W nocy z soboty na niedzielę zmieniamy czas z letniego na zimowy, przez co pośpimy o godzinę dłużej. 26 października 2025 r. nad ranem wskazówki zegarów przesuniemy z godz. 3:00 na 2:00. Do czasu letniego wrócimy w ostatni weekend marca 2026 r.

Koszty w związku ze zmianą czasu z letniego na zimowy

Wielu ekspertów zwraca uwagę na negatywne skutki zmiany czasu, które dla całej gospodarki oznaczają ogromne koszty zarówno ekonomiczne, jak i społeczne, związane z koniecznością korekty godzin i dostosowań. To również duża zmiana dla naszego organizmu, bowiem zmrok zapada wcześniej. W rezultacie zimą wiele osób budzi się i wraca z pracy, gdy na zewnątrz jest jeszcze ciemno, a w godzinach światła dziennego spędza czas w biurze, co ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Badania naukowe wskazują, że przestawienie zegarków zwiększa ryzyko wystąpienia depresji, zawału serca oraz udaru mózgu. Dodatkowo, przesunięcie czasu o godzinę do przodu obniża koncentrację kierowców, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze, takich jak kolizje i wypadki.

Jak zmieniał się czas w Polsce

Zmiana czasu w Polsce po raz pierwszy została wprowadzona w 1919 roku. Od tamtej pory, z przerwami, obowiązuje aż do dziś. Ostatnie regulacje dotyczące zmiany czasu zostały wprowadzone na początku lat 80., jednak wcześniej przestawiano zegarki także w latach 1946–1949, 1957–1964 oraz od 1977 roku. Do 1995 roku czas letni kończył się w ostatnią niedzielę września, natomiast obecnie przechodzimy na czas zimowy w ostatnią niedzielę października.

Podział czasu na zimowy i letni:

  • Czas zimowy – czyli czas środkowoeuropejski (CET), obowiązuje od końca października do końca marca.
  • Czas letni – czyli czas środkowoeuropejski letni (CEST), obowiązuje od końca marca do końca października.

Automatyczne przestawienie czasu z letniego na zimowy w 2025 r.

W większości zegarków zmiana czasu odbywa się automatycznie. Tam, gdzie mechanizm nie przewiduje takiej funkcji, konieczne jest ręczne cofnięcie wskazówek – z godziny 3:00 na 2:00 w nocy. Dotyczy to zwłaszcza niektórych urządzeń elektronicznych, takich jak piekarniki, mikrofalówki czy czytniki.

Zmiana czasu na zimowy 2025: obowiązki pracodawców

Państwowa Inspekcja Pracy przypomina o zbliżającej się zmianie czasu z letniego na zimowy, która nastąpi w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października 2025 r.

Zmiana ta ma bezpośrednie konsekwencje dla organizacji czasu pracy i wynagrodzenia osób zatrudnionych, których harmonogram pracy przypada na tę noc.

Zegarki z godziny 3 na 2

Przejście na czas zimowy polega na cofnięciu wskazówek zegarów z godziny 3:00 na 2:00. Oznacza to, że faktycznie ten sam przedział czasowy – od 2:00 do 3:00 – powtórzy się.

Powstanie pracy nadliczbowej

Jeśli pracodawca ustalił standardowy wymiar czasu pracy (np. 8 lub 12 godzin) i nie skrócił go o godzinę w harmonogramie z uwagi na cofnięcie zegara, pracownik faktycznie przepracuje o jedną godzinę więcej.

Ta dodatkowa godzina pracy stanowi pracę nadliczbową, która wymaga odpowiedniej rekompensaty.

Obowiązki pracodawcy w zakresie rekompensaty

Za dodatkową godzinę pracy nadliczbowej pracownikowi przysługuje:

  • podstawowe wynagrodzenie za tę godzinę,
  • dodatek za pracę nadliczbową w wysokości 100% stawki godzinowej, ponieważ praca ta przypadła w niedzielę (chyba że pracownik skorzysta z czasu wolnego w zamian za tę nadgodzinę),
  • dodatek za pracę w porze nocnej (20% stawki godzinowej liczonej od minimalnego wynagrodzenia) – ten dodatek przysługuje za każdą godzinę pracy przypadającą na porę nocną, w tym również za godzinę powtórzoną.

Możliwość uniknięcia nadgodziny

Pracodawca ma możliwość ułożenia harmonogramu pracy w taki sposób, aby uniknąć pracy nadliczbowej. W firmach, gdzie ciągłość pracy nie jest niezbędna, możliwe jest:

  • skrócenie harmonogramu pracy w tę noc (np. do 7 lub 11 godzin), tak aby po cofnięciu zegara pracownik faktycznie przepracował 8 lub 12 godzin, mieszcząc się w dobowej normie czasu pracy.

