Zmiana czasu na zimowy 2025. Kiedy przestawiamy zegarki? Czy to ostatnia zmiana czasu w Polsce?

W nocy z soboty na niedzielę zmieniamy czas z letniego na zimowy, przez co pośpimy o godzinę dłużej. 26 października 2025 r. nad ranem wskazówki zegarów przesuniemy z godz. 3:00 na 2:00. Do czasu letniego wrócimy w ostatni weekend marca 2026 r.

Gigantyczne koszty w związku ze zmianą czasu z letniego na zimowy 2025 r.

Wielu ekspertów zwraca uwagę na negatywne skutki zmiany czasu, które dla całej gospodarki oznaczają ogromne koszty zarówno ekonomiczne, jak i społeczne, związane z koniecznością korekty godzin i dostosowań. To również duża zmiana dla naszego organizmu, bowiem zmrok zapada wcześniej. W rezultacie zimą wiele osób budzi się i wraca z pracy, gdy na zewnątrz jest jeszcze ciemno, a w godzinach światła dziennego spędza czas w biurze, co ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Badania naukowe wskazują, że przestawienie zegarków zwiększa ryzyko wystąpienia depresji, zawału serca oraz udaru mózgu. Dodatkowo, przesunięcie czasu o godzinę do przodu obniża koncentrację kierowców, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze, takich jak kolizje i wypadki.

Jak zmieniał się czas w Polsce

Zmiana czasu w Polsce po raz pierwszy została wprowadzona w 1919 roku. Od tamtej pory, z przerwami, obowiązuje aż do dziś. Ostatnie regulacje dotyczące zmiany czasu zostały wprowadzone na początku lat 80., jednak wcześniej przestawiano zegarki także w latach 1946–1949, 1957–1964 oraz od 1977 roku. Do 1995 roku czas letni kończył się w ostatnią niedzielę września, natomiast obecnie przechodzimy na czas zimowy w ostatnią niedzielę października.

Podział czasu na zimowy i letni:

• Czas zimowy – czyli czas środkowoeuropejski (CET), obowiązuje od końca października do końca marca.
• Czas letni – czyli czas środkowoeuropejski letni (CEST), obowiązuje od końca marca do końca października.

Automatyczne przestawienie czasu z letniego na zimowy w 2025 r.

W większości zegarków zmiana czasu odbywa się automatycznie. Tam, gdzie mechanizm nie przewiduje takiej funkcji, konieczne jest ręczne cofnięcie wskazówek – z godziny 3:00 na 2:00 w nocy. Dotyczy to zwłaszcza niektórych urządzeń elektronicznych, takich jak piekarniki, mikrofalówki czy czytniki.

Zmiana czasu w transporcie PKP

Zmiana czasu zawsze wiąże się z utrudnieniami dla podróżnych oraz osób pracujących nocą, zwłaszcza w branży transportowej i ochroniarskiej. Przykładowo, pociągi kursujące w ostatni weekend października są zatrzymywane na trasie. Ma to na celu dostosowanie ich kursowania do nowej, aktualnej godziny wynikającej z cofnięcia zegarków o jedną godzinę. Wzorem lat ubiegłych PKP Polskie Linie Kolejowe przygotują na tę okazję specjalny rozkład jazdy – wówczas pociągi zatrzymują się na godzinny postój o 3:00 w nocy, aby dostosować się do cofnięcia wskazówek zegara.

Zmiana czasu a wynagrodzenie za pracę w nocy z 25 na 26 października 2025 r.

Zmiana czasu z letniego na zimowy powoduje, że pracownicy wykonujący swoje obowiązki w nocy z 25 na 26 października 2025 roku przepracują wyjątkowo dziewięć godzin, co oznacza przekroczenie standardowej, ośmiogodzinnej dobowej normy czasu pracy określonej w Kodeksie pracy. Jak w takiej sytuacji rozliczane są nadgodziny?

Za dodatkową, dziewiątą godzinę przysługuje nie tylko wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, ale również dodatek za pracę w porze nocnej.

Co istotne, nadgodzinę można również zrekompensować udzieleniem czasu wolnego w innym dniu, wybierając jedno z dwóch rozwiązań:

• udzielenie na wniosek pracownika czasu wolnego w wymiarze jednej godziny za każdą przepracowaną nadgodzinę,
• przyznanie czasu wolnego z inicjatywy pracodawcy, w wymiarze 1,5 godziny za każdą nadliczbową godzinę.

Dodatek do wynagrodzenia za pracę w nocy z 25 na 26 października 2025 r.

Przy obliczaniu wynagrodzenia pracownika wykonującego pracę w porze nocnej należy pamiętać o obowiązku wypłaty dodatku za pracę w godzinach nocnych. Dodatek ten wynosi 20% stawki godzinowej ustalonej na podstawie minimalnego wynagrodzenia. W październiku 2025 roku stawka dodatku za jedną godzinę pracy w nocy wynosi 5,07 zł.

Kiedy w końcu koniec zmiany czasu?

W Unii Europejskiej od wielu lat toczy się debata nad zniesieniem zmian czasu oraz, czy korzystniejszym rozwiązaniem jest czas zimowy (strefowy), czy czas letni. Aktualnie wśród państw członkowskich UE nie zostało wypracowane jednoznaczne stanowisko, ani co do rezygnacji ze zmian czasu, ani co do wyboru opcji czasu, ani co do zmiany czy wyboru konkretnej strefy czasowej lub grupy stref czasowych. W październiku 2021 roku Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący zmian czasu na lata 2022–2026. Zgodnie z tym dokumentem wszystkie państwa członkowskie UE są zobowiązane do opracowania przepisów prawnych, które umożliwią kontynuację dotychczasowych ustaleń dotyczących zmiany czasu. W Polsce, zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów, zmiany czasu będą obowiązywać co najmniej do 2026 roku.