Starosta może odmówić rodzicowi zastępczemu dodatku za sprawowanie osobistej opieki, jeżeli dziecko nie przebywa w domu, ale w szkole z internatem.
Każdej rodzinie zastępczej przysługuje świadczenie na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka. Jego wysokość jest zależna m.in. od wieku oraz stanu zdrowia dziecka. Świadczenie wynosi od 658,80 zł do maksymalnie 1317,60 zł. Oprócz tego rodzicom zastępczym niespokrewnionym z dzieckiem przysługuje dodatek z tytułu osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem i jego wychowania w wysokości 164,70 zł.
Zgodnie z art. 72 ust. 4 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) otrzymywanie przez rodziców zastępczych jakichkolwiek świadczeń musi być związane z tym, że sprawują opiekę osobiście. Wyjątek stanowią wydarzenia losowe i zdrowotne lub okresowy pobyt dziecka w sanatorium, szpitalu lub placówce zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie nauki.
Powiatowe centrum pomocy rodzinie (PCPR), powołując się na te przepisy, odmówiło przyznania dodatku rodzicom zastępczym, których dziecko przez pięć dni w tygodniu przebywało w szkole z internatem i tylko na dwa dni wracało do domu. Od tej decyzji rodzice odwołali się do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który jednak oddalił ich skargę. Sąd w wyroku z 14 grudnia 2010 r. (Sygn, akt. IOSK1281/10), uznał że pozostawanie w okresie pobierania nauki pod pieczą placówki oświatowej wyłącza osobiste sprawowanie opieki w tym czasie przez rodzinę zastępczą. Dodał też, że powrót dziecka do domu w czasie wolnym od zajęć szkolnych nie przerywa okresu wyłączenia sprawowania osobistej opieki.
Praktyka powiatów jest jednak różna.
– Dodatek przyznajemy wszystkim rodzinom niespokrewnionym, nawet gdy dziecko tylko kilka dni w miesiącu przebywa w domu. Przecież rodzice zastępczy też sprawują nad nim osobistą opiekę i ponoszą jej koszty – mówi Piotr Sadowski z PCPR w Lublinie.
Z kolei Alicja Data, zastępca dyrektora PCPR w Gostyniu wskazuje, że przepisy nie są jednoznaczne w tej kwestii i wymagają indywidualnej oceny, czy dodatek może być przyznany.