Zmiany czasu w Polsce tylko do 2026 r.?

W Unii Europejskiej od wielu lat toczy się debata nad zniesieniem zmian czasu oraz, czy korzystniejszym rozwiązaniem jest czas zimowy (strefowy), czy czas letni. Aktualnie wśród państw członkowskich UE nie zostało wypracowane jednoznaczne stanowisko, ani co do rezygnacji ze zmian czasu, ani co do wyboru opcji czasu, ani co do zmiany czy wyboru konkretnej strefy czasowej lub grupy stref czasowych.

W październiku 2021 roku Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący zmian czasu na lata 2022–2026. Zgodnie z tym dokumentem wszystkie państwa członkowskie UE są zobowiązane do opracowania przepisów prawnych, które umożliwią kontynuację dotychczasowych ustaleń dotyczących zmiany czasu. W Polsce, zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów, zmiany czasu będą obowiązywać co najmniej do 2026 roku.

Zmiana czasu na zimowy 2025: specjalny rozkład pociągów

W związku z cofnięciem wskazówek zegarów z godziny 3:00 na 2:00, 13 pociągów PKP Intercity kursujących w tym czasie będzie miało specjalnie dostosowany rozkład jazdy, uwzględniający godzinny postój.

Jak informuje PKP, pomimo dłuższego postoju, zmiana nie spowoduje opóźnień. Pasażerowie dotrą do stacji docelowej zgodnie z planem wynikającym z nowego, zimowego czasu.

Poniżej znajduje się lista 13 pociągów PKP Intercity, które będą miały godzinny postój na wskazanych stacjach w związku ze zmianą czasu.

Lista pociągów PKP Intercity, kursujących w nocy z 25 na 26 października:

  • IC 56006 Baltic Express rel. Gdynia Gł. – Praha hl. n.; postój na stacji Poznań Gł. od 2:50 czasu letniego, odjazd o 2:55 czasu zimowego;
  • IC 65006 Baltic Express rel. Praha hl. n. - Gdynia Gł.; postój na stacji Inowrocław od 2:40 czasu letniego, odjazd o 2:41 czasu zimowego;
  • IC 16190 Karkonosze rel. Warszawa Wschodnia – Szklarska Poręba Górna; postój na stacji Ostrów Wielkopolski od 2:42 czasu letniego, odjazd o 2:43 czasu zimowego;
  • IC 61190 Karkonosze rel. Szklarska Poręba Górna – Warszawa Wschodnia; postój na stacji Pabianice od 2:52 czasu letniego, odjazd o 2:54 czasu zimowego;
  • TLK 35170 Karpaty rel. Zakopane – Gdynia Gł.; postój na stacji Częstochowa od 1:52 czasu letniego, odjazd o 2:04 czasu zimowego;
  • TLK 53170 Karpaty rel. Gdynia Gł. – Zakopane; postój na stacji Częstochowa od 1:44 czasu letniego, odjazd o 2:18 czasu zimowego;
  • IC 38170 Ustronie rel. Kraków Gł. – Kołobrzeg; postój na stacji Nowy Dwór Mazowiecki od 2:56 czasu letniego, odjazd o 2:57 czasu zimowego;
  • IC 83170 Ustronie rel. Kołobrzeg – Kraków Gł.; postój na stacji Nowy Dwór Mazowiecki od 2:56 czasu letniego, odjazd o 2:57 czasu zimowego;
  • IC 83172 Przemyślanin rel. Świnoujście – Przemyśl Gł.; postój na stacji Opole Gł. od 2:11 czasu letniego, odjazd o 2:13 czasu zimowego;
  • IC 38172 Przemyślanin rel. Przemyśl Gł. – Świnoujście; postój na stacji Wrocław Gł. od 2:10 czasu letniego, odjazd o 2:40 czasu zimowego;
  • IC 18170 Uznam rel. Warszawa Wsch. – Świnoujście; postój na stacji Opalenica od 2:37 czasu letniego, odjazd o 2:38 czasu zimowego;
  • IC 81170 Uznam rel. Świnoujście – Warszawa Wsch.; postój na stacji Nowy Tomyśl od 2:28 czasu letniego, odjazd o 2:29 czasu zimowego;
  • IC 85108 Stańczyk rel. Szczecin Gł. – Olsztyn Gł.; postój na stacji Szczecin Gł. od 2:54 czasu letniego, odjazd o 3:00 czasu zimowego.