Cztery zmiany dla pracowników 2026, które podniosą pensje i zasiłki od stycznia

Wyższa płaca minimalna i stawka godzinowa 2026

Od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie do 4806 zł brutto. Jednocześnie podniesiona zostanie minimalna stawka godzinowa dla umów zlecenia i umów o świadczenie usług - do 31,40 zł brutto.

To jednak nie tylko dobra wiadomość dla osób zarabiających najniższą krajową. Wzrost płacy minimalnej automatycznie uruchamia mechanizm podwyżek wielu innych świadczeń i należności, które są do niej bezpośrednio powiązane.

Wpływ minimalnego wynagrodzenia za pracę na wysokość dodatków i innych świadczeń w styczniu 2026

Podwyższenie minimalnego wynagrodzenia oznacza wyższe kwoty w całym systemie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Od stycznia 2026 r. wzrosną m.in.:

• dodatek za pracę w porze nocnej, w styczniu 2026 będzie wynosił 6,01 zł (4.806 zł : 160 godz.) = 30,04 zł; 30,04 zł × 20% = 6,01 zł
• minimalna kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia,
• wynagrodzenie należne za czas przestoju,
• minimalna wartość zadośćuczynienia w wysokości dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia (od stycznia 2026 r. – 57 672 zł),
• odprawa z tytułu zwolnień grupowych, od stycznia 2026 wyniesie 72 090 zł,
• maksymalne dopuszczalne wynagrodzenia praktykantów i pracowników młodocianych,
• minimalne podstawy wymiaru składek ZUS, w tym składki zdrowotnej.

W praktyce oznacza to, że zmiana odczuwalna będzie nie tylko „na pasku”, ale także przy egzekucjach komorniczych, rozwiązaniu umowy czy rozliczeniach z ZUS.

Wyższe świadczenia z ZUS od stycznia 2026 roku: zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński

Wraz z planowaną podwyżką płacy minimalnej, od 1 stycznia 2026 roku nastąpi automatyczny wzrost minimalnej podstawy wymiaru zasiłków. Dla osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy kwota ta osiągnie poziom 4147,10 zł. Ta zmiana ma kluczowe znaczenie dla portfeli ubezpieczonych, ponieważ wyznacza dolną granicę świadczeń wypłacanych w razie choroby lub macierzyństwa.

Jak zmiana wpłynie na konkretne świadczenia?

Nowe regulacje oznaczają, że od przyszłego roku świadczenia nie będą mogły spaść poniżej następujących wartości brutto:

Zasiłek chorobowy: minimalna stawka dzienna (80% podstawy) wyniesie 110,61. Oznacza to, że za każdy dzień niezdolności do pracy pracownik otrzyma co najmniej taką kwotę, o ile jego minimalna stawka dobowa wynosi 138,26 zł.

Zasiłek macierzyński: wysokość wypłat będzie ściśle powiązana z wybranym wariantem świadczenia. Minimalne kwoty dzienne zostaną obliczone jako 100%, 81,5% lub 70% nowej podstawy wymiaru.

Warto pamiętać, że mechanizm gwarancyjny działa różnie w zależności od wymiaru czasu pracy:

• Przy całym etacie obowiązuje pełna kwota minimalnej podstawy, zapewniająca, że zasiłek nie będzie niższy niż ustawowe minimum powiązane z wynagrodzeniem zasadniczym.
• W przypadku pracowników niepełnoetatowych, minimalna podstawa zasiłku jest redukowana proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy (np. dla 1/2 etatu podstawa będzie o połowę niższa).

Dla szerokiego grona ubezpieczonych zmiany te oznaczają odczuwalną waloryzację otrzymywanych świadczeń już od początku stycznia 2026 roku.

Nowe zasady liczenia stażu pracy od stycznia 2026 roku. Kto i ile zyska na urlopie?

Od stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać gruntowna zmiana zasad ustalania stażu pracy. Ustawodawca znacząco rozszerza katalog okresów, które będą wliczane do stażu, od którego zależą kluczowe uprawnienia pracownicze - w tym prawo do urlopu wypoczynkowego, wysokość wynagrodzenia, długość okresu wypowiedzenia czy prawo do odpraw.

Nowe regulacje wejdą w życie etapami:

• od 1 stycznia 2026 r. – u pracodawców z sektora finansów publicznych (np. budżetówka),
• od 1 maja 2026 r. – u pozostałych pracodawców.

To jedna z największych reform prawa pracy od lat, szczególnie istotna dla osób, które przez długi czas pracowały poza klasycznym etatem.

