Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał w piątek dwie ważne ustawy, które mają bezpośredni wpływ na życie obywateli oraz cudzoziemców przebywających w Polsce. Pierwsza dotyczy szczególnej pomocy obywatelom Ukrainy, druga bonu ciepłowniczego i zamrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w czwartym kwartale 2025 roku.
Prezydent podpisał ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy
Ustawa dotycząca pomocy Ukraińcom uszczelnia system przyznawania świadczeń rodzinnych. Prawo do wsparcia będzie powiązane z aktywnością zawodową rodziców oraz edukacją dzieci w polskich szkołach, z wyjątkami dla osób niepełnosprawnych. Dodatkowo świadczenie 800+ będzie wypłacane tylko tym cudzoziemcom, którzy osiągną co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli 2333 zł brutto w 2025 roku.
ZUS będzie weryfikował aktywność zawodową, a w razie jej braku świadczenie zostanie wstrzymane. Wprowadzony zostanie obowiązek posiadania numeru PESEL, co pozwoli na lepszą identyfikację osób i dzieci ubiegających się o świadczenia. Nowe przepisy przewidują także integrację baz danych różnych instytucji oraz wygaszanie części działań pomocowych dla obywateli Ukrainy, którzy krótkoterminowo przebywają w Polsce.
Prezydencki projekt ustawowy, który zostanie w poniedziałek złożony do Sejmu, przewiduje wydłużenie okresu wymaganego do ubiegania się o polskie obywatelstwo oraz zmiany w Kodeksie karnym i ustawie o IPN umożliwiające ściganie propagatorów banderyzmu.
Bon ciepłowniczy i zamrożenie cen prądu dla gospodarstw domowych
Druga podpisana przez prezydenta ustawa wprowadza bon ciepłowniczy dla gospodarstw domowych korzystających z ciepła systemowego oraz zamrożenie cen energii elektrycznej na poziomie 500 zł/MWh netto w czwartym kwartale 2025 roku. Bon ciepłowniczy będzie przyznawany na podstawie kryteriów dochodowych i będzie wypłacany w zależności od ceny ciepła, od 500 zł do 3500 zł w 2026 roku.
Ustawa przewiduje również kontynuację dotychczasowego zamrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych do końca 2025 roku. Zgodnie z założeniami rządu, koszt funkcjonowania bonu ciepłowniczego do końca 2026 roku wyniesie około 889,4 mln zł.
Prezydenckie weta wymusiły zmiany
Szef Kancelarii Prezydenta, Zbigniew Bogucki, podkreślił, że podpisane ustawy są efektem wcześniejszych wet prezydenta, które zmusiły rząd do przyjęcia bardziej korzystnych rozwiązań. – „To rozwiązania sprawiedliwe wobec Polaków i wobec Ukraińców pracujących w Polsce” – zaznaczył Bogucki. Według niego nowe przepisy dotyczące wsparcia Ukraińców kończą dotychczasowy system szczególnej pomocy, a rządowe rozwiązania w zakresie bonu ciepłowniczego mają realnie obniżyć koszty energii dla polskich rodzin.
Ustawa ws. Ukraińców przewiduje oszczędności dla budżetu państwa: 270 mln zł w 2026 roku dzięki uszczelnieniu świadczenia 800+ oraz około 75 mln zł z ograniczenia świadczeń zdrowotnych dla niepracujących cudzoziemców. Natomiast bon ciepłowniczy i zamrożone ceny prądu mają chronić gospodarstwa domowe przed wzrostem kosztów energii w okresie zimowym.
Prezydent wycofał swój projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, a obecnie planuje przedłożyć do Sejmu projekty ws. wydłużenia okresu ubiegania się o obywatelstwo oraz ścigania banderyzmu. W przypadku ustawy o energii, zmiany przewidują wsparcie wyłącznie dla gospodarstw domowych, z możliwością dalszej transformacji systemu energetycznego w przyszłości.