak podwyższone kryterium doprowadziło do pozytywnych zmian. Do kolejnego spadku liczby uprawnionych doszło m.in. w Białymstoku, Krakowie, Bielawie, Opolu Lubelskim, Wieruszowie i Gostyniu. – Do końca ubiegłego roku przyznaliśmy świadczenia dla 1359 dzieci. Gdy rozpoczynał się poprzedni okres zasiłkowy, otrzymywało je 1446 – informuje Teresa Klonowska, kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gostyniu.
Gminy zwracają uwagę, że tendencję spadkową trudno jest zatrzymać, ponieważ samo kryterium wciąż znajduje się na niskim poziomie. Jest to związane z tym, że przez wiele lat było zamrożone, a jego pierwsza podwyżka nastąpiła dopiero w 2012 r. i wynosiła zaledwie 70 zł (w rozbiciu na dwa etapy). Dlatego, biorąc pod uwagę to, jak w ostatnich latach rosły pensje, coraz mniej rodziców spełnia próg pozwalający na pobieranie pomocy finansowej na potomków. Rodzi się też mniej dzieci, a dla części z nich świadczenia są wypłacane w krajach UE, jeśli pracuje tam ich opiekun.
Złotówka za złotówkę
Jednak nawet tam, gdzie doszło do spadku w liczbie wypłacanych świadczeń, zmiana kryteriów przyczyniła się do tego, że nie był on tak duży jak w poprzednich latach.
– Na rozpoczęty w listopadzie 2014 r. okres zasiłkowy mieliśmy 576 negatywnych rozstrzygnięć. Rok później, gdy kryterium wzrosło, było ich 430 – potwierdza Bogumiła Podgórska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Katowicach.
Podobnie było też w Łodzi, gdzie wydano 625 odmów. Rok wcześniej było ich 911.
Dodatkowo od początku tego roku zaczęła obowiązywać zasada złotówka za złotówkę, która może spowodować, że ci rodzice, których dochody okazały się wyższe niż kryterium i nie mogli mieć przyznanego zasiłku, teraz zyskają do niego prawo. Przewiduje ona bowiem, że przysługujące im świadczenia są pomniejszane o taką kwotę, o jaką został przekroczony próg.
– Informowaliśmy rodziców, którzy otrzymali decyzje negatywne, aby jeszcze raz złożyli wniosek w nowym roku, bo może się okazać, że po zmianie przepisów będą mieli przyznane zasiłki – wyjaśnia Rafał Kasprzak, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Olsztynie.