Jakie okresy będą wliczane do stażu pracy?

Po zmianach staż pracy nie będzie ograniczony wyłącznie do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Do stażu zaliczone zostaną również inne formy aktywności zawodowej i zarobkowej, dotychczas pomijane. W szczególności uwzględnione będą m.in.:

• prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej oraz współpraca przy jej prowadzeniu,
• okres zawieszenia działalności gospodarczej w związku z osobistą opieką nad dzieckiem,
• wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia,
• świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych,
• wykonywanie umowy agencyjnej,
• okres pozostawania osobą współpracującą,
• członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
• praca zarobkowa za granicą, która nie była zatrudnieniem w rozumieniu Kodeksu pracy.

Ile dni urlopu można zyskać?

Najbardziej odczuwalną konsekwencją zmian będzie szybsze nabycie prawa do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Przypomnijmy, że obecnie:

• do 10 lat stażu pracy przysługuje 20 dni urlopu,
• po osiągnięciu co najmniej 10 lat stażu — 26 dni urlopu.

Dzięki nowym zasadom wiele osób, które dotąd „utknęły” na poziomie 20 dni, zyska dodatkowe 6 dni urlopu rocznie. Co istotne, prawo to będzie przysługiwać wcześniej niż dotychczas — bez konieczności wieloletniego zatrudnienia na etacie.

W praktyce oznacza to, że np. osoba, która przez kilka lat prowadziła działalność gospodarczą lub pracowała na umowach zlecenia, po doliczeniu tych okresów może natychmiast przekroczyć próg 10 lat stażu i od 2026 r. korzystać z pełnego, 26-dniowego urlopu wypoczynkowego.

Dla wielu pracowników będzie to realna, odczuwalna korzyść — nie tylko w postaci wyższego wynagrodzenia czy krótszego okresu wypowiedzenia, ale przede wszystkim większej liczby dni wolnych każdego roku.

Od 1 stycznia potwierdzaniem okresów stażu zajmie się ZUS. Sam wniosek o wydanie zaświadczenia będzie składany wyłącznie w formie elektronicznej – za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE/eZUS). Zakład uwzględni jedynie te okresy, które są ujęte w jego bazach danych.

Obowiązek informowania o proponowanym wynagrodzeniu

To kolejna istotna zmiana w prawie pracy, która formalnie zacznie obowiązywać jeszcze przed 2026 rokiem, bo od 24 grudnia 2025 r. Jej praktyczne znaczenie będzie jednak najbardziej odczuwalne w rekrutacjach prowadzonych już w styczniu. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie przejrzystości zasad wynagradzania na etapie ubiegania się o zatrudnienie.

Zgodnie z przepisami pracodawca będzie zobowiązany przekazać kandydatowi informację o oferowanym wynagrodzeniu lub jego przedziale na jednym z trzech etapów procesu rekrutacyjnego:

• w treści ogłoszenia o pracę,
• przed rozmową kwalifikacyjną — jeżeli rekrutacja odbywa się bez publicznego ogłoszenia,
• najpóźniej przed podpisaniem umowy, jeśli informacja ta nie została przekazana wcześniej.

Warto podkreślić, że ustawodawca nie wprowadza bezwzględnego obowiązku publikowania widełek płacowych już na etapie ogłoszenia. Dopuszczalne jest przekazanie tych danych na późniejszym etapie, jednak musi to nastąpić przed nawiązaniem stosunku pracy.

Nowe obowiązki obejmą również konieczność udostępnienia kandydatom odpowiednich fragmentów regulaminu wynagradzania, tak aby mogli oni w sposób świadomy ocenić i porównać proponowane warunki zatrudnienia.

Zakaz pytania o dotychczasowe wynagrodzenie

Regulacje wprowadzają także jednoznaczny zakaz pytania kandydatów o wysokość ich wcześniejszych zarobków. Celem tej zmiany jest przeciwdziałanie dyskryminacji płacowej oraz eliminowanie mechanizmu utrwalania historycznych różnic w wynagrodzeniach przy zmianie pracy.

Choć przepisy wejdą w życie jeszcze pod koniec 2025 r., to właśnie rekrutacje prowadzone od stycznia 2026 r. będą pierwszym okresem ich powszechnego stosowania w praktyce.

Podstawa prawna:

Ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 807)

Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. (Dz.U. 2025 r. poz. 1242)

Ustawa z 26 września 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025 r. poz. 1423)

Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 501)