Okresy wypowiedzenia umowy na okres próbny, określony i nieokreślony

Odejście z pracy w trybie natychmiastowym to krok radykalny, który zazwyczaj wiąże się z silnymi emocjami lub nagłą zmianą życiową. Przypomnijmy, standardowy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony oraz na czas nieokreślony jest uzależniony od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Z kolei okres wypowiedzenia umowy na okres próbny wynosi:

  • 3 dni robocze, jeśli umowa zawarta jest na mniej niż 2 tygodnie,
  • 1 tydzień, gdy umowa zawarta jest na co najmniej 2 tygodnie,
  • 2 tygodnie, w przypadku umowy zawartej na 3 miesiące.

Istnieją jednak zgodne z prawem mechanizmy, które pozwalają zakończyć stosunek pracy niemal z dnia na dzień.

Jakie są sposoby, aby natychmiast odejść z pracy

  • Porozumienie stron

To najbardziej elastyczny sposób rozwiązania umowy. Jeśli obie strony (pracownik i pracodawca) wyrażą zgodę, stosunek pracy może ustać w dowolnie wybranym terminie – nawet w dniu podpisania dokumentu.

  • Skrócenie okresu wypowiedzenia za porozumieniem

Jeśli pracownik już złożył wypowiedzenie, może zaproponować pracodawcy skrócenie biegnącego okresu. Na mocy art. 36 § 6 Kodeksu pracy, strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia ustalić wcześniejszy termin ustania umowy. Nie zmienia to trybu rozwiązania umowy (nadal jest to wypowiedzenie), ale faktycznie skraca czas przebywania w firmie.

  • Urlop bezpłatny i zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Jeżeli pracodawca nie wyraża zgody na skrócenie okresu wypowiedzenia, pracownik może rozważyć skorzystanie z urlopu bezpłatnego. W czasie takiego urlopu zawieszone są zarówno prawa, jak i obowiązki stron – oznacza to, że pracodawca nie jest zobowiązany do wypłacania wynagrodzenia ani innych świadczeń, a pracownik nie wykonuje swoich obowiązków. Należy pamiętać, że urlop bezpłatny w okresie wypowiedzenia nie może przekroczyć długości samego okresu wypowiedzenia.

Alternatywnie pracownik może ubiegać się o zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w czasie wypowiedzenia. Decyzję o zwolnieniu – w całości lub części okresu – podejmuje pracodawca. Po jej pisemnym potwierdzeniu pracodawca nie ma już prawa wymagać powrotu pracownika do wykonywania obowiązków w firmie.

  • Wykorzystanie zaległego lub bieżącego urlopu

Kolejnym sposobem jest złożenie wypowiedzenia i jednoczesne wykorzystanie zaległego lub bieżącego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca ma prawo, ale nie obowiązek, wysłania pracownika na urlop w tym czasie. Efekt praktyczny jest taki, że choć formalnie pozostajesz zatrudniony do końca okresu wypowiedzenia, fizycznie przestajesz pojawiać się w biurze.

  • Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia

W wyjątkowych przypadkach pracownik może zakończyć stosunek pracy natychmiast, jednak tylko w ściśle określonych przepisami sytuacjach. Oznacza to, że zatrudniony może jednostronnie złożyć oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia, gdy wystąpią następujące okoliczności:

- orzeczenie lekarskie – gdy lekarz stwierdzi, że wykonywana praca zagraża zdrowiu pracownika, a pracodawca nie przeniósł go w terminie wskazanym w orzeczeniu na inne stanowisko odpowiednie dla jego stanu zdrowia i kwalifikacji.

- ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę. Pracownik może natychmiast zakończyć stosunek pracy w sytuacjach, w których zagrożone jest jego zdrowie lub życie, albo gdy pracodawca rażąco narusza przepisy BHP. Takie rozwiązanie umowy jest również dopuszczalne, gdy pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia na czas, nie przestrzega przepisów dotyczących czasu pracy, odmawia udzielenia należnego urlopu lub dopuszcza się mobbingu wobec zatrudnionego